Mỏ than Suối Bàng tại xã Suối Bàng, huyện Vân Hồ được UBND tỉnh Sơn La cấp giấy phép khai thác vào năm 2010 và 2011, cho Công ty Cổ phần đầu tư khoáng sản KTB và Công ty cổ phần khoáng sản Sơn La. Phương pháp khai thác cho phép khai thác theo kỹ thuật hầm lò.

Tuy nhiên, trong suốt nhiều năm qua, hai Công ty này đã khai thác than theo phương pháp lộ thiên, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và nguồn nước sinh hoạt, sản xuất của người dân các bản: Pưa Ta, Bản Bó, Nà Lồi và Suối Khẩu, xã Suối Bàng, làm hơn 300 héc ta rừng tự nhiên Suối Bàng bị băm nát.

(Khai thác than theo phương pháp lộ thiên, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và nguồn nước - Ảnh: VOV)

Điều đáng nói, trong suốt nhiều năm khai thác, với nhiều sai phạm như nợ thuế kéo dài, vi phạm trong lĩnh vực bảo vệ môi trường… và cơ quan chức năng đã nhiều lần “ tuýt cói” xử phạt mà vẫn tái phạm, song mỏ than của hai Công ty này vẫn không bị đóng cửa, thu hồi giấy phép...

Khu vực đầu nguồn con suối chảy vào các bản: Bản Bó, Pưa Ta, Suối Khẩu và Nà Lồi nước vốn trong xanh là nguồn cung cấp nước sinh hoạt và sản xuất cho bà con 4 bản, với hàng nghìn nhân khẩu.  nhưng giờ đây, tất cả đã bị núi đất đá của bãi thải khai thác than Suối Bàng đổ xuống chặn lấp dòng chảy. Dòng suối hiền hòa với nhiều tôm cá, hiện đang ngả màu vàng, không ai dám sử dụng để sinh hoạt nữa.

Từ khi con suối bản Bó bị bức tử, bà con phải tự tìm nguồn nước từ các khe núi cách xa vài km, tiền mua ống nước cũng hết 3 đến 5 triệu đồng 1 hộ.  Đây là 1 khoản tiền không nhỏ so với thu nhập của các hộ dân trong bản khi hầu hết đều là hộ nghèo.

Khu vực mỏ than Suối Bàng được cấp phép khai thác rộng 300 hec ta. Thực tế cho thấy cả 1 vùng rừng tự nhiên rộng lớn đã bị đục khoét tan hoang. Bãi đổ thải to như quả núi vui lấp cả rừng tự nhiên.

(Cả 1 vùng rừng tự nhiên rộng lớn bị đục khoét tan hoang - Ảnh: VOV)

Ông Mùi Văn Mếu, Phó Bí thư Đảng ủy xã Suối Bàng cho biết: xã đã nhiều lần có ý kiến, đã họp và kiến nghị các biện pháp tháo gỡ song không có hồi âm lại. Hiện tại bà con rất bức xúc.

Qua các cuộc kiểm tra liên ngành của tỉnh Sơn La, hoạt động khai thác than của Công ty Cổ phần đầu tư khoáng sản KTB và Công ty cổ phần khoáng sản Sơn La còn nhiều vấn đề tồn tại trong thời gian dài vẫn chưa được khắc phục.

(Hoạt động khai thác than còn nhiều vấn đề tồn tại trong thời gian dài chưa được khắc phục.- Ảnh: VOV)

Đó là: Nộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản còn thiếu; chưa hoàn thành phương án cải tạo, phục hồi môi trường đối với các bãi thải tại 4 bản; chưa tổ chức thực hiện thi công phương án cải tạo, phục hồi môi trường sau khi được UBND tỉnh phê duyệt; chưa lập dự án đầu tư theo phương pháp khai thác lộ thiên kết hợp với hầm lò (đã điều chỉnh); chưa lập báo cáo đánh giá tác động môi trường, phương án cải tạo phục hồi môi trường của dự án…

Theo quy định, với những vi phạm này, cả 2 công ty đều phải đóng cửa mỏ và thu hồi giấy phép hoạt động từ lâu, nhưng không hiểu vì lý do gì hoạt động khai thác than vẫn được triển khai rầm rộ? Sẽ còn bao nhiều héc ta rừng tiếp tục bị băm nát và cuộc sống người dân quanh khu vực sẽ còn bị ảnh hưởng đến bao giờ?

Thanh Thủy, Đắc Thanh /VOV Tây Bắc