Dak Lak: Tơdroăng tơkêa bro pơlê nếo chúa lôi – Hâi 2 lơ 01.12.2015
Thứ ba, 00:00, 01/12/2015

VOV4.Sêdang - Vâ kum kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo tơniăn tơdroăng rêh ối, hơnăm 2003, tơring Krông Pa], kong pơlê Dak Lak, pêi pro tơdroăng tơkêa pro mơjiâng hngêi trăng troăng klông ăm vâ chê 300 rơpo\ng a cheăm Vụ Bổn. Tơdroăng tơkêa pro châ po rơdâ pêi pro tơdâng tơ’mô: tâp trăng hnhâng kơxái on tơhrik, mơjiâng pro troăng kân, hngêi trung mâu yăo, mơjiâng hngêi ối, muih klâng chiâk [a\ hía hé, ki xiâm cho vâ re\ng ăm kuăn pơlê tơniăn tíu ối, pêi cheăng kâ. Laga troh nôkố, tâi tâng mâu rơpo\ng hiăng lôi tíu ối, lôi chúa tơnêi pêi chiâk deăng, vâ vêh tíu ki ton. Tơdroăng tơpui hâi kố, ngế chêh hlá tơbeăng Rơ’jíu Việt Nam ai [ai tối ‘na tơdroăng mê:

Mâu hngêi meăn pro [ă ximong râ má 4, pro achê dêi pó, péa kl^ng xi klêp, nhâ êa í, rơtoh ôh pá hlo mơngế. {ăng klâng ‘nâ ngiâ hlo preăng prêh xiâm báu hiăng răng rêa xua kong tô khía ó apoăng rơnó mơdrăng Tây Nguyên. Mê cho tíu ki tối pêi pro tiô tơdroăng tơkêa bro tối vâ rak vế tơniăn ăm kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo a pơlê Ea Kal lăm pro pơlê  nếo, bú kơtăn tơdế cheăm Vụ Bổn, tơring Krông Pac\ dâng péa pái km. Prôk drô pơlê nếo mê rơh^ng rơhối, ngin trâm nâ H’Thủy Niê dế păn roăng dêi muăn dâng 2 hơnăm, ngiâ méa cháu jâ mê kơmô kơbrô kơbrá. Nâ tối ăm ‘nâi, pơlê kố vâ chê hr^ng toăng hngêi, la nôkố bú ối 16 toăng hngêi ai mơngế rêh ối: Hnăm 2011 nah, ngin châ tơnêi têa kum lăm ối akố vâ tơniăn tơdroăng rêh ối. Klâng bú pê môi rơnó, la deăng tơnêi pêi chiâk bú iâ. Xua mê, hên mâu rơpo\ng chiâng vêh ối dêi a pơlê ton, nôkố bú ối 16 rơpo\ng tê ki u-ối akố.  Ngin thế lăm pêi cheăng ăm vâi, tơdroăng rêh ối pá puât, bú ‘nâi tơkôm to tơnêi têa to\ng kum.




khu tai dinh cu bi bo hoang o buon Ea Kal xa Vu Bon, huyen Krong Pach, tinh Dak Lak.JPG

Kơpong xe\n tíu ối nếo lôi chúa tê kơtê a [uôn Ea Kal, cheăm Vụ Bổn, tơring Krông Pa], kong pơlê Dak Lak

Pôa Nay Lập, Kăn pơlê Ea Kal ăm ‘nâi, rôh apoăng tâi tâng 66 rơpo\ng klâ lo ối krê, drêng tơklâ nah ngế ki lâi xuân ro lăm ối a pơlê nếo, xua tơ’lêi ai on tơhrik, troăng prôk, hngêi trung, hngêi pơkeăng’’. La tơdroăng ki sôk ro mê ôh pá ton, trâm hên tơdroăng pá, kơklêa, ôh tá ai têa, hngêi ối hâ ho, tơnêi achê dêi pó ôh tá chiâng vâ păn ro chu í pêap [ă hên tơdroăng ki ê, mê vâi krâ nho\ng o lôi hlối, vêh lăm ối dêi a pơlê ton. Ối pá 16 rơpo\ng híu ối xêh akố xua ôh tá ai tíu ki vâ vêh rêh ối, tơdroăng rêh ối pá puât lăm tăng pêi to cheăng vâi, xua klâng báu hiăng khăng khoăng, kế tơmeăm ki pêi lo ôh tá bê kâ, ôh tá bê liăn ki vâ mơdrếo liăn on tơhrik xua hrik têa tôh báu. Pôa Nay Lập tối: 66 rơpo\ng troh akố pêi klâng, xua têa dê mê nah yă gá kơnâ mê vâi krâ nho\ng o ôh tá ai têa vâ tôh dêi klâng chiâk, bê kâ, mê vâi chúa  lôi vêh ối dêi a pơlê ton nếo. Púi vâ dêi vâi krâ nho\ng o nôkố kal x^ng xoăng tơ’nôm tơnêi pêi chiâk, [ă thế ai têa tôh báu klâng, loăng plâi mê nếo ai kế kâ, tâng hmếu pơ môi tiah hnăm nah báu răng hlâ tâi, xo ki klâi vâ kâ.

Ea Kal cho môi tíu ki mơhno ăm hlo ôh tá ai hnoăng ki vâ tơmâng pêi khât dêi khu râ pơkuâ cheăng tung tơdroăng tơkêa bro ‘no liăn mơjiâng pro mâu hngêi trăng, on tơhrik, troăng prôk [ă hía hé a cheăm Vụ Bổn, vâ ăm 290 rơpo\ng kum pơlê lăm ối pơlê hdroâng kuăn ngo nếo, tơklâ [ă mâu rơpo\ng ing mâu cheăm Krông Búc, Ea Kênh, Ea Kly [ă Hoà Đông, xua Vi[an tơring Krông Pac\ pro xiâm pơkuâ ‘no liăn mơjiâng pro. Pôa Lê Viết Nhượng, kăn hnê ngăn Vi[an cheăm Vụ Bổn, ăm ‘nâi, tơdroăng tơkêa bro mê ai 5 pơlê, cho Ea Kal, Ea Nông A, Ea Nông B, C|ư Knia [ă C|ư Kruê, hiăng pro klêi a hơnăm 2011 nah. Kơpong pro tơdroăng tơkêa bro ai tu\m mâu troăng prôk, on tơhrik mâu hngêi trung hriâm râ má môi, lâm mâm non, hngêi ăm kuăn pơlê tơku\m hôp, po pông klâng chịâ ai tíu hrik kơmăi mơ’no têa, pro troăng cho mơ’no têa troh tung báu. Lăm ối a pơlê nếo rêm rơpo\ng châ tơnêi têa x^ng xoăng ăm 400 met karê tơnêi pro hngêi ối, sap ing 3 troh 5 sao klâng ngăn tiô pơ’leăng mâ mơngế. To tíu ối tơnêi têa to\ng kum 12 rơtuh liăn, kuăn pơlê kơtiê châ mung liăn ing hngêi rak liăn ai 8 rơtuh, vâ mơjiâng pro hngêi 24 met karê, mơnât meăn ximong, a ‘ngêi lêm tôl. Hơnăm apoăng, vâi krâ nho\ng o châ tơring kum ăm hdrê báu, phon rơvât, liăn hrik têa tôh báu, hbru phái kâ rêm khế. Sap ing hơnăm má péa kuăn pơlê pêi kâ dêi, ôh tá châ kum xếo.

Tiah mê, hơnăm ki apoăng hlối vâi krâ nho\ng o chúa lôi pơlê nếo, vêh dêi a pơlê ton bê vâ chê tâi. Xua ti lâi khoh chiâng tiah mê, xua hngêi ối lối ku\n, hâ ho: rơnó tô pá kâi tô pơ-oh, rơnó mêi môi tiah vâ hlôh tôl xua têa mêi ruih pơ’lok pơ’lăng. Ki xơpá kân má môi cho tơnêi pêi kâ khăng khoăng, ôh tá ai têa vâ pêi klâng, pêi chiâk. Vâ pêi klâng, rêm rơnó vâi krâ nho\ng o thế nâp 120 rơpâu liăn 1 sao ăm tíu hrik têa vâ tôh klâng. Tơdroăng rêh ối xơpá, kuăn pơlê choâ vêh dêi a pơlê ton lôi chúa [ă tơnêi pêi kâ. Vi[an chăm Vụ Bổn tơru\m [ă Vi[an mâu cheăm ki ai kuăn pơlê lăm ối pro pơlê nếo, hên hdrôh tơku\m hnê tối, mơhnhôk kuăn pơlê vêh lăm ối a pơlê nếo. Drêng mâu tơdroăng ki xơpá tơvâ tơvân hâi châ mơnhên klêi, tơpá vâ châ mơhnhôk djâ kuăn pơlê lăm ối a pơlê nếo ki mê. Pôa Lê Viết Nhượng, tối: Tối ăm mâu kơ koan khu râ pơkuâ cheăng tơmâng khât troh tơdroăng djâ kuăn pơlê lăm pro pơlê nếo thế x^ng xoăng tíu ối ăm hdroâng kuăn ngo [ă pro hngêi ối tơtro [ă khôi túa tơlá vâi, ôh tá xê mâu hdroâng kuăn ngo Rơđế ối tơnêi iâ, hngêi ku\n hâ ho, hlối châng  ‘nâi há. Pêi báu klâng thế hlê ple\ng ‘na kih thuât pêt báu, thế ai tu\m phon, ai hdrê, ai têa tôh [ă thế lăm ngăn klâng đi đo vâ báu chiâng dâi le\m, kơpâu hên, nôkố akố bú iâ rơpo\ng ki chiâng pêi klâng, ki hên vâi pêi ôh tá bê vâ tơvêh liăn on tơhrik. Hdroâng kuăn ngo ôh tá rơkê ple\ng ‘no liăn tung tơdroăng pêi klâng, chiâk.

Tơdroăng tơkêa bro klâ kuăn pơlê lăm ối a pơlê nếo a cheăm Vụ Bổn, tơring Krông Pac\, kong pơlê Dak Lak châ ‘no liăn lối chât rơtal, la ôh tá rơhéa klâi, ôh tá l^ng chiâng ai tiô tơdroăng pơkâ vâ rak tơniăn ‘na tơdroăng rêh ối ăm mâu hdroâng kuăn ngo. Mê nếo, ai mâu rơpo\ng kơtiê nôkố thăm rế kơtiê ó tâ, xua pôu râng hnoăng liăn ki che#n ‘’Mung mơjiâng pro hngêi’’ a pơlê nếo ki lôi chúa.

Ngin hiăng hên hdrôh tơpui [ă {ơrô Vi[an tơring Krông Pac\ vâ tí tăng ‘nâi ple\ng nhên mâu tơdroăng ‘na tơkêa bro klâ kuăn pơlê lăm pro pơlê nếo a cheăm Vụ Bổn, xuân môi tiah tí tăng troăng hơhlâ dêi tơring cheăm vâ tơniăn ăm tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê, la kăn [ơrô đi đo tiâ, hâi ai chôu ki vâ pêi cheăng. Tơdroăng ki kơ-êng mê cho: hiăng 5 hơnăm kô kơpong pro pơlê nếo a Vụ Bổn lôi chúa, ôh tí ‘nâi kăn pơkuâ Vi[an tơring Krông Pac\ hôm hiăng hâi mơdoh chôu séa ngăn, tăng troăng tơkâ hluâ xơpá mê há lơ ôh, la tơnêi xuân pơtối lôi chúa, ‘na mâu rơpo\ng ki ối xêh akố pá puât, che#n hên h^n, ti ‘nâi xo klâi vâ mơdrếo

Gương tơplôu [a\ tơbleăng

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC