Tĭng nău mbơh bâh wa Bùi Quang Sáu, mât uănh nău kan kĩ thuật ta nkual pah kan bâh công ty Sweet Potatoes, Nău êng bôk năp đah nău tăm bum prŭm way ơm lah công ty lĕ ƀư ueh neh đah hữu cơ vi sinh, lôch nĕ lah dŏng tơm ntil geh tu tơm ueh , ƀư ueh neh tăm tĭng rơh hun hao bâh mir tơm. Ta meng ăp mbor bum ê hŏ rôk, n’ha nđir dăng mô geh têl tu lôk, wa Bùi Quang Sáu an gĭt, đah nău mât tăm bâh nơm, tâm 2 năm công ty tăm geh 3 yan bum, yan ba kơi nău geh âk lơn yan ba năp.

 “Mpôl hên geh mĭn uănh mpeh nău ndơ ueh kah ta neh tăm, ndrel đah njrăng nău bu tuh ta lĕ rngôch ăp ntil ndơ mô ueh tâm neh gay ma tuch tăm. Lôch rnôk ƀư an ueh neh đah nău kan lah 2 khay.an saơ na nê̆ neh nĕ tŏng ndơ kah, nău bu tuh mô hôm geh rĭ hên mơ geh ƀư tăm bum. Rlău ma ntil ueh, nău ƀư an ueh neh, ƀư ueh ndơ kah tâm neh lah dŭt khlăy ngăhn mơ geh rnoh âk n’hanh nău geh ueh kơt aƀaơ”.

Wa Mai Duy Khương, Giám đốc hun hao ta ntŭk tăch rgâl bâh Công ty Cổ phần Sweet Potatoes lah na nê̆, aƀaơ ntil ndơ bum prŭm ta ăp n’gor Tây Nguyên kanŭng geh mât bum rêh tâm ntŭk bah dih lôch rôk bâh 15 tât 20 nar. Yơn bum prŭm bâh công ty mbra geh mât kơt ơm ueh tâm 3 khay. Nău aơ dŭt dơh an nău tăch an dak bah dih đah trong dak lêng tât ăp dak nkual châu Âu, Ả rập.

 “Mpôl hên ký tâm ton pah kan đah Công ty Toyota bâh Nhật Bản. Mpôl hên ký tâm ton kan pă bum tĭng rơh tĭng rnoh âk n’hanh đah du rnoh ơm ton. Lĕ rngôch ăp nău tâm ton ntŭk tăch ntŭk rvăt, rnoh geh, rnoh khlăy ta năp 12 khay ê lor geh jur ntil. Aƀaơ bum hên dôl tăm lah bum prŭm Nhật, ntil lah Beniazuma. Geh tâm di nău mpŏng tăch an dak bah dih tĭng trong dak lêng hăn let châu Âu, ntŭk tăch rgâl dŭt đăp mpăn bâh hên”.

Wa Đào Y Dương, Giám đốc hun hao nău nchrăp kan bâh công ty cổ phần Sweet Potatoes an lah: nău mô dơi aƀaơ bâh âk nuĭh tăm bum prŭm ta Tây Nguyên tâ ban kơt âk ntŭk êng ta âk nuĭh tăm bum ta Tây Nguyên tâm ban kơt âk ntŭk êng ta lam dak lah yor mĭn rvê mpeh nău pah kan ăp ntŭk ê hŏ geh dŏng nău kan ƀư tay ueh neh di đah nău way, nkre lah geh dŏng âk ir dak si mât rơm tăm ƀư an ăp ntil ndơ mât ueh an tơm bum geh nkhĭt lĕ ma dak si. Nău aơ jêng tât lĕ nău geh n’hanh nău ueh bâh bum mô dơi ueh, mô dơi tâm di đah nău ŭch ăp nar lơ ma jêr bâh ntŭk tăch rgal dak bah dih, ma năch tâm dak mô nănh dŏng đŏng yor rnoh rmeh dak si nkhĭt tu ndrŭng âk đŏng. Bâh nău dơi bâh nơm mpeh nău geh nău ueh rnoh ndơ, công ty Cổ phần Sweet Potatoes dôl joi trong kan ndrel gay ma pơk hvi rnoh neh tăm hao tât 500ha tâm năm 2024 aơ n’hanh mbra hao tay rbăn ha mơ tâm di tŏng đah nău ŭch bâh năch tâm ăp năm tât tay.

Wa Đào Y Dương an gĭt, neh tăm n’hanh trôk nar ta Đăk Lăk dŭt tâm di đah ntil bum prŭm Beniazuma Nhật Bản, mbra dơi geh nău geh tât 90 tấn/ha. Nău jêr bâh công ty aƀaơ lah joi neh tâm dăch gay ma leo kan ma máy mock an dơh/

 “Tâm nău pah kan tuch tăm n’hanh joi ntŭk tăch rĭ hên lĕ geh đăp mpăn hôm. Nău pah kan lĕ geh nău dơi ngăn. Nău ŭch bâh n’gâng kan dăn nta nău nơih an hên geh rnoh neh bâh 400 tât 500ha gay ma mât đăp mpăn nău pah kan jan sa.

Bah kơi aơ, wa Cao Hữu Kiệt, Giám đốc kỹ thuật n’hanh săk kah Công ty Cổ phần Sweet Potatoes nkoch mpeh ăp trong nkra kỹ thuật mât chăm bum prŭm Nhật Bản ta neh Bazan nsĭt tay săk geh âk bum n’hanh nsĭt tay nău dơi wăng sa âk.

-Lor bôk năp, dăn ôp may, ta công ty Sweet Potatoes ri rnôk sơch ntil geh ăp nău mha êng ngăn đŏng wa?

-Wa Cao Hữu Kiệt: Ơi kônh, tăm bum prŭm ri mô hôm geh ntil nău mha êng đah ƀon lan he ta Dak Lak. Mpeh công ty mpôl hên ri geh 5 njuat tơm gay đăp mpăn săk geh âk mir bum prŭm. Bôk năp mpeh mpeh ntil bum prŭm ân mbên jêng bum ƀon. Ntil mpôl hên dôl tăm lah ntil rvăt n’glăp na nê̆ bah Nhật Bản 100%. Lor rnôk n’glăp yơng ntil âk ta Việt Nam ân uănh năl lĕ tơm bu tuh ơm geh lôch nê mơ yơng ntil. Rnôk ndơ̆ tơm cấy mô roh nklăp 6 – 8 khay an ăp tơm jêng dăng lor bôk năp. Lôch păng n’gluh păng bah jrô cấy mô ta Sài Gòn sĭt tât phường Tân Hoà, nkual ƀon têh Buôn Ma Thuột, n’gor Dak Lak rdeng tât mir yơng ntil n’hanh an gŭ êng ta jrô nđik 5 – 6 nar tĭng groi nđôi saơ ngăn săk tơm. Lôch nê, tơm hao jêng đăp mpăn, uĕh dăng mơ n’gluh tăm sŏk bum. Tơm ntil gay đăp mpăn săk geh âk bum đŏng ri dŭt âk ân koh mbah ntơm bah C0 tât C3 mô lah C4 tơm mô geh hêng ntil n’hanh đăp mpăn uĕh jêng.

-Lơh rmŭ uĕh neh tăm ntil bum prŭm Nhật Bản lah rêng kan dŭt khlay, dăn may nkoch mpeh ăp trong ƀư kỹ thuật dja mêh wa?

-Wa Cao Hữu Kiệt: Nău lơh rsăch uĕh n’hanh rmŭ jêng neh lor rnôk tăm dŭt geh nău khlay. Ta aơ công ty mpôl hên dŏng vi sinh ƀư an rmŭ jêng neh na nê̆ 100% bah Nhật Bản nsĭt. Nău khlay ƀư neh tăm bum prŭm lah rnoh neh rmŭ nsôp, rnoh jru têh, tơm bum prŭm mpơ tâng jru uĕh. Mpeh công ty mpôl hên way tăm ta rnoh jru 5 tấc (jêng lah 50 cm) mô lah 6 tấc lơn ma uĕh. Lôch nê, jêh cày rlơk neh mpôl hên mơ rplach n’hanh geh rnoh môi 90% let lơ, rnoh jru bah mbor nklăp 30 – 35 cm. Jêng lah rplach 2 – 3 tơ̆, rnôk nê vi sinh rgâl uĕh jêng neh rvăt n’glăp bah Nhật sĭt tâm pot nsum jru tâm trôm neh gay an lêk ôm neh  n’hanh rgâl jêng ndơ sa uĕh jêng ma tơm mô dơi rhôp sa na nê̆ ma trong ion gay bah kơi tay tơm dơh rhôp sa n’hanh  hao uĕh jêng.

-Moh geh nău mha êng đah rnoh âk rse tăm ăp du hec-ta đah doanh nghiệp khân may n’hanh nuĭh ƀon lan ta  Dak Lak aƀaơ mêh wa?  

-Wa Cao Hữu Kiệt: Tĭng ƀư kỹ thuật tăm dŭt khlay. aƀaơ rnoh srêt tăm bah nuĭh ƀon lan ta Dak Lak du hec-ta tăm bơi 80 rbăn rse, yơn mpeh công ty mpôl hên dơn tăm rlău 30 rbăn rse, n’hanh tơm mbra đăp mpăn hao jêng uĕh  n’hanh lha mô geh n’glu n’hâm, rnôk nê tơm rgum mât bum dơm. Tâm rnôk mât chăm, nkô̆ nău ndơ tê̆ an tơm hao jêng ri geh phân, n’hanh du đêt nkô̆ nău vi sinh hao jêng uĕh an tơm. He ân n’hoch ma trong tŏ ntruh. Mpeh công ty mpôl hên dŏng dak ri dŏng dak ntu n’hanh dak n’glău. Yơn ân đăp mpăn geh bar trong tŏ. Ngoăy lah n’glău ndjăt rngân dak, ndjăt kloh rsang mơ bơm tât du n’glău êng lôch nê mơ rhôp tâm dĭng tŏ ntruh tât bah dih mir.  

-May mbra an gĭt trong dŏng n’hanh ăp ntil phân poh tâm  mât chăm tơm bum prŭm mêh wa? 

-Wa Cao Hữu Kiệt: Phân aƀaơ mpôl hên dŏng lơn âk phân rvăt n’glăp, kơt công ty mpôl hên lơn âk dŏng phân Yara n’hanh du đêt phân rvăt n’glăp bah Đức mô lah dak êng ƀa ƀă. Nău mha êng ta aơ ma gâp nkoch bah  lơ nê nơh lah ân uănh khlay ntil n’hanh ƀư pru uĕh neh lôch nê dŏng vi sinh gay đăp mpăn lăp lĕ dak kah jêng ma tơm  mô hŏ rhôp sa dơi. Tâm ban kơt kônh wa he dŏng phân vô cơ ri tơm lăp sa ngăch saơ hao jêng dĭl, yơn dŏng phân hữu cơ ri mbrơi lơn. Nê lah vi sinh dôl rgâl jêng rmŭ ôm jêng ntil ion gay tơm lăp sa na nê̆ gay hao jêng. Kơt nê, hữu cơ mbra âk tât 50% ndơ sa kah gay tơm hao jêng uĕh.

-Dăn ôp may nău n’glĕ dŭt, nău rôk bum prŭm dôl dơi ƀư mhâm mêh wa?

-Wa Cao Hữu Kiệt: Aƀaơ công ty Sweet Potatoes (SP) bah mpôl hên ƀư geh ndơ lơn âk gay tăch n’gluh tât Nhật Bản jêng trong rôk bum bah công ty dŏng máy móc 100%. Nău mha êng bah nău rôk ma máy lah geh ndơ săp bah geh bum plôk khap ntô. Nău rnoh geh âk ri bum dŭt têh, tâng jru, âk bum jru tât 40cm, jêng ân geh máy rôk bah dâng jru n’hao băng chuyền ri bum mbra dơi đăp mpăn mblâm uĕh kơt ơm, mô geh pă gâl. Hôm lah rôk tĭng trong way ơm ri bum dơh geh pă gâl, mô đăp mpăn săk uĕh ban máy ôh. 

-Ơ, dăn lah uĕh wa Cao Hữu Kiệt.