VOV4.Sêdang - Mâu hâi mơ’nui khế 2 kố nah, Vi[an pơkuâ hdroâng mơngế hiăng tơku\m po hneăng hôp po rơdâ tơdroăng hdroâng kuăn ngo hơnăm 2016. Klêi kơ’nâi séa ngăn, tối mơnhên, troăng hơlâ to\ng kum hdroâng kuăn ngo hneăng hơnăm 2011 – 2015, troăng hơlâ to\ng kum tâi tâng mâu tơdroăng cheăng kâ – rêh ối pơlê pơla, laga xuân ối ai troăng hơlâ ki tá hâi tơtro, kal châ ‘mâi rơnêu. Tơdroăng hâi kố, ngin vâ tối ‘na mâu pơkâ mơ’no liăn cheăng kum ăm kơpong hdroâng kuăn ngo ki châ tơpui tung hneăng hôp roh kố.

Tiô tơdroăng tối tơbleăng dêi Vi[an ngăn kuăn ngo, tơdroăng pơkâ to\ng kum hdroâng kuăn ngo pơla sap hơnăm 2011 – 2015 ăm mâu kơpong hdroâng kuăn ngo ga ai hên, tâi tâng mâu tơdroăng châ kum [ă lâp lu kơpong hdroâng kuăn ngo [ă kong ngo. Luât pơkâ to\ng kum hiăng chôa hơ’lêh ‘na tơdroăng tơche\ng tơmiêt, x^ng xoăng rơdêi ăm mâu kong pơlê, mơhno nhên tơdroăng ki tơbleăng tơdrăng tung mơjiâng, pơkâ, x^ng xoăng kơxo# liăn, ing kơxo# liăn to\ng kum tơdrêng [ă mâu rơpo\ng hơ’lêh chiâng tơdroăng to\ng kum ăm kuăn pơlê, khu rơpo\ng hngêi, ing ăm tê kơtê, klêi mê chiâng ăm mung. Mâu troăng hơlâ to\ng kum châ tơmâng tơru\m pơla mâu khu xiâm, kơvâ cheăng, kong pơlê. Hnoăng cheăng dêi kuăn pơlê [ă mâu ngế ki xúa châ pơtối pêi pro tro.

Hluâ 5 hơnăm pêi pro, mâu tơdroăng, to\ng kum kơdroh kơtiê pơtối châ pê klêi tơdroăng pơkâ ‘na kơdroh kơtiê. Kơxo# rơpo\ng kơtiê tơchuâm tung lâp tơnêi têa hiăng kơdroh lối 8% tâng vâ pơchông [ă hơnăm 2010. Troh mơ’nui hơnăm 2015, kơxo# rơpo\ng kơtiê tung lâp tơnêi têa pá xôp 5%. Klêi pêi pro tơdroăng 135 hiăng ai 80 to cheăm kơtiê xơpá [ă vâ chê 400 thôn kơtiê xơpá pê klêi tơdroăng pơkâ hơnăm 2015, lối 1 rơtuh 300 rơpo\ng kơtiê, vâ chê kơtiê châ to\ng kum mơnhông mơdêk pêi chiâk deăng, mơdêk hdrê loăng pêt, mơnăn păn, châ xo tơ’mot kơxo# liăn pêi lo. Tơdroăng to\ng kum hiăng veăng rak tơniăn tung rêh ối ăm vâ chê 20 rơpâu rơpo\ng hdroâng kuăn ngo ki lăm ối hmâng vâ, x^ng xoăng ăm vâi tơnêi pro hngêi ối, tơnêi pêi kâ ăm lối 50 rơpo\ng, to\ng kum hnê hơ’lêh hdrê pêt [ă mung liăn, tăng cheăng pêi ăm vâ chê 50 rơpâu rơpo\ng kuăn pơlê.

La klêi séa ngăn, tơdroăng to\ng kum hdroâng kuăn ngo pơla hơnăm 2011-2015 hên, tá tâi tâng tu\m tơdroăng cheăng kâ rêh ối pơlê pơla, la xuân u ối mâu tơdroăng ki thế ‘mâi hơ’lêh, ‘mâi rơnêu. Pôa Giàng A Chu, Kăn teăng mâ Ho#i đông hdroâng kuăn ngo Kuo#k ho#i - kơ koan séa ngăn tơdroăng pêi pro tiô pơkâ hdroâng kuăn ngo kơpong hdroâng kuăn ngo [ă kong ngo tối tiah kố, tơdroăng to\ng kum hdroâng kuăn ngo kô tơbleăng pêi ai pơxúa tâng kơxo# liăn ‘no mơnhông mơdêk kơpong hdroâng kuăn ngo [ă kong ngo châ tơmâng pêi pro:

- Hên troăng hơlâ to\ng kum ki xiâm gá hâi tơniăn. Ai tơdroăng to\ng kum tơniăn lối tơdế, ai tơdroăng to\ng kum pá kơdâm tơdế, la klêi séa ngăn mê ăm hlo ai mâu tơdroăng pơtroh ăm Ngế pro xiâm hnê ngăn Chin phuh k^ klêi mê la ôh tá ai liăn vâ ‘no liăn to\ng kum. Kố cho tơdroăng ki kal hơ’lêh tung la ngiâ.

Vi[an ngăn kuăn ngo tối, tơdroăng to\ng kum hdroâng kuăn ngo pơla sap hơnăm 2016-2020 tiô 5 khu, [ă tơdroăng to\ng kum ki hên, cho: tơdroăng 135, tơdroăng pơkâ to\ng kum mơnhông mơdêk cheăng kâ rêh ối kơpong hdroâng kuăn ngo [ă kong ngo, [ă mâu tơdroăng tơkêa bro, troăng hơlâ to\ng kum hiăng châ pơtroh ăm Ngế pro xiâm hnê ngăn Chin phuh k^ pêi pro tung tơdroăng pơkâ ton hơnăm.

Xông tơpui hnê mơhno Hneăng hôp tối mơgêi tơdroăng cheăng hdroâng kuăn ngo pơla sap hơnăm 2011-2015 tơku\m po a Lào Cai hâi lơ 27 khế 2, pôa Nguyễn Xuân phúc, tối: Ai 5 tơdroăng ki châ [lêi kân tung tơdroăng cheăng ngăn hdroâng kuăn ngo pơla hơnăm hiăng hluâ, mê cho: Luât, tơdroăng to\ng kum ‘na kuăn ngo rế pê klêi. Xiâm vâ pêi pro tơdroăng ‘na kuăn ngo rế hên, [ă ai pơxúa tâ, tơdroăng hnê pơkuâ xiâm, tơdroăng ki xiâm tâ [ă tơru\m pơla mâu khu xiâm kơvâ cheăng tro tâ, tơdroăng cheăng kâ rêh ối kơpong hdroâng kuăn ngo hơ’lêh, khu kăn [o# pêi cheăng hdroâng kuăn ngo ki hiăng hmâ cheăng, ki hâk vâ khât [ă tơdroăng cheăng.

Ngế pro xiâm hnê ngăn tơnêi têa tối nhên mâu tơdroăng ki u ối tung hnê pêi pro ‘na to\ng kum kuăn ngo, mê cho: Troăng hơlâ pêi ki tơvâ tơvân, mâu troăng hơlâ ki tơtro, ôh tá xê pơklât [ă tơru\m hâi châ tơdâng tơ’mô. Troăng hơlâ pơkâ hên la xiâm ki x^ng xoăng dêi tơnêi têa ối hên tơvâ tơvân, malối hâi ai luât ki mơhnhôk tơdroăng rêh ối ăm kơpong kong ngo, kơpong kơtiê xơpá. Pak^ng mê, mâu tơring, cheăm, kong pơlê thế tơmâng khât tâ, ối hên tơring, cheăm, kong pơlê hâi tơmâng khât troh kơpong xơpá, kơpong hdroâng kuăn ngo.

Gương tơplôu [a\ tơbleăng