Đơn Tung ning way ơm bah nuĭh Bana dơi ƀư đah dĭng ngâr mô lah nkar, têh dâng lĭng ty nuĭh têh. Ta bôk dĭng đơn dơi nglăp play nông kro dŏng ƀư trôm nteh... đah mpang ty hăr, ăp nghệ nhân lĕ “khôm huêng” an ăp mpa dŏng aơ jêng ăp nău nteh uĕh, răm... Lơn lah tâm ăp măng ngêt ndrănh yăng rnăk wâl, ăp nar rgum ƀon lan rnôk hao nău răm, nteh đơn Ting ning kơt leo ăp nuĭh tâm rnglăp răm ndrel; rnôk ri n’gŭr răm bah mông nar rnôk nar rgum, rnôk răm m’ak bah ăp nău nkoch tâm rŏng, tâm hôr.... ƀư uĕh răm nuih n’hâm nuĭh.

Wa Hmôt, 63 năm deh, ta ƀon Tuơh Kơtu, xă G’lar, nkuăl Đak Đoa, n’gor Gia Lai, ngoăy tâm ăp nghệ nhân pâl đơn Ting ning blău ngăn ta ntŭk nkoch: “Kăl e, rnôk dôl năm tâm rŏng, ăp măng ang khay, đơn Ting ning lah “ndơ kơl têh” gay nkoch nău tâm rŏng. Ăp rnôk geh nău nkoch ri pâl gay rblang nău rŏng, bah nău rngot. Rnôk geh nău răm, ƀon lan rgum bêng yăng ndrănh, ri nteh ting ning lŏ hăn ndrel ăp nău mprơ. Nghệ nhân Hmôt nkah gĭt đah năm druh ndăm hăn ndrel đah đơn ting ning:

“Rnôk hôm e druh ndăm hăn joi bu ur bah năp đaơ, ăp rnôk gâp kreh đơn ting ning ri ăp bu ur, n’ăp me bơ̆ khân pơng rah rơih pơk mpông, wơt lăp tâm jay gay djăt đơn ting ning, âk nuĭh djêt jêh nĕ rngot, ŭch djăt mro... Nteh đơn Ting ning djăt uĕh ngăn tâm rnôk 9, 10 mông măng, rnôk si ghlê mô nteh, nteh đơn n’glôh ngai, nuĭh djăt ŭch ngăn. Gâp dŭt ŭch đơn ting ning n’hanh mbra mât pơng tât lôch nău rêh”.

Đah nghệ nhân Byơh, 64 năm deh, ta ƀon Pơ Chăk, xă H’Ra, nkuăl Mang Yang, n’gor Gia Lai, nteh đơn Ting  ning bah bơ̆, nô lĕ lăp tâm mham bah jêt. Rnôk tĭng mê bơ̆ hăn mir, rnôk mă ta n’gling mê̆, rnôk rlu rlău... nteh đơn Ting ning bah bơ̆, nô lŏ n’glôh lăp đah ăp nău mprơ n’hir, nău mprơ tâm rŏng, lăp tâm nuih n’hâm druh ndăm. Yor nê, rnôk têh, nghệ nhân Byơh, jêng du hê dŭt wât mpeh đơn Ting ning; gĭt ƀư n’hanh dŏng blău ntil ndơ kreh uĕh aơ. Nghệ nhân Byơh an gĭt, săk nơm lĕ tĭng đah đơn uĕh aơ âk yan mir hôm:

“Năm 11 gâp lĕ gĭt kreh đơn Ting ning, gâp nti bah nô gâp. Let bah kơi, gâp kreh đơn aơ dơi ăp nuih rnê lah uĕh lơn đah nô gâp tay. Bah meng nĕ gâp gĭt ƀư đơn Ting ning tay...”.

Rlet rlău âk rơh, đah nuĭh Bana nteh đơn Ting ning kơt lăp tâm nting mham, lăp tâm nuih n’hâm. Đơn lĕ an nău rêh ƀon lan răm m’ak, nuih n’hâm kon nuĭh dơi uĕh răm m’ak. Nău uĕh lơn lah đơn Ting ning dơi dŏng dŭt âk, mô geh mpêt đah ntŭk ntô, mông nar, dơi dŏng tâm jay, hăn tâm mir mô lah tâm ăp măng rgum ƀon lan... jêng nteh đơn Ting ning lŏ lơ bên n’hanh dăch dêh lơn đah nău rêh bah nuĭh Bana.

Ăp nghệ nhân gĭt blău, ŭch rŏng kơt: nghệ nhân Byơh, nghệ nhân Hmôt... hôm e ŭch nteh đơn, ŭch nău nteh bah đơn Ting ning bah u che dơi n’glơi an. Yor ăp nghệ nhân lah ăp nuĭh lĕ n’hanh dôl trêng ntĭm nău ŭch mât đơn uĕh an ăp rơh druh ndăm. Ăp nghệ nhân dơi ăp nuĭh uănh khlay, ŭch yor nău nĕ đŏng. Nghệ nhân Byơh knơm lah, đơn Ting ning bah kônh wa Bana mbra rêh mro tĭng năm kan:

“Ting ning nsĭt tay nău răm an âk rơh. Lah mô hôm rêh tay ri nău rêh mbra dŭt rngot. Nău rêh bah năp đaơ mô geh đơn ghitar knŭng geh đơn Ting ning n’hanh đơn T’rưng dơm. Aơ lah ăp đơn mboăt hăn ndrel tâm nău rêh ăp nar nsĭt tay nău răm an nuĭh Bana he. Yor nê, gâp nkah gĭt nău u che ntĭnh lah mât đơn, mboăt n’hâm aơ”.

Tâm nău rêh nar mhe, đơn Ting ning mô dơi nkhah êng đah nău rêh văn hóa nuih n’hâm bah nuĭh Bana. Rnôk Ting ning nteh n’glôh, nuih n’hâm nuĭh lŏ ntoh răm n’hanh jâng ty mpât n’gơ tĭng nteh đơn. Lơn lah tâm ăp nar lễ hội, nteh đơn Ting ning kơt djôt tay nău rêh răm m’ak an ƀon lan, ƀư an ăp nuĭh ŭch tay nău rêh, ŭch ƀon lan.