Tiếng khóc của đứa trẻ 8 tháng tuổi vang lên trong lời ru nấc nghẹn của góa phụ tuổi 16:

Em là Sần Thị Sải, năm nay 16 tuổi. 15 tuổi em lấy chồng nhưng không rõ chồng em bao nhiêu tuổi…

          PV: Sao em lại lấy chồng sớm như thế trong khi mới còn độ tuổi đang đi học?

          Sải: Bọn em thích nhau, ưa nhau thì lấy thôi.

          PV: Lấy sớm như thế thì các em quen nhau thế nào?

        Sải: Gặp nhau khi chồng lên tán tận nhà, gặp nhau được 2 ngày là đưa về nhà cưới nhau...

Ở xóm Khuổi Khâu, những đứa trẻ thích nhau rồi dắt nhau về nhà làm vợ, làm chồng cứ hồn nhiên như vậy đấy. Gặp nhau có 2 ngày, gia đình họ Thào đã đưa Sải về làm dâu cách nhà 3 tiếng đồng hồ đi bộ đường rừng. Con gái lấy chồng vốn là chuyện vui của gia đình, nhưng với bố mẹ Sải, gả chồng cho con ở cái tuổi 15 chỉ là sự chấp nhận trong bất lực, thương xót và lo lắng.

Tôi tên là Sầm Mí Lình. Năm nay 44 tuổi và có 5 đứa con. Quan điểm của tôi là không cho lấy chồng sớm, vì chưa đủ tuổi. Nhưng bên kia nhất quyết lấy thì cũng đồng ý thôi, nhưng mà không yên tâm. Tôi rất lo lắng vì chúng còn trẻ con. Chưa biết làm ăn hay chăm sóc bản thân. Tôi không ủng hộ chuyện lấy chồng sớm như thế

Ông Sần Mí Lình cùng vợ (bố mẹ Sải) đau lòng khi con trở thành góa phụ ở tuổi 16

Cưới nhau được 2 tháng, cô dâu Sần Thị Sải 15 tuổi, người Mông không hề biết mình đã mang thai đôi và ở cái tuổi này, Sải càng không thể biết những kiến thức, kỹ năng tối thiểu để làm mẹ. Sải chỉ nghĩ đơn giản “cứ đẻ thôi, con chắc sẽ lớn bằng mèn mén, nước suối và rau rừng”.

Chưa hết những đau đớn và bỡ ngỡ khi phải làm mẹ ở cái tuổi 16, chồng Sải lại đột ngột qua đời. Chồng vừa mất, bố mẹ chồng chẳng cần con dâu nữa, họ giữ lại 2 đứa cháu vẫn còn đỏ hỏn, còn Sải phải trở về Lũng Phịa ở cùng bố mẹ đẻ trong nỗi đau tột cùng và tuyệt vọng.

Sải nức nở kể lại: Bố mẹ chồng không cho đưa con về, em rất  nhớ hai đứa con. Bây giờ không còn cách nào để nuôi dưỡng nữa. Trong tương lai không biết dự định sẽ làm gì. Bây giờ đang bế tắc. Chỉ ở với bố mẹ thôi. Hiện tại là như thế.

15 tuổi đã phải về làm dâu nhà chồng, 16 tuổi đã phải thành góa phụ và rời xa con mình. Nỗi đau mà bé gái người Mông ở Khẩu Khuôi đang phải gánh chịu, khiến ai cũng thắt lòng xót xa. Chỉ cần ưng cái bụng, chỉ cần thích nhau là các em đang ở tuổi cắp sách tới trường cũng đòi bố mẹ cho lấy vợ, gả chồng về chung một nhà.

Sần Thị Sải men theo đường núi trở về thăm con cách nhà 3 tiếng đi bộ

Y sĩ Mông Thị Thảo chia sẻ: Những trẻ đang độ tuổi vị thành niên mà làm mẹ quá sớm, ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe của cả mẹ và con, bản thân trẻ chưa thể làm chủ cuộc sống vì chưa biết làm kinh tế, còn sống phụ thuộc vào gia đình. Trẻ lại chưa có kinh nghiệm trong chăm sóc con cái. Thời gian đầu hay giấu gia đình nên trẻ chưa được sự quan tâm, hướng dẫn của các bậc phụ huynh, do đó sức khỏe và tâm lý đều bị ảnh hưởng.

Ở cái chốn thâm sơn cùng cốc này, tình cảm hồn nhiên của những đứa trẻ, cộng thêm ý thức, quan điểm lạc hậu và cổ hủ đã khiến biết bao mảnh đời trẻ thơ trở nên cơ cực và cùng quẫn. Ông Thào A Giàng, ở xóm Chè Lỳ chia sẻ, bọn trẻ Mông lạ lắm, chỉ cần cãi nhau, chỉ vì bị cấm cản hay vợ chồng thách đố nhau, chúng tìm đến lá ngón!

Năm nay đã 60 tuổi đời, nỗi ám ảnh và day dứt lớn nhất đối với Thào A Giàng là con nuôi của ông mới 15 tuổi đem lòng yêu bạn cùng trường nội trú mới 14 tuổi. Chỉ vì muốn con có cuộc sống tốt hơn, ông Giàng khuyên nhủ bọn trẻ hãy kết hôn khi đủ tuổi, khi lớn hơn, chín chăn hơn chút nữa, nhưng cả 2 chẳng nghe lời mà lại tìm đến cái chết. Ông đau như đứt từng khúc ruột mỗi khi nghĩ đến con.

Ông Thào A Giàng vẫn không quên hình ảnh đứa con nuôi tự tử khi không được lấy vợ sớm

Vòng luẩn quẩn “Tảo hôn” cứ mãi quẩn quanh ở các vùng sơn cước không chỉ riêng ở Cao Bằng. Khi nhận thức của một bộ phận đồng bào dân tộc thiểu số ở các bản, làng xa xôi, hẻo lánh còn hạn chế, cách sống, cách nghĩ còn lạc hậu, đời sống còn nhiều khó khăn thì không biết đến bao giờ mới chấm dứt được tình trạng tảo hôn.

Anh Vừa Mí Lúa, trưởng thôn Chè Lỳ A, xã Đức Hạnh, huyện Bảo Lâm, tỉnh Cao Bằng chia sẻ: Chúng tôi cũng chỉ tuyên truyền cho phụ huynh để có sự giám sát. Ở trường học, chúng tôi nhờ các thầy cô tuyên truyền, giáo dục về vấn đề tảo hôn, nói rõ tác hại và hệ lụy của tảo hôn gây ra để các em hiểu và không mắc phải, dần dần, khi mọi người hiểu hệ lụy của vấn nạn tảo hôn này thì tình trạng này sẽ giảm.

Dẫu biết giải quyết vấn nạn tảo hôn trong một bộ phận đồng bào dân tộc thiểu số, không thể làm ngay một sớm, một chiều, nhưng hôm nay và những ngày tháng tiếp theo, nếu chúng ta không tiếp tục hành động, nếu các cấp chính quyền, đoàn thể ở các địa phương không quyết liệt vào cuộc với các biện pháp cụ thể, thiết thực; phối hợp đồng bộ giữa nhà trường với gia đình và cộng đồng dân cư; kết hợp giữa tuyên truyền nâng cao nhận thức, kiến thức gắn với cải thiện đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào, thì chắc chắn sẽ vẫn còn những đứa trẻ phải làm mẹ, làm cha ở cái tuổi học trò, vốn hồn nhiên và vô tư như thế, chắc chắn sẽ còn những gia đình mà cha mẹ rơi vào cảnh khóc nghẹn tiễn đưa con./.

 Bùi Tiến Cường/VOV Đông Bắc