Ta nâm ăp n’ging si têh ta ndrâm dak tu mŭr, ta mbuôr dak hoch, wa H Djuôn Niê (amí Tuir), ta ƀon Phơng, xă Ea Tul, nkuăl Cư Ngar, n’gor Dak Lak nkoch tay nău ot ndrong mhe dơi nti. Nkô̆ nău nkoch lah nău mkoch đah bu ndăm Dăm Yi, tâm nĕ geh âk gâl nkoch nău yău đah ndrâm dak buôn Sah B, xă Ea Tul nar aơ. Yor mhe nti jêng wa ƀa ƀơ nkoch tay an kăr. Wa H Djuôn an gĭt, rnôk n’gul năm aơ, wa râng jrô trêng ntĭm nkoch ot ndrong dơi ƀư ta xă Ea Tul. Tâm 2 khay, wa lĕ dơi nghệ nhân nkoch ƀư bên du đêt nău ot ndrong ntoh lư bah nuĭh Êđê, ntĭm nkoch nău ngơi ngăn, nău mprơ ngăn ăp ot ndrong aơ. Jêh bơi 20 năm jrô mư dơi ƀư tay jêng bah rnôk tăng, wa lĕ ŭch dăn hăn râng.

Săk gâp ri nkoch n’ăp njroh, mprơ, kơt gâp ŭch râng. Yor rĭ ma dơi nti jrô aơ ri gâp dŭt rhơn, rhơn n’hanh mbra nsrôih bah aƀaơ let năp tay gay dơi trêng ntĭm, bah ăp kon sau tâm jay dơi gĭt ăp nău gâp lĕ nti, n’hanh mpŏng lah khân pơng mbra blău lơn yor dơi nti ren ueh lơn. N’ăp ay-ray, kưt, mprơ tâm ơh mprơ tĭng nău ngơi gay ăp kon sau nti gĭt lĕ an mât ndrăy.

Jrô ntĭm mprơ nkoch ot ndrong yor N’gâng kan Văn hóa, Thể thao n’hanh pâl nđaih Dak Lak ƀư ta xă Ea Tul mpeh tâm nău nchrăp ƀư Mât ndrăy n’hanh mât uĕh drăp ndơ uĕh ơm mô mpơl săk ta n’gor Dak Lak. Nău nchrăp ƀư dơi Ntŭk kan ndrel lam ntŭr neh n’gor Jeollabuk (Hàn Quốc) ntop kơl. Lĕ geh bơi 30 nuĭh lah kônh wa nuĭh Êđê ta xă Ea Tul râng nti, nti rĭng tâm 3 măng du pơh. Râng trêng ntĭm, nghệ nhân Y Dhi Niê (ama Rui), ta ƀo Tría, xă Ea Tul nkoch: săk nô têh bah jrô ntĭm tâm năm 2004 yor nghệ nhân ưu tú Y Wang H Wing ntĭm. Bah nĕ tât aƀaơ, nô dơi hăn âk ntŭk gay ƀư ăp nău ot ndrong n’hanh nkoch nău uĕh rnoi mpôl nơm tât âk dak. Aƀaơ geh jrô ntĭm, nô dơi geh tay ntĭm tay ăp nău wât bah nơm an âk kônh wa ndrel gĭt n’hanh ndrel ty mât ndrăy.

Săk gâp dŭt ŭch mât ndrăy yor săk gâp lĕ dơi ăp u che hăn lor ntĭm tay. Gâp dơi nkoch nău ot ndrong Dăm Yi. Lah khân pơng ŭch nti tay ri gâp mbra ntĭm tay ăp nău êng. Gâp knŭng ŭch m’hâm ăp nuĭh nti mbra nsrôih nti gĭt, nkah tay ƀa ƀơ, mât rƀăy n’hanh trêng ntĭm tay an ăp nuĭh ŭch nti n’hanh kơnh nti.

Yơn đah jrô ntĭm nău mprơ nkoch ot ndrong ta xă Ea Tul, jrô ntĭm nău blău bôk năp mpeh nău ngơi ngăn bah nuĭh Êđê dơi ƀư ta xă Cuôr Dăng, nkuăl Cư M’gar. Jrô geh rlău 20 nuĭh nti, dŭt âk lah druh ndăm nuĭh Êđê ta xă tĭng nti. Ăp nuĭh nti dơi nghệ nhân nkoch tay ăp nkô̆ nău nău ngơi kăl e, nău blău tĭng mprơ, mprơ kơt nău ngơi ngăn, nkoch ăp nău mprơ dŏng nău ngơi ngăn tâm gŭ âm ăp nar. Yuh H Tuyết Niê, ta ƀon Cuôr Dăng A, xă Cuôr Dăng, nkuăl Cư M’gar lah:

Tă bah ăp nar nti ri oh mbra kơn n’hanh mbra trêng ntĭm an kon sau bah kơi gay wât lơn mpeh ăp nău kưt, ay-ray aơ gay an kon sau mpeh ăp nău uĕh ơm u che he lĕ trêng ntĭm an he gay mô chuêl nău way ơm n’hanh nău uĕh ơm, nău way ơm bah nuĭh Êđê.

Ndrel đah ăp jrô trêng ntĭm ot ndrong n’hanh nău ngơi ngăn Êđê, N’gâng kan Văn hóa, Thể thao n’hanh pâl nđaih Dak Lak hôm pơk jrô ntĭm tŭr chĭng Arap ntop đah njroh xoang bah nuĭh Jarai ta xă Ea Sol, nkuăl Ea H’leo; pă chĭng n’hanh kho ao tanh an ăp rmôt chĭng, rmôt njroh mprơ ntoh lư. N’gâng kan hăn uănh, mĭn joi ăp nău chĭng, nău ngơi ngăn bah nuĭh Êđê gay nchih, in ndrôm sam ƀŭt. Wa Lại Đức Đại, Groi giám đốc N’gâng kan Văn hóa, thể thao n’hanh Pâl nđaih Dak Lak an gĭt, đah nău ntop klơl bah Ntŭk kan ndrel lam ntŭr neh n’gor Jeollabuk (Hàn Quốc), ăp nău ƀư mât ndrăy văn hóa ta ntŭk lĕ dơi ƀư du trong têh dăng, săk rnglăy. Aơ lah năm tal 2 n’gor Jeollabuk ntop kơl an Dak Lak prăk kơl an dơi hao 55 rbăn đôlar.

N’gor Jeollabuk uănh lah dŭt prêh nău tâm rgop bah n’gor Dak Lak n’hanh khân pơng lĕ n’hao rnoh ntop kơl. Lơ narr ri khân pương saơ nău ntop kơl nĕ geh nkô̆, geh săk rnglăy, tam tâm nău rêh nsum mpôl tâm nău mât ndrăy n’hanh rƀăy drăp ndơ uĕh ơm mô mpơl săk chĭng gông n’hanh ăp drăp ndơ êng. Bah nău ntop kơl bah n’gor Jeollabuk ri he saơ lĕ nău kan bah he tâm nău mât ndrăy n’hanh mât uĕh nău aơ, an uănh khlay lơn tay. Dak băl, n’gor băl lĕ ŭch mât ndrăy nău uĕh ơm an he kơt nĕ ri săk he nơm lĕ rngôch, an nsrôih 2-3 tơ̆ nkôp đah ăp ndơ bah năp đaơ he lĕ nsrôih.

N’gor Dak Lak aƀaơ geh 3 drăp ndơ uĕh ơm mô mpơl săk lam dak geh Ot ndrong Êđê dơi kơp dơn năm 2014; Nău ngơi ngăn Êđê n’hanh djăt tĭng ƀư rhơn săk bah nuĭh Bunong dơi kơp dơn năm 2022. Đah ăp jrô trêng ntĭm dôl dơi ƀư, mbra rgop uĕh lơn gay rêng hvi n’hanh mât uĕh ăp drăp ndơ aơ tâm ntŭk gŭ rêh, bah nĕ n’hao săk rnglăy mât ndrăy ăp drăp ndơ aơ tâm năm tât.