Thôn Bến Giằng, xã Cà Dy, huyện Nam Giang, tỉnh Quảng Nam nằm gần đường Hồ Chí Minh. Mấy tháng qua, hàng chục hộ dân nơi đây phải dậy sớm, đến điểm nước tự chảy hứng từng can nước gùi cõng về nhà dùng.

Bà con đi lấy nước đông nên không ít người phải chờ đợi cả tiếng đồng hồ mới đến lượt mình. Chị Zơ Râm Thị Mưng, người dân ở đây cho biết, thôn Bến Giằng nằm cách trung tâm thị trấn Thạnh Mỹ gần 10 cây số, nước sạch sinh hoạt không đến được. Người dân quanh năm dùng nước tự chảy từ các khe suối. Do địa hình núi cao nên việc kéo đường ống dẫn nước về phục vụ cho các hộ dân gặp nhiều khó khăn.

Chị Zơ Râm Thị Mưng ngày ngày đi lấy nước cách nhà cả cây số - Ảnh: VOV

Từ thôn Bến Giằng, xã Cà Dy, huyện Nam Giang ngược về phía Tây chừng 40 cây số là làng Lao Đu thuộc xã Phước Xuân, huyện Phước Sơn, tỉnh Quảng Nam. Cả trăm hộ dân nơi đây cũng đang khốn khổ vì thiếu nước sinh hoạt.

Nguồn nước tự nhiên trên núi dẫn về làng không đủ cấp nước cho dân, bể chứa nước trong thôn cũng đã cạn kiệt. Người dân nhiều lần kiến nghị chính quyền huyện đầu tư xây dựng 1 đập dâng cách thôn gần 4 cây số dẫn nước về làng, đồng thời khoan giếng tại một số điểm để lấy nước dùng chung.

Hầu hết các bể chứa nước ở vùng cao không phát huy hiệu quả - Ảnh: VOV

Tuy nhiên, do khó khăn về kinh phí, đến nay chưa thể thực hiện được. Chia sẻ khó khăn với bà con xóm giềng, từ hơn 2 năm nay, ông A Năm, người dân trong thôn đặt mua hơn 1.000 mét ống nhựa dẫn nước từ trong núi về làng phục vụ bà con.

Anh Hồ Văn Kiểm, làng Lao Đu, xã Phước Xuân, huyện Phước Sơn, tỉnh Quảng Nam cho biết: Dẫn nước về là cả làng đến dùng chung chỗ ống nước đó. Họ dùng can hoặc bình lấy nước về để trữ nước tại bể của bà con. Đường ống dài hơn 1.000 mét mới dẫn được tới làng. Còn tắm thì có nước suối đầu nguồn, khu tập trung bẩn lắm, trâu bò họ thả vào tắm chung.

Nước tự chảy do ông A Năm đầu tư dẫn về làng - Ảnh: VOV   

Năm nay thời tiết thay đổi thất thường, nắng hạn kéo dài gây thiếu nước trên diện rộng. Chính quyền các địa phương miền núi tỉnh Quảng Nam đề xuất phương án khoan giếng để giải quyết tình trạng thiếu nước cho người dân, đồng thời hướng dẫn người dân sử dụng nước tiết kiệm.

Ông Nguyễn Mạnh Hà, Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Phước Sơn, tỉnh Quảng Nam cho biết, địa phương cũng đang triển khai khoan giếng tại một số khu dân cư. Tuy nhiên, việc khảo sát, chọn địa điểm để khoan giếng gặp không ít khó khăn do địa hình, địa chất. Một số nơi khoan xuống vài mét gặp đá, có nơi thì mạch nước ngầm không đảm bảo.

Nước tự chảy từ các khe suối khá trong - Ảnh: VOV

Trong khi đó, tại huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam, việc khoan giếng chỉ là giải pháp trước mắt. Về lâu dài, địa phương này sẽ đầu tư mỗi xã một công trình nước sinh hoạt, vừa đảm bảo đủ công suất, vừa có hệ thống lọc nước.

Giai đoạn 2020- 2025, huyện Đông Giang sẽ phân kỳ đầu tư các công trình nước sạch ở các xã còn gặp khó như Kà Dăng, Sông Kôn, Jơ Ngây.... từng bước giải quyết tình trạng thiếu nước tại các khu dân cư.

Ông Hồ Quang Minh, Phó Chủ tịch UBND huyện Đông Giang, tỉnh Quảng Nam cho biết, tình trạng phá rừng đầu nguồn cũng như mở rộng diện tích trồng keo khiến mạch nước ngầm cạn kiệt,  đặc biệt là do trồng một số cây, trong đó có cây keo, lượng hút nước cũng lớn. Thứ 2 là biến đổi khí hậu, miền núi ít mưa.

Hiện nay, một số địa phương vùng cao tỉnh Quảng Nam khuyến khích người dân chủ động chuyển đổi trồng cây dược liệu dưới tán rừng, xây dựng các mô hình kinh tế phù hợp với điều kiện canh tác để giữ mạch nước ngầm cung cấp cho người dân./.  

Hoài Nam/ VOV Miền Trung