Nghệ nhân Rơ Châm Nha an gĭt, bâh ntơm jê̆ hăn ta mir ndrel đah mê̆ bơ̆, gĭt tâm âk nău tâm pât bâh mê̆, ăp măng ta rơh tâm nđur  ta nă ŭnh hĭt gring djăt u che nkoch ndrong. N’hanh bâh nĕ, nău tâm pât, nău nkoch N’drong, ăp nău nkoch kăl e bâh nuĭh Jarai lĕ hăn lăp jru tâm bôk rngok Rơ Châm Nha. Tĭng wa, ŭch nkoch ndrong an geh nău kăr, geh nău ngăch ngăr, gĭt blău nkoch mprơ, mpơl nău ueh êng, nău gĭt blău êng tâm nău nkoch ăp nuĭh tâm nău ndrong. Tĭng nuĭh nkoch mbra lah du đê̆ nău êng êng bol ma nkô̆ nău mô geh rgâl.

Mpôl he mhe geh djăt du gâl Ndrong Jiông gŭ ur H’Bia Pơsêh bâh nghệ nhân Rơ Châm Nha nkoch. Aơ lah nău ndrong nkoch đah bu klô ndăm Jiông gŭ ur druh H’Bia Pơsêch lah du hê bu ur druh dŭt ueh. Bu ur aơ blău ƀư brah gay ma mât săk nơm n’hanh ta năp nău mplư rlăm bâh mpôl mhik. Âk bu klô dŭt ueh, dŭt dăng dŭt blău tât ôp yơn mô geh du hê bu klô păng ŭch. Kanŭng geh bu klô ndăm Jiông, dŭt ach o, yơn dŭt mbleh mblôn n’hanh dŭt dăng. Geh tâm mâp rnôk hăn tôch biăp ta bri, bâh nău tâm ngơi, saơ bu klô ndăm dŭt blău tâm ơh ngơi n’hanh geh soan dăng jêng bu druh H’Bia Pơsêh dŭt ŭch hăn ôp bu klô ƀư sai. Rnôk tâm sŏk jêng ur sai gŭ nsum, rêh ndrel đah H’Bia Pơ sêch mô hŏ jŏ, bu klô ndăm Jiông tăng geh du hê bu ur kon kônh ta ƀon ngai, dŭt ueh đah mpang ti dŭt blău, blău tanh cheh, blău rui brai ntoh lư lam nkual, bu klô dăn ôp bên. Ê lor hăn, bu klô ndăm rlet rlău âk nău ntul rlong bâh bơ̆ ur kơt lah an rse ta ndrung ăch rpu ta jay, lah dơi mbra an hăn, lah mô rĭ mô dơi hăn. Jiông lĕ dơi re đah nău rlong nĕ jêng lah hăn.

Rnôk geh ôp, mơh lơh dĭng kahgĭt nău nkoch jong kơt nĕ, jŏ kơt nĕ? Nghệ nhân Rơchom Nha nkoch.

“Gâp tăng nuĭh têh tâm ƀon nkoch tay, Nuĭh gĭt nkoch, gĭt mprơ Ndrong rĭ ăp nuĭh djăt, lôch nĕ gâp kơt nti bâh khân păng. Nău nkoch Ndrong rĭ ta jay rĭ kơt nti bâh u che, mê̆ bơ̆ rnôk măng ê lor hăn bĭch, u che way geh nkoch an kon său djăt kơt lah nkoch nđơn, nkoch ndrong, hôm lah hăn bah dih tâm mâp tâm nđur ta ƀon lan mô lah hăn ta mir, bĭch mir hăn tâm bri nhup ka, tôch biăp rĭ djăt ƀon lan, băl mpôl nuĭh gĭt rĭ nkoch, lĕ rngôch gâp geh kơt nti kơt nĕ da dê”.

Aƀaơ, rnôk ma nău rêh nău mĭn bâh nuĭh ƀon lan lĕ hao, ndeh klư hăn nsong, geh âk ndơ uănh djăt rĭ ăp tơ̆ nkoch ndrong kơt nĕ bâh bu ranh Nha lĕ mô hôm âk đŏng. Aƀaơ, kanŭng ta rơh lễ hội, nghệ nhân Rơ Châm Nha mơ geh rơh nkoch Ndrong an lĕ ƀon ndrel djăt. Rlău ma nkoch ndrong Nghệ nhân Rơ Châm Nha hôm nha tâm pât dŭt blău, gĭt uh goh âk ntil ndơ kơt lah knĭ, trưng, pros, klông put, ting ning.

Kahgĭt tay ta rơh mom kăl e, nghệ nhân Rơ Châm Nha an gĭt, nău way ta măng ang khăy, ăp bu klô ndăm bĭch nsum ta ngih rông bâh ƀon, du đê̆ nuĭh âk năm deh tât ngih rông tâm ngơi đah bu klô ndăm saơ dŭt âk, dŭt ueh, khân păng gŭ tâm nkoch nău, tâm nkoch ndrong, tâm pât. Mô lah ăp tơ̆ ta ƀon ngêt năm sa khay sa rpu ngêt ndrănh dŭt âk nuĭh bu geh tâm pât nkoch Ndrong an lĕ ƀon djăt đŏng. Nău ngêt ndrănh yăng, nuĭh ngêt mbrơi mbrơi, nkre ngêt nkre nkoch nău, jŏ jŏ mơ tât nơm ngêt, ăp nghệ nhân ndăn tâm nkoch nău djăt. Wa Rơchom Nha nuĭh dŭt ŭch rŏng n’hanh djăt nău nkoch Ndrong bâh hôm nha mom, bol ma geh rơh rĭ păng geh djăt n’hanh kơt nti. Wa nkoch.

“Rnôk hôm nha mom, mhe tăng du tơ̆ ma he mô djăt na nê̆, mô ŭch rĭ mbra mô dơi kơt nti, lôch tăng chuêl dâl. Yơn gâp rĭ geh djăt rgum gay ma kơt nti, yor tâm Ndrong geh ntĭm nkoch âk nău kơt lah nău mprĭng, nău way, nău tâm mbơh ngơi bâh ƀon lan lĕ geh nkoch tâm Ndrong da dê. Ntĭt lah, nău bu rjaih nău mô lah tâm trok, tâm kuh lah geh nău tâm lah tâm janh ta ƀon lĕ geh nkoch tâm Ndrong da dê. Gâp saơ nău nĕ dŭt khlăy, n’hanh an geh kơt nti gay ma nkoch tay an rơh kon său. Tâm nĕ, nkoch mpeh nău gơih blău, nău nsrôih, nkoch mpeh ăp nuĭh nănh hăn lor gay ma kơl ƀon lan, kơl an nuĭh ach o, nuĭh geh bu lơh mbram...lĕ geh nkoch tâm Ndrong da dê”.

Rnăk vâl wa geh 2 hê nuĭh kon yơn mô geh ŭch đah nău way ơm mpôl rnoi. Dŭt lap lah, wa geh său lah Rơ Châm Tứ deh năm 2009 dŭt blău n’hanh ŭch đah tâm pât, nău way ơm. Yor nĕ, nghệ nhân Rơ Châm Nha lĕ dŭt nsrôih nti tay đah nău ŭch geh nuĭh ma ndơn. Bâh geh blău ơm, jêng bâh hôm nha jê̆ nti tiểu học, Rơ Châm Tứ lĕ geh blău gĭt kăr nău tâm pât, kahgĭt dŭt ngăch, tâm pât blău ueh. Ta măng, Rơ Châm Tứ way hăn văr che păng nơm lah Rơ Châm Nha, djăt ăp nău nkoch che păng, lôch nĕ che păng goh đàn, său păng mprơ. Kanŭng 2 pe năm, Rơ Châm Tứ lĕ jêng nghệ nhân jê̆, ndrel đah mpôl nghệ nhân bâh xã Ia Ka, nkuăl Chư Pah, n’gor Gia Lai hăn njroh mprơ ta âk ntŭk. Nghệ nhân Rơchom Nha dŭt rhơn đah nău nĕ.

“Tâm ban kơt nău nti rplăy săm ƀŭt đŏng, nuĭh gơih nđơr rĭ gĭt, hôm mô ŭch rĭ mô blău. Yor gâp lĕ ranh hôm, ŭch mât tay an kon său, ƀon lan nău nkoch Ndrong bâh rnoi nơm. Rnôk hôm nha mom geh djăt nuĭh têh nkoch tay gay ma kơt nti n’hanh mât rbăy. Său gâp lĕ geh gâp nti an păng nkoch Ndrong, păng blău hôm. Yor păng hôm nha jê̆, nti mbrơi mbrơi bâh năm aơ tât năm ri, rnôk tât têh păng mbr gĭt âk lơn. Nău ueh tâm nău nkoch ndrong bu klô ndăm kơl bu ur druh lĕ geh âk đŏng. Yơn lah geh nău tâm lơh yor tâm pit bu ur ueh, ăp bu klô ndăm an geh mpơl an saơ nău dăng lơn rĭ mơ dơi geh dăch đah bu ur ueh. Bu an bu ur nơm rŏng rĭ an geh tâm lơh, mơ geh ur, mơ geh nuĭh ueh.