Inrasara - Phú Trạm, nhà thơ dân tộc Chăm, nặng một gánh hồn Chăm. Quá khứ - hiện tại, bản thể nhà thơ - tâm hồn dân tộc, khắc khoải trong từng con chữ. VOV4.VN trân trọng giới thiệu bài thơ "Ngụ ngôn của đất", trích trong tập Lễ tẩy trần tháng tư, NXB Văn hóa - Văn nghệ TP.HCM:
I
Không ít bạn trách tôi mất thì giờ cho thơ tiếng Chăm
có bao lăm kẻ đọc? Rồi sẽ còn ai nhớ?
nhưng tôi muốn lãng phí cả đời mình cho nó
dù chỉ còn dăm ba người
dù chỉ còn một người
hay ngay cả chẳng còn ai.
II
Một câu tục ngữ - một dòng ca dao
nửa bài đồng dao - một trang thơ cổ
tôi tìm và nhặt
như đứa trẻ tìm nhặt viên sỏi nhỏ
(những viên sỏi người lớn lơ đãng giẫm qua)
để xây lâu đài cho riêng mình tôi ở
lâu đài một ngày kia họ ghé đụt mưa - chắc thế!
III
Hoa tỏa mùi hương
không ai ngửi - hoa thả hương vào gió
chim cất tiếng hát
không ai nghe - nhạc bay khắp không gian
lòng anh mở trao
em không nhận - tình anh rồi tàn rữa.
IV
Bằng lăng nở tím đồi tuổi thơ
rừng đi mất rồi
đồi hoang trọc
có lẽ cho riêng tôi trong chiều cô độc
bằng lăng trụi nhánh tàn - vẫn gượng nở hoa
V
Như cái ngoái nhìn của đứa con ra trận
khi cất xong mái ấm cho mẹ già
như cái ngoái nhìn của kẻ chân tu
khi xây xong ngôi chùa cho người thiện tín.
anh nhà nông lãng tử
lên đường và nhìn ngoái lại đám ruộng lúa đang trổ đòng đòng.
VI
Biển đã nói gì với bờ, khi bờ mãi ôm mang biển?
cảm ơn bờ rộng vòng tay bao dung
ong đã nói gì với hoa, khi hoa cho ong nguồn nhụy?
cảm ơn hoa mở lòng ban phát
cây đã nói gì với đất, khi cây cho đất bóng râm?
cảm ơn đã cho bài học về nhận
và ta
ta nói gì với nhau, khi ta cho nhau bàn tay, bờ môi, ánh mắt?
anh sẽ nói gì với em?
em sẽ nói gì với anh?
VII
Đám cây non vội vươn lên khoảng xanh
mà rễ chưa được cắm sâu vào đất
chỉ cần một cơn bão rớt
cũng đủ làm chúng run bấn lên
VIII
Đồi nắng cũ trống huơ
tiếng mõ trâu thôi gõ
rừng còn đâu cho trâu đi hoang
xưa đeo mõ trâu làm nhăn nhó
nay đường trắng trơn
nhớ tiếng mõ - trâu buồn
IX
Có nước da hơi sáng - em chối mình là Chăm
mới ít tháng tha phương - anh không nhận Việt Nam
vì tự trọng - Karl Jaspers không cho mình người Đức
Henry Miller chối từ Mỹ - bởi chán ghét chiến tranh
giữa không nhận và chối từ kia cách nhau trời vực
X
Một ánh nhìn của cha
nửa nụ cười của mẹ
và hai bàn tay diệu vợi của em
giữa mênh mông màu nắng quê hương
hỏi tôi còn tìm thiên đường đâu nữa?
Viết bình luận