VOV4.Sêdang - Tung pơla hdrối kố nah, mâu troăng rơhlâ pơkâ dêi Tơnêi têa to\ng kum mơnhông mơdêk cheăng kâ rêh ối kơpong hdroâng kuăn ngo [ă kong ngo hiăng châ tối tơbleăng châ tơ-[rê khât, veăng kum mơdêk tơdroăng rêh ối dêi mâu kuăn pơlê kơpong kố. Laga, vâ mâu troăng rơhlâ to\ng kum mơnhông mơdêk cheăng kâ rêh ối kơpong hdroâng kuăn ngo tung hneăng hơnăm 2016-2020 mơdêk châ tơ-[rê, kuăn pơlê Tây Nguyên pâ thế Kuo#k ho#i, Chin phuh kal tơmâng ngăn, to\ng kum pêi pro hnoăng cheăng séa ngăn, tơdrêng a mê hnối mơjiâng troăng rơhlâ pơkâ to\ng kum phá ăm rêm kơpong.

          Tung 5 hơnăm hiăng hluâ, mâu troăng rơhlâ to\ng kum mơnhông mơdêk cheăng kâ rêh ối pơlê pơla kơpong hdroâng kuăn ngo [ă kong ngo hiăng ‘no vâ chê 10 rơtal liăn vâ mơjiâng pro hngêi ối, hbru tơnêi pêi cheăng kâ, mơjiâng tíu ki ‘măn kơdoăng têa ôu kâ hum rôh tơdjuôm, to\ng kum pêi cheăng kâ [ă ăm mâu rơpo\ng kơtiê mung. {ă kơxo# liăn kố, mâu kong pơlê tung lâp tơnêi têa hiăng pêi klêi 41 tíu ki rêh ối tơku\m, 107 tơdroăng tơkêa rêh ối tơdjuôm [ă hên tơdroăng pơkâ to\ng kum ki ê. Ing mê, pro ivá mơdêk tơdroăng cheăng kâ rêh ối, xut tah hrâ mơnguâ kơtiê xahpá, tơniăn kring vế tơdroăng kal kí [ă thăm mơdêk kho#i tơru\m kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo. Tung mê, Tây Nguyên cho môi tung mâu kơpong ki châ tơdroăng pơxúa hên má môi.

            Laga, tung pơla pêi pro, hên tíu, hên tơdroăng pơkâ to\ng kum ‘no liăn ôh tá tơdâng tơmô ôh tá tro tơdroăng pơkâ, kơxo# liăn ‘no cheăng tá hâi châ môi tiah tơdroăng ki tơmiât, mê tá hâi châ tơ-[rê khât, thăm nếo ai mâu tíu ki mơjiâng pro lôi tiah mê, pro mơhrê tê kơtê liăn ngan dêi Tơnêi têa. K’Sam, ối cheăm Đak Som, tơring Đak Glong, kong pơlê Dak Nông, tối  tơbleăng: Pơtih vâi ‘no liăn pong têa klôh, chiâ tá hâi klêi, vâi lôi tiah mê. Sap hơnăm 2012 nah troh nốkố 2 to klôh ki mê ôh tá chiâng xúa mê nốkố hiăng chiâng kong, hla nhâ hu\n hên h^n, ôh tá kơbố xúa, mơhrê liăn ngân dêi tơnêi têa drêng ‘no liăn pong chiâ klôh ki kố. Ngin ôh tá ‘nâi têa klôh kố mơjiâng xua tơdroăng klâi, kum ‘no têa ăm kơbố, ngin ôh tá ‘nâi khât. Kố cho tơdroăng ki tôu tuăn ki ngin rơhêng vâ tối.

            Xuân môi tiah mê há, a kong pơlê Lâm Đồng, rơtế [ă mâu tơdroăng pơkâ ‘no liăn cheăng to\ng kum rêh ối pơlê pơla kơpong hdroâng kuăn ngo [ă kơxo# liăn ki mê, tung pơla hdrối kố nah Lâm Đồng hiăng ‘no tơdrêng hlối ăm kuăn pơlê kơpong hngế hngo, kơpong hdroâng kuăn ngo [ă kơxo# liăn lối 10 rơtal liăn. Tiô Võ Văn Phương, ối a cheăm Nthol Hạ, tơring Đức Trọng tối, xua tung pơla xing xoăng kơxo# liăn pêi pro ôh tá tơdâng tơ’mô, ‘no liăn hên h^n, malối cho ôh tá séa ngăn kơtăng, mê ai hên tơdroăng tơdroăng pơkâ ‘no liăn cheăng ôh tá pro ai pơxúa. Võ Văn Phương tối: Rơkong pâ thế dêi kuăn pơlê [ă Kuo#k ho#i tung rôh kố, rơhêng vâ vâ châ tơmâng ngăn to\ng kum tâ nếo ‘na mâu troăng rơhlâ to\ng kum ăm mâu ngế kơtiê, malối cho kơxo# liăn ‘no mơjiâng mâu tơdroăng 30a, 134, 135 [ă hên tơdroăng ki ê. Tối tơdjuôm hiăng ai hên tơdroăng dêi tơnêi têa hiăng ‘no liăn cheăng, laga, rơhêng vâ kơdroh kơtiê krá tơniăn mê kal athế ai tơdroăng pêi pro ki nhên, athế hnê mơhno trâu hngế tâ. Mê môi tiah nốkố, ‘no liăn cheăng ki ôh tá ai troăng rơhlâ rak ngăn, ‘no liăn cheăng tiô túa ki ‘no hên, tơdroăng ki séa ngăn ‘na mâu tơdroăng ki ‘no liăn cheăng mê ôh tá kơtăng, ing mê tơdroăng pơkâ ôh tá pro châ pơxúa klâi.

            Tiô K’tân, ối a pơlê kân Đinh Văn, tơring Lâm Hà, kong pơlê Lâm Đồng tối, kơxo# liăn ‘no dêi Tơnêi têa iâ, mê drêng pêi pro mâu troăng rơhlâ pơkâ ki nếo xuân kal tơku\m ‘na mâu tơdroăng ki xiâm môi tiah: tơku\m ‘no ăm rêm kơpong [ă ‘no iâ la ‘na mơijâng tơdroăng ki xiâm mê gá châ tơ-[rê [ă dâi le#m tâ. Xuân tiô K’Tân tối, Kuo#k ho#i kal tơmâng ngăn to\ng kum troh tơdroăng pêi pro ki khât [ă tơdroăng ki kal dêi rêm kơpong, ai tiah mê ‘nôi, rêm tơdroăng ki ‘no liăn cheăng nếo châ mơdêk tơ-[rê khât. K’Tân tối: Nốkố a rêm tơring, cheăm, rêm kơpong xuân u ối hên tơdroăng ki xahpá kal tơleăng mơnhên. Kuăn pơlê xuân u ối hên tơdroăng ki kal pâ thế, tung mê ki hên má môi cho mâu tơdroăng ‘na tơnêi tơníu [ă mâu tơdroăng môi tiah on tơhrik, troăng, hngêi pơkeăng cheăm tung tơring, cheăm xuân ối ai hên tơdroăng pá, hdrối kố nah tá hâi châ ‘no liăn cheăng tro tơdroăng. Rơhêng vâ tiah kố, mâu kăn kuo#k ho#i dêi kong pơlê kal pơtối pơkâ mơ’no tơdroăng hôp dêi kuo#k ho#i mâu tơdroăng ki kố.

Tiô hla mơéa ki pơtroh dêi Vi[an ngăn hdroâng kuăn ngo, tung hneăng hơnăm 2016-2020, trăng rơhlâ ki xiâm mơnhông mơdêk cheăng kâ rêh ối kơpong hdroâng kuăn ngo [ă kong ngo kô tơku\m tung 3 tơdroăng ki xiâm mê cho: To\ng kum tơnêi ôi, tơnêi pêi kâ, têa ôu kâ hum rôh ăm rơpo\ng kơtiê a cheăm, thôn ki malối xahpá [ă rơpo\ng hdroâng kuăn ngo kơtiê, pro tơniăn ăm kơpong ki xahpá, [ă to\ng kum ăm mung liăn [ă hên tơdroăng ki ê. {ă tâi tâng kơxo# liăn ‘no vâ pêi pro troăng rơhlâ kố tâk troh vâ chê 40 rơtal liăn. Vâ troăng rơhlâ kố châ tối tơbleăng châ tơ-[rê hên tâ, rak tơniăn pơkâ tơleăng mâu tơdroăng ki xahpá má môi ăm kuăn pơlê a Tây Nguyên, kuăn pơlê a tíu kố pâ thế pák^ng tơdroăng ki mơjiâng mâu troăng rơhlâ to\ng kum ăm rêm kơpong, Kuo#k ho#i kal tơmâng ngăn to\ng kum tâ nếo tung tơdroăng pêi pro hnoăng cheăng séa ngăn dêi tơná.

Kataria Nga chêh [ă tơbleăng