Nău njroh Mkăm Prôk, nău Êđê lah “rgum mpôl prok”, đah nău njroh ngăch n’gŭr răm lĕ nkual trong ƀon têh hăn jâng Phan Đình Giót. Aơ lah nău njroh bah mpôl nghệ nhân ta ƀon Wiao, nkuăl têh Krông Năng, nkuăl Krông Năng njroh, tă geh ndơ nkhôm ta Tâm nđŭr văn hóa chĭng gông ăp rnoi nuĭh n’gor Dak Lak năm bah năp. Nghệ nhân ưu tú Y Wơn Niê (aê Jon) rhơn rnôk râng Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột tâm “yan ngêt năm sa khay” bah rnoi mpôl Tây Nguyên.

Nar aơ mpôl hên ƀư 4 nkô̆ trăch, geh nkô̆ nău njroh, ngêt ndrănh yăng, djăt tŭr chĭng, tal 2 lah tŭr chĭng rla. Saơ dŭt rhơn, mpôl hên lĕ tŭr đah lĕ rngôch nău, dŭt n’hâm an ăp nuĭh dơi djăt uănh, gĭt saơ mông nar lễ hội têh bah ƀon lan tâm khay 3 aơ.

Đah 2 gưl lah Nar răm rgum rƀŭn n’hanh uănh nău njroh dâng rđŭng yôk prêh, bôk nău njroh mprơ djôt an nuĭh uănh ăp nkô̆ trăch uĕh bah ăp rnoi nuĭh dôl gŭ rêh ta Dak Lak. Dơi nkoch tât kơt: tŭr chĭng, chĭng rla, chĭng kok, mprơ kưt n’hanh njroh Mkăm Prôk bah nuĭh Êđê, mprơ then đàn tính n’hanh uh n’hôm bah rnoi Tày-Nùng; nkoch, nsơr du đêt mboăt n’hôm dơi rgâl ƀư mhe kơt chĭng rla, n’hôm tap, violon rla, violon café, chĭng dĭng arap nkar, chĭng lŭ... Âk nkô̆ trăch dơi tŭr uh tĭng nău ŭch yơn geh nghệ thuật nuĭh uănh ŭch. Wa Nguyễn Thị Kim Linh, 80 năm deh, tât bah nkual ƀon têh Nha Trang, n’gor Khánh Hoa, ŭch rnôk djăt nkô̆ trăch “djăr ndrău” ƀư đah violon rla bah du hê oh bu ur mhe 11 năm deh.

Tât ta aơ uănh ri gĭt saơ geh sân khấu ƀư dŭt uĕh n’hanh ăp rnoi nuĭh nsơr treng tĭng di ăp rnoi nuĭh ta ntŭk. Gâp saơ dŭt uĕh, ăp rnoi nuĭh đêt ma khân pơng dơi ƀư ăp nău âm nhạc dŭt geh nkô̆ n’hanh uĕh ngăn lah du mon jêt yơn ma dŭt janh knơm n’hanh nsơr pâl dŭt uĕh. Bah kơi aơ mbra jêng du nghệ nhân blău.

Ndrel đah djăt ăp nău mboăt, n’hôm, năch hôm dơi rlong ngăn đah rlău 20 ntil mboăt, n’hôm, chĭng gong way ơm. Nô Đỗ Như Ý, tât bah Hà Nội, dŭt ntô̆ n’hao jêh rnôk rlong pâl du đêt mboăt n’hôm, chĭng rla, nkar.

 “Gĭt saơ ăp chĭng, gông aơ dŭt uĕh n’hanh âk nuĭh ma rơh bôk năp mâp kơt gâp dơi janh pâl, pơng mô geh jêr yơn chĭng gong way ơm. Tĭng gâp mĭn ăp chĭng gong aơ geh bah nău pah kan jan sa ma bu ƀư n’hanh bu rhŏ an nău pah kan ăp nar mô di lah an ăp nuĭh lĕ blău pâl. Gưl hội aơ gâp mĭn lah an dơi ndơ̆ tâm văn hóa bah nuĭh ta ntŭk mbra uĕh lơn đah ăp năch pâl nđaih he dŭt âk.

Tĭng Nghệ sĩ ưu tú Vũ Lân, đah rmôt nghệ nhân ta ƀon lan geh âk nău blău n’hanh nău gĭt uh tŭr, ndrel đah mpôl văn nghệ dân gian bah Hội văn học nghệ thuật Dak Lak rgum geh âk văn nghệ sĩ, nuĭh mĭn njêng văn hóa, lĕ rklă dŭt âk ntil chĭng gong rla. Nău aơ lĕ rgop jêng du bôk nău kan uĕh, ntơr ang ta lễ hội cà phê năm aơ.

“Tâm rgop đah văn nghệ dân gian ăp rnoi nuĭh đah nkoch âk nău rklă tâm chĭng gong rla. Dơi lah nău uĕh ntơr ang bah Dak Lak n’hanh lŏ ndơ̆ tâm rơh rgum nkual prêh aơ ri pơng dŭt tâm di, mpla nsơ geh nău uĕh văn hóa bah êng Dak Lak n’hanh tâm di đah nău nteh bah Festival cafe rơh aơ.