6 khế hdrối nah, tung kơxo# 31 ngế tro pơreăng ki tâ tú dế hlo tâ tú a kơpong Tây Nguyên ai 29 ngế tro pơreăng hiăng kơdroh. 2 ngế tâ tú ki tâk tâng vâ pơchông [ă hơnăm nah cho pơreăng rơxok [ă pơreăng êi rơtốu krôk. Ki tơxâng vâ tối cho pơreăng êi rơtốu krôk. Nôkố, lâp tung kơpong hiăng ai 104 ngế dương tính [ă pơreăng êi rơtốu krôk. Êi rơtôu krôk hlo tâ tú a 32 to cheăm, bêng a 4 to kong pơlê Dak Nông, Kon Tum, Gia Lai [ă Dak Lak.

Kơvâ ngăn pơkeăng Dak Lak xo mơheăm khăm ngăn mâu ngế ki ối achê [ă mâu ki tâ pơreăng

Tiô pôa Viên Chinh Chiến, Ngế xiâm ngăn ‘na rak mơgrúa kơdê pơreăng Tây Nguyên: Tung la ngiâ, Tây Nguyên kô tơbleăng tơdroăng pâk pơkeăng vaccine hbrâ mơdât pơreăng êi rơtốu krôk ăm tâi tâng mâu ngế sap 2 khế tơngi klêng a 4 to kong pơlê Dak Lak, Gia Lai, Kon Tum, Dak Nông, [ă tơdroăng pơkâ pâk pơkeăng vaccine châ lối 90%. Vâ tơdroăng pâk pơkeăng vaccine châ klêi, tơdrêng [ă tơdroăng kơdo mơ-eăm dêi kơvâ ngăn pơkeăng, kal thế re\ng tơmâng tá khu xiâm cheăng kal kí:

‘’Mâu ngế ki tâ pơreăng a kopong hơngế dêi tơdroăng pâk pơkeăng cho mâu kơpong vâi hâi vâ môi tuăn to lâi tơdroăng pâk vaccine. Thế mơhnhôk pro ti lâi ăm hlê cho thế pâk vâ hbrâ mơdât pơreăng ăm tơná, hbrâ mơdât ăm dêi rơpo\ng hngêi, tơdroăng mê cho môi khu kơvâ ngăn pơkeăng tê ôh tá chiâng pêi. Gá thế ai veăng tơmâng ing mâu khu râ pơkuâ cheăng, mâu khu grup, pơlê pơla, ai tá krâ pơlê, kăn pơlê dêi mâu pơlê cheăm’’.

Pôa Đỗ Xuân Tuyên, Ngế xiâm pho\ ngăn ‘na pơkeăng pơlât khe\n kơdeăn tơdroăng hbrâ mơdât pơreăng tâ tú tung 6 khế apoăng hơnăm a mâu kong pơlê kơpong Tây Nguyên. Pôa Đỗ Xuân Tuyên tối tiah kố, ki tơ’lêi tâ tú mâu pơreăng xuân u ối tung kơpong Tây Nguyên [ă kô tâ tú la lâi ôh tá ‘nâi tâng ôh tá pêi pro tơdroăng hbrâ mơdât teăm tơdrêng.

‘’Thế pêi tơdroăng hnê tối vâ mơdêk ki hlê ple\ng dêi kuăn pơlê vâ hơ’leh tơdroăng pêi pro, ki hlê ple\#ng dêi kuăn pơlê tung tơdroăng pâk pơkeăng [ă hbrâ mơdât pơreăng. Tơbleăng mâu rôh pâk pơkeăng, malối cho pâk kơkeăng mơdât êi rơtốu krôk  a mâu kong pơlê dêi kuăn ngo Tây Nguyên. Khu xiâm ngăn pơkeăng pơlât kong pơlê tơru\m [ă mâu kơvâ cheăng thế pêi tro mâu tơdroăng cheăng  hnê tối vâ tơniăn ‘na rak krúa tơnêi tíu, hyôh kong prâi malối cho mơgrúa krúa châ chăn, drêng lo drô troăng thế truâ kên pâng rơkong môh, xếo ko\ng [ă kơ[o\ng [ă hlối xôh pơkeăng kơdê pơreăng’’.

Vâ hbrâ ví  [ă tơdroăng ki rơ-iô pơreăng êi rơtốu krôk, kơvâ ngăn pơkeăng mâu kong pơlê kơpong Tây Nguyên hiăng tối tơbleăng pêi tơdrêng mâu tơdroăng hbrâ mơdât pơreăng tâ tú lâp lu; hlối tí tăng ‘nâi ple\ng teăm tơdrêng mâu túa pơlât, tơdjêp tí tăng ‘nâi ple\ng pơreăng [ă hngêi pơkeăng râ kơpêng vâ tơniăn tơdroăng pơlât châ tơ-[rê, kơdroh mơngế ki hlâ.

Laga, troh nôkố, mâu kong pơlê kơpong Tây Nguyên xuân dế trâm mâu tơdroăng pá tung tơdroăng hbrâ mơdât [ă pơlât êi rơtốu krôk môi tiah: hâi ai luât pơkâ nhên tung tơdroăng rôe kháng sinh hbrâ mơdât pơreăng; tơdroăng ôh tá ai kế ki vâ mơjiâng chiâng mơheăm vâ mơdât pơreăng êi rơtốu krôk chiâng trâm tơdroăng pá tung tơdroăng hbrâ mơdât pơlât, malối mâu ngế ki châi ó, pro chiâng êi plâi nuih, kơxo# liăn pơlât vâ pro tơniăn ăm mơngế ki pơlât mê xuân môi tiah rơpo\ng hngêi tung tơdroăng klâ krê ối trâm hên xahpá [ă hên tơdroăng ki ê.

Ngế xiâm pho\ ngăn pơkeăng cho [ok thái pơkeăng Nguyễn Trường Sơn tối tung rôh lăm pôu pêi chăng [ă mâu kong pơlê kơpong Tây Nguyên thế mâu kong pơlê mơdêk hnoăng cheăng hnê tối ‘na pơlât a rêm kong pơlê, malối ‘na pơlât a râ cheăm, tơring. Tơdroăng ‘na  pơkeăng kháng sinh, ngế xiâm pho\ thế Khu rak ngăn ‘na khăm pơlât hnê mơhno ăm mâu tíu pêi cheăng ngăn ‘na vi sinh tung lâp tơnêi têa pro pơkeăng kháng sinh vâ ai tơ’nôm mâu túa pơkeăng kháng sinh pâk tung hbrâ mơdât pơreăng êi rơtốu krôk.

‘’Troăng hơlâ pêi pro [ă tơdroăng hbrâ mơdât pơreăng a tơnêi têa pin ai 4 tơdroăng pêi pro tơdrêng amê, tơkéa vâ tối cho ‘na liăn ‘no ‘na khăm pơlât kơ’nâi hngêi pơkeăng cheăm cho hngêi pơkeăng tơring. Hngêi pơkeăng tơring cho xiâm hiăng châ hbrâ tu\m mâu tơmeăm kơmăi vâ khăm vâ séa ngăn, tơmeăm ki vâ pơlât tơdrêng vâ mơdêk ivá.  Xua mê tơdroăng xúa pơlât a hngêi pơkeăng tơring cho xiâm ki vâ xo pơlât mâu ngế ki tơtro [ă mâu ki tâ tú ôh tá ‘nhó râ  hâi teăm pro chiâng châi ki ê. {ă mâu ngế ki hiăng râ ó, châi râ tơngi klêng ki pro hiăng chiâng châi ki ê tơdroăng tí tăng tíu pơlât râ kơpêng [ă mâu hngêi pơkeăng râ kơpêng tá mâu hngêi pơkeăng râ xiâm tơnêi têa kô chiâng xo kum pơlât  tơdrêng. ‘Na pơkeăng SAD, tung la ngiâ Khu xiâm ngăn pơleăng kô tơpui [ă mâu tíu khăm pơlât mung pơkeăng vâ ngin châ xúa kơxo# SAD tu\m, kal ăm mâu tíu khăm pơlât a Tây Nguyên.

Nam Trang chêh

Gương tơplôu [ă tơbleăng