Tâm ban kơt ăp nuĭh ƀon lan kan lŏ mir ta xã Ia Le, nkuăl Chư Pưh, n’gor Gia Lai, wa Rmah H’Net văr năm dăch bên đah mir ba. Deh tâm du rnăk vâl geh 8 nuĭh kon, yơn êng wa geh ŭch nău mprơ, ŭch tâm pât. N’hanh dŭt lap, wa Rmah H’net rnôk nĕ geh i u ntĭm nti nău tâm pât đah ăp nău tâm pât ueh.
“ Gâp geh u gâp ntĭm nău tâm pât bâh jê̆, aƀaơ u lĕ sĭt đah u che bri phan. U lĕ nti an gâp âk nău tâm pât yơn gâp kanŭng kăr du đê̆ dơm. Yor lĕ dŭt jŏ hôm, rnôk gâp mhe 14 năm deh, nti tâm pât n’hanh tât rnôk gŭ sai gâp mô hôm geh nti tâm pât tay. Tât aƀaơ geh hăn tĭng bu nti tay n’hanh geh tâm pât tay. Dăn lah ueh ăp nuĭh”.
Gŭ sai, deh kon, đah âk nău kan, âk nău mĭn tâm nău rêh, ăp nău tâm pât mprơ rlu du ding. Wa Rmah H’Net nkoch, lĕ âk tơ̆ ta ntŭk geh rơh tâm rlong, tâm nđur, yơn wa lĕ mô dơi hăn, yor mô hŏ geh nău mprơ tâm săk. Yơn tât du nar, tăng lư Radio nău gnơi VN tât mât rbăy nău tâm pât, wa dăn tât râng. Dŭt ueh, dŭt bên kơt nău tâm geh mpring, wa Rmah H’Nét geh plơ̆ tay đah ăp năm khay druh mom geh âk nău rŏng đah nău mprơ dŭt ueh.
“ Tât ta aơ geh rgop nău tâm pât, nău mprơ, gĭt dơi đŏng. dăn ăp nuĭh mô kơp lah, gâp mbra nsrôih mprơ dơm,. Yor lah mprơ rĭ he nơm geh nău rŏng, nău ŭch tâm săk kahgĭt tay băl mpôl, nău rêh kăl e mơ mprơ ueh. Kahgĭt tay nău tâm rŏng ueh ntơm nơh ma he mô dơi tât, aƀaơ bâh nău mprơ nkoch tay nău ueh kơt nĕ dơm.
Kơt nĕ lah nău tâm pât ơ ayong anet hning đơi, geh mprơ dŭt ueh. Nău tâm pât geh dơi rblang lah Hơi nô klâng nô ngăn, mpơl nău rŏng băl ơm.Tĭng nău mbơh bâh wa Rmah H’Nét, tâm rŏng ma mô dơi tât gŭ nsum, nĕ lah nău nău klâng nău kahgĭt ueh, an kahgĭt tât du nău rŏng ueh. Đah wa, nău rŏng bu ur bu klô kơt nău rŏng tâm pât mprơ ntoh luh bâh nuih n’hâm ueh, đah nău rŏng ueh.
“Gâp ŭch rŏng tâm pât bâh hôm jê̆ ngăn, ngăn lah nău tâm pât rnoi Jarai gâp dŭt ŭch ngăn, yor nĕ ma u gâp gĭt gâp ŭch jêng ntĭm an gâp. Gâp lĕ tă lah đah u. U Ơi, u nti an gâp tâm pât, gâp tăng u tâm pât ueh ngăn, dŭt ŭch djăt u tâm pât. nĕ dĭng u gâp nti an gâp âk ngăn nău tâm pât. Na nê̆ lah 6 nău tâm pât ma gâp mhe mprơ nĕ nơh yơn lĕ jŏ ir gâp chuêl lĕ, kanŭng kăr 2 nău dơm, mô hôm gĭt âk. Aƀaơ oh nô tât ta aơ, mô mprơ rĭ nsoach ngăn”.
Mô dơn blău mprơ, wa Rmah H’Net hôm nha dŭt ryơk n’hao đah ndơ tanh cheh way ơm bâh nuĭh Jarai đŏng. Nău rêh mhe, geh âk ntil bok n’hanh kho ao ơm kachoh thuk prăk, yơn wa hôm nha tanh êng an nơm ndơ tanh cheh way ơm rnoi nơm. Mô dơn kơt nĕ, wa Rmah H’Net hôm nha nkoch mpeh nău vâng tanh ăp ntil ndơ tanh cheh bâh kăl e bâh nuĭh Jarai, dŭt rhơn ngăn.
“Ndơ nsoh way ơm, he an geh mât rbăy, mât nău way ơm bâh u che kăl e nklơi tay. Mpôl hê dŭt rhơn rnôk geh nsoh ndơ way ơm, geh rnôk lah tât râng tâm mâp tâm nđur, nđăp nsông hên nsoh da dê. Ntơm nơh, mpôl hên geh nsoh ndơ nsoh tanh êng, rui ma brai. Bâh ntơm đah tăm dêh mbli, đeh đêh, ƀư rui jêng brai, vâng..Rnôk jêng brai nĕ nhom mau n’hanh vâng tanh jêng bok ƀư ndơ nsoh. Tanh êng bok, nah, phôi, mbân, ao n’hanh troi gay ma nsoh dŏng tâm rnăk vâl mô geh rvăt”.
Mprơ n’hanh nsoh ndơ tanh lah nău ŭch êng tâm nău rêh jêng bâh nuĭh Jarai. Đah wa Rmah H’Nét ta ƀon Kênh Săn, xã Ia Le, nkuăl Chư Pưh, n’gor Gia Lai, tâm pât n’hanh ndơ nsoh way ơm lĕ mât nuih n’hâm bâh jê̆. Tât têh, gŭ sai, deh kon, đah âk nău mĭn rvê an nău rêh, yơn nău nău tâm pât n’hanh ndơ nsoh way ơm lah ndơ khlay tâm nău rêh mô dơi mô geh.
Viết bình luận