Nuĭh Bunong Rlăm ta nkuăl Lăk, n’gor Dak Lak ƀư săk mham bôk rnôk me bơ̆ rlău 60 năm deh gay nkoch nău ŭch rŏng me bơ̆. Ƀư rhơn năm way dơi ƀư tâm khay 1 tât khay 2 ăp năm jêh rnôk lôch du yan mir ba. Tĭng nuĭjh kuăl brah Y-Krai Čil, ta ƀon Jiê Yuk, xă Đăk Phơi, nkuăl Lăk, kăl e, kon bu ur dak bôk tâm rnăk wâl lah nuĭh dơi ƀư rhơn năm deh an me bơ̆, yơn aƀaơ lĕ rngôch ăp kon dơi ƀư rhơn năm deh an me bơ̆ da dê. Ƀư  săk mham bôk bah nuĭh Bunong way hăn ndrel đah nău ƀư brah n’hanh mpa ƀư brah. Mpa ƀư săk mham bôk geh du mlâm sŭr mô lah djar. 3 ngan piăng, du dak nô n’hanh mô dơi mô geh ndrănh yăng, lah dak ngêt bah brah. Nuĭh kuăl brah Y Krai Čil an gĭt:

“Ăp nuĭh geh năm bah 70-80 way dơi ƀư rhơn năm deh. Gâp way ƀư brah đah djăr, ndrănh, sŭr gay ƀư brah rhơn năm deh. Rnôk lĕ rngôch ăp ndơ lĕ dơi nchrăp tŏng ăp ri nuĭh kuăl brah mbra ntơm kuăl brah ƀư săk mham bôk. Nuĭh kuăl brah kuăl yang geh brah neh, brah bri, brah dak gay dăn dơi ƀư rhơn năm deh”.

Rnôk tâm ƀon geh rnăk ƀư rhơn năm deh khlay aơ, bah ôi ơm kônh wa tâm ƀon ndrel, ăp nuĭh du nău kan, bu klô ri nchrăp ăp yang ndrănh kah, bu ur ri săch biăp, nuĭh anh dak, ndrel soan đah rnăk wâl gâm ăp ndơ sa kah. Tâm ƀư rhơn năm deh bah nuĭh Bunong Rlâm geh tŏng ăp nuĭh bên tâm rnăk wâl n’hanh lĕ ƀon dăch ngai. Aơ lah di an lĕ rngôch ăp nuĭh tâm mâp, tâm rgâl mpeh nău kan, nău blău pah kan jan sa, ntrŭt nsôr tâm rnglăp, mât nău uĕh rnoi nuĭh nơm, ndrel ntĭm nti tâm nău rêh tĭng pháp luật bah ngih dak n’hanh dăn ăp nău uĕh lăng tât đah rnăk wâl ƀư rhơn năm deh. Nuĭh kuăl brah Y Krai Čil,m ta ƀon Jiê Yuk, xă Đăk Phơi, nkuăl Lăk, n’gor Dak Lak an gĭt tay:

“Rnôk ƀư rhơn năm deh, kônh wa dăn an ăp nuĭh dơi ƀư brah geh săk soan ngăch dăng, rêh răm đah kon sau n’hanh ƀư ntrong lor gay ntĭm nti kon sau ƀư sa n’hanh ntĭnh ntăn kon sau nti nsơm gay geh nău rêh uĕh lăng lơn, ndrel ndâk njêng ƀon lan ndrŏng uĕh lơn”.

Jêh rnôk ƀư brah, nuĭh dơi ƀư brah mbra djôt tong ngêt ndrănh n’hanh dăn an brah yang nking n’gang, an ăp nău uĕh lăng ngăn an săk nơm, kon sau n’hanh ƀon lan. Jêh nĕ tay, tâm rhơn, lah uĕh đah ăp n’hâm soan bah me bơ̆ lĕ mât rong he têh jêng, ăp kon sau mbra an ndơ an nuĭh dơi ƀư brah, ăp ndơ dơi an way lah yăng ndrănh, nah tăch, kho ao tanh...

Lor rnôk lôch ƀư brah, u che, me, ƀơ̆ gŭ rgum đah kon sau ntĭnh ntăn, đăp ăp nuĭh tâm ƀon ndrel ƀư sa hun hao wăng sa, mât ndrăy nău uĕh rnoi mpôl đêt.

Ƀư săk mham bôk bah nuĭh Bunông Rlăm ta nkuăl Lắk dơi ƀư dơh yơn geh âk nkô̆ nău khlay. Rơh aơ gay kon sau nkah gĭt ryơk u, che, me, bơ̆. Aơ lah du nău ƀư brah mô dơi mô geh tâm nău rêh bah nuĭh Bunong ntŭk aơ, du nău way ơm uĕh lăng bah nsum mpôl.

H’Zawut/VOVTây Nguyên