VOV4.Sêdang - Ô vâi krâ nho\ng o [ă pú hmâ! Nôkố, hên thôn pơlê a kong pơlê Gia Lai hiăng ai hngêi hôp tơdjuôm, vâ tơku\m po mâu tơdroăng pêi pro tơru\m cheăng [ă mơhno mơjiâng túa le#m tro, veăng kum mơdêk tơdroăng rêh ối tuăn hiâm ăm kuăn pơlê. Laga, xua tơdroăng ki ôh tá krá le#m dêi kế tơmeăm, hngêi trăng, mơjiâng a tíu ki ôh tá tro [ă khôi túa, vêa vong mê ôh tá châ pơxúa, kố cho môi tung mâu tơdroăng ki kuăn pơlê kong pơlê Gia Lai hmâ tơpui tối a mâu rôh trâm kuăn pơlê [ă mâu kăn Ho#i đồng hnê ngăn rêm râ [ă pâ thế tăng troăng ‘mâi rơnêu. Hâi kố, ngin kô tối tơbleăng tơdroăng ki ai păng ‘nâng mê a cheăm Ia Rmok, tơring Krông Pa, pó vâi krâ nho\ng o kô tơmâng.

            9 tung tâi  tâng 10 toăng hngêi hôp tơchuôm dêi cheăm Ia Rmok hiăng châ mơjiâng [ăng kơxo# liăn dêi tơdroăng tơkêa bro 135, mơjiâng ing mâu hơnăm, sap hơnăm 2005 nah tá troh nôkố. Phá tơ-ê [ă kuât tiô tơlá dêi hdroâng kuăn ngo ki kân rơdâ bâ phuâng, hơngui le\m, tâi tâng mâi hngêi ki hôp tơchuôm kố pơrá cho hngêi ki pro râ má 4, ki kân rơdâ bu sap ing 60 troh 70 met karê, thăm nếo, mơjiâng pro a tíu ki hơngế ing tơdế cheăm, xua mê, ôh tá ai kuăn pơlê troh akố vâ veăng hôp. Nâ Phan Thị Anh Vũ, kăn [o# ngăn ‘na mơhno mơjiâng túa le\m tro dê cheăm Ia Rmok, ngế ki lăm ngăn ‘na tơnêi tơníu ki mơjiâng mâu hngêi ki kố nah dêi cheăm tối ăm ‘nâi: Ki vâ iâ hlái hdroâng kuăn ngo Jarai, pin athế mơdâng kuât, la pin mơjiâng pro hngêi ximo\ng, tá hâi teăm tơtro [ă hdroâng mơngế Jarai akố. Kơpong ki xúa tung dế mê, tâng tơku\m po mâu rôh tơ’noăng, lơ mơđah hơdruê xuâng, xuân tá hâi teăm tơxâng. Ki hên, mâu hngêi hôp tơchuôm akố, tá hâi ai tíu ki vâ mơđah tung dế. Mâu kơmăi xuân tá hâi teăm ai, tá hâi teăm tơtro tuăn kuăn pơlê púi vâ.

Châ mơjiâng [ă kơxo# liăn dêi tơdroăng pơkâ kơxo# 135 tung pơla sap hơnăm 2010 troh hơnăm 2012 [ă pơcháu ăm tơná kuăn pơlê xúa tá hâi teăm châ 4 hơnăm, la hngêi hôp tơchuôm kố dêi [uôn Dui [ă [uôn Kơnia, cheăm Ia Rmok hiăng tro tơ’nhiê hên ó ‘nâng. Mơnât peăng pá ngiâ hngêi hiăng rơheăng hên tíu. Xiâm mot tung apoăng rơnó mê hngê, têa hiăng châ hbreăng mot tung dế, pro mơnât ki sơng mơngiơk bông chiâng tr^ng. A plông, nhâ hiăng hu\n êa đrun đrâ, pá ai troăng vâ prôk lăm. Rêm hdroh drêng ai tơdroăng vâ hôp, kuăn pơlê dêi 2 pơlê hmâ ối a pá gong vâi xâu mot tung hngêi lơ trâm tơdroăng xâu xía. Ngoh R]om Gơih, môi ngế a [uôn Dui tối khe#n tiah kố: Hngêi hôp tơchuôm mê bu ai 1 to hơkup tê, tâng ai khía mơhot pêi plong pá ngiâ, khía têI, tôl ki tiăng kô tơtêa, bo nhe#ng xuân tơ’nhiê, peá kân xuân hiăng tơ’nhiê tâi tâng, kal athế ‘mâi rơnêu nếo. Ôh ti chiâng khên vâ mot hôp, tơpui tơno tung kố. Ai drêng ‘nâ chiâng vâ hôp, la ai drêng ‘nâ ôh ti khên vâ hôp. La tâng kong mêi kô hôp a hngêi hôp tơchuôm dêi cheăm, la tâng kong ôh tá mêi kô hôp a plông ga tơniăn tâ, ôh tá khên mot tung hngêi. Xâu hngêi lơ rơlâm tơhnâp.

Ki hên a mâu pơlê dêi cheăm Ia Rmok, kuăn pơlê bu tơ-uân hôp a kơmăng, la mâu hơnăm hdrối mê hía nah, tâi tâng 10 toăng hngêi tơchuôm kố a cheăm Ia Rmok pơrá ôh tá ai hnhâng troăng kơxái on tơhrik, drêng hôp athế xúa on ki dâi kơ-[in ắc-qui, ga pá ó ‘nâng. Troh nôkố, hiăng ai on tơhrrik la mâu hngêi hôp kố hiăng tơ’nhiê ó ‘nâng, xua mê, tơdroăng ki mơjiâng mâu hngêi kố ôh tá ai xúa ki klâi. Mâu kuăn pơlê tung cheăm pơrá púi vâ-pâ thế, mâu hngêi ki mê kal athế châ khu pơkuâ kơpêng ‘no liăn vâ ‘mâi rơnêu, vâ ga tơniăn ăm kuăn pơlê drêng hôp. Pôa Kpă Sáu, Kăn pho\ pơkuâ hnê ngăn cheăm Ia Rmok tối ăm ‘nâi:Ki pin hlo dế nôkố hngêi hôp tơchuôm kố ôh tá tơtro [ă khôi túa, vêa vong. Kuăn pơlê akố xuân hiăng hmâ tối tiah kố, mơjiâng hngêi ki mê ôh tá dâi, drêng ai kong mêi, khía mơhot kân, kuăn pơlê ôh ti khên mot hôp tung hngêi. Mơnât hngêi xuân hiăng rơheăng, kuăn pơlê akố xâu tơdroăng mê ‘nâng. Ximo\ng hiăng prêa tâi tâng dế nôkố. Á púi vâ tơnêi têa ‘no liăn ‘mâi rơnêu mâu hngêi ki mê.

Pôa Phùng Anh Kiểm, Kăn [ơrô dêi tơring Krông Pa tối ăm ‘nâi: Pơtih tơdroăng ki chêl thiăn ăm kuăn pơlê ki ‘mâi xe#n hngêi trăng hơngế ing k^ng kroăng Pa, vâi hiăng mơjiâng hngêi hôp sap ing hdrối nah, hdrối hơnăm 2009, drêng mê nah, tơdroăng ki xing xoăng tơnêi vâ mơjiâng hngêi trăng tá hâi tơniăn, tơdroăng ki tí tăng tơnêi vâ mơjiâng hngêi hôp tơchuôm ôh tá tro a tơdế pơlê cheăm. Xua tơmeăm khoăng ki mơjiâng pro mê hiăng ton, mê mơnât ximo\ng khoh chiâng tơ’nhiê, tâng cheăm mơjiâng khu ki pơkuâ ngăn ‘na hngêi hôp tơchuôm kố, mơni mâu hngêi ki mê kô châ xúa ‘ló tơdroăng, tâng vâi ‘nâi rak ngăn i krâu, mơni mâu hngêi ki mê kô krá tâ. Drêng kuăn pơlê ôh tá mơnâ, lơ khu ki pơkuâ ôh tá vâ pêi kơhnâ hnoăng cheăng tơná, mê ôh tá chúa mâu hngêi ki mê xúa tá rơheá klâi. Kố xuân cho tơdroăng ki pá khât ăm ngin, kơvâ ngăn ‘na mơhno mơjiâng túa le#m tro, ngin xuân ‘nâi nhên mê cho hnoăng cheăng ki ngin kal athế pêi pro tung mâu hâi la ngiâ kố ah.

Nhat Lisa tơplôu [ă pơchuât