VOV4.Sêdang -  ‘Mâi rơnêu tâi tâng ‘na Luât hbrâ mơdât kâ kơluâ, kâ kơhveăm liăn ngân [ă mơnhên túa pơkâ, hnoăng cheăng ki xiâm, tung hnoăng cheăng hbrâ mơdât kâ kơluâ, kâ kơhveăm liăn ngân hneăng hơnăm 2016 – 2020 dế ối cho tơdroăng ki xiâm châ pơkâ mơ’no dêi tơnêi têa nôkố. Kố cho tơdroăng ki kal ai troăng hơlâ tơchuâm, pro tơdrêng tâi tâng, ton la ngiâ, ai ivá ki ó rơdêi vâ mơdêk ki xêt khât, tơ-[rê dêi hnoăng cheăng hbrâ mơdât kâ kơluâ, kâ kơhveăm liăn ngân. Hâi kố, ngin kô tối ‘na tơdroăng mê.

Tung mâu hơnăm hiăng luâ, Luât hbrâ mơdât kâ kơluâ hiăng chiâng túa cheăng ki vâ hbrâ, mơdât, re\ng teăm châ hlo tơdroăng ki kâ kơluâ tung hên tơdroăng [ă tpro pơkí trâu hơngế, cho vâ re\ng teăm hbrâ mơdât re\ng tung pơlê pơla, veăng kum ăm tơdroăng ki vâ mơjiâng túa cheăng pơkuâ ngăn tơnêi têa, pơkuâ ngăn pơlê pơla ‘’tối ôh [ă kâ kơluâ’’, ‘’ôh tá lôi ai tơdroăng kâ kơhveăm’’, kơdroh mâu tơdroăng ki lơ ai kâ kơluâ lơ tơ’lêi trâm hlo, hbrâ mơdât [ă ai troăng hơlâ ki vâ re\ng tơleăng mơnhên [ă mâu tơdroăng ki pơxiâm vâ khoh chiâng ai tơdroăng kâ kơluâ. Pôa Đinh Văn Minh, Kăn xiâm pho\ ngăn ‘na Khoa hok séa mơnhên tối ăm ‘nâi: Kố cho mâu tơdroăng ki hơ’lêh ai pơxúa [ă lâp tơdroăng, ki rơhêng vâ tối, riân sap ing hâi Việt Nam veăng rak vế, pêi pro tiô tơdroăng pơkâ dêi Khu lâp kong têa ‘na hbrâ mơdât kâ kơluâ, kâ kơhveăm. Tơdroăng ki tối tơbleăng i nhên, hnoăng cheăng ki mơnhên châ thăm pêi pro kơtăng [ă mâu khu râ pơkuâ cheăng. Ma luâ ti mê, ai hên tơdroăng pơkâ dêi Luât xuân tá hâi teăm tơtro [ă tơdroăng pâ thế dêi hnoăng cheăng tơplâ mơdât ki pơxiâm ai tơdroăng kâ kơluâ, kâ kơhveăm, lơ mâu tơdroăng ki tơ’lêi trâm, vâ mơdât, ai troăng hơlâ vâ rup pro mơnhên cho môi tung mâu tơdroăng cheăng ki ‘mâi hơ’lêh tâi tâng Luât hbrâ mơdât tơdroăng kâ kơluâ, kâ kơhveăm tung la ngiâ kố ah: Pro tơleăng mơnhên, tơdâng tơ’mô, tro tiô hiâm mơno kuăn pơlê pói vâ, [ă mâu tơdroăng pêi pro ki ôh tá tơtro kal athế pơtối tơplâ. Tung Luât hbrâ mơdât kâ kơluâ, kâ kơhveăm mê pin xuân hiăng pêi pro ai drăng tíu ki tro, xuân u ối tíu ki tá hâi teăm tro, pơtih môi tiah tơdroăng ai tơdjâk troh kế tơmeăm kal athế vêh séa ngăn nếo, tơdroăng ki mê kal ai kơ koan ki mơnhên tối vâ tơleăng mơnhên mâu tơdroăng kâ kơluâ ki kân, pơtối mơnhông mơdêk hnoăng cheăng dêi pơlê pơla, kuăn pơlê …pin kô châ séa ngăn Luât hbrâ mơdât, tơtrâ tơdroăng ki kâ kơluâ tơmeăm khoăng ki tơtro má môi.

Môi tơdroăng nếo ki ai tung ‘mâi hơ’lêh tâi tâng Luât hbrâ mơdât kâ kơhveăm châ kuăn pơlê rơhêng vâ ‘nâi, mê kal athế po rơdâ tơdroăng ki ‘mâi rơnêu Luât hbrâ mơdât kâ kơluâ [ă mâu khu ngế ki kâ kơhveăm liăn ngân, kế tơmeăm tung kơ koan, khu pơkuâ ngăn mâu râ, khu đông lêng, mâu ngế phá xêh, ki pêi cheăng pá gong. ‘Na tơdroăng kố, pôa Phạm Trọng Đạt, Kăn xiâm pơkuâ ngăn ‘na tơplâ mơdât kâ kơluâ, cheăng tung Khu xiâm séa ngăn tơdroăng cheăng dêi Chin phuh mơnhên tối: Luât pơkâ ‘na kơlo ki kâ kơluâ, tơdroăng hbrâ mơdât, re\ng teăm châ hlo [ă rup tơleăng mâu khu ngế ki kâ kơhveăm, kâ kơluâ tung tíu pêi cheăng dêi tơnêi têa [ă pá kong tơnêi têa cho kal păng ‘nâng. Tơdroăng kố kal athế hơ’lêh ăm i tơtro [ă tơdroăng ki mơjiâng luât ăm tâi tâng kơ koan, khu pơkuâ cheăng, mâu ngế phá xêh tung kơpong tơnêi têa [ă pá kong tơnêi têa, xuân môi tiah tơdroăng ki mơjiâng chêh pro tơ’nôm mâu tơdroăng ki ai tơdjâk troh, rup tơleăng mâu ngế phá xêh, mâu ngế ki ai tơdjâk troh tơdroăng ki kâ kơluâ, kâ kơhveăm. Pôa Phạm Trọng Đạt, Kăn xiâm pơkuâ ngăn ‘na tơplâ mơdât kâ kơluâ, cheăng tung tíu xiâm séa ngăn tơdroăng cheăng dêi Chin phuh ai mơnhên tối: Ki xiâm dêi troăng hơlâ Đảng [ă tơnêi têa la ngiâ kố ah xuân ai mơjiâng pro tơ’nôm tơdroăng ki tơplâ mơdât kâ kơluâ tung khu pêi cheăng pá kong. Ki xiâm dêi tơdroăng kố, mê hmâ hlo ngế ki pêi cheăng kâ kơluâ ối tung khu pơkuâ cheăng pá kong. Xua pêi cheăng pá kong, mê khoh chiâng ai hên tơdroăng ki châ pơkí, châ kơtôa, a mê, pin tá hâi teăm châ ‘nâi hlo nhên. La ngiâ kố ah, ‘mâi rơnêu Luât hbrâ tơplâ mơdât kâ kơhveăm, kâ kơluâ kal athế chêh ‘mot tung luât xiâm tơnêi têa, ai troăng hơlâ dêi Đảng.

Pa k^ng mê nếo, ai hên mâu ki hriăn cheăng xuân tối ăm ‘nâi: Môi tung mâu tơdroăng cheăng ki kal ‘mâi rơnêu, pêi pro tro tu\m têk ‘na hbrâ tơplâ mơdât kâ kơluâ, kâ kơhveăm hiăng châ chêh tối nhên tung Luât hbrâ, tơplâ mơdât kâ kơluâ, mê cho athế chêh bro tu\m têk mâu tơdroăng ki pơkâ ăm hnoăng cheăng ki kâ kơluâ tung kơ koan, khu pơkuâ cheăng, đông lêng dêi tơná. Pôa Nguyễn Tuấn Anh, Kăn pho\ pơkuâ ngăn ‘na luât séa ngăn dêi Chin phuh ai tối tiah kố: Tung pơla ‘mâi rơnêu tâi tâng Luât tối tơbleăng klêi kơ’nâi séa mơnhên ngăn, tơleăng mơnhên hnoăng cheăng dêi ngế ki ai hnoăng cheăng xiâm, kal séa mơnhên ngăn ‘na troăng hơlâ cheăng chêh bro hlá mơ-éa [ă mâu túa ki vâ tơleăng mơnhên tơdroăng xôi kân, mê kal athế pơkâ i nhên. Hdrối nah, tơleăng mơnhên mâu tơdroăng kố, pin pơrá pơchông ngăn [ă mâu hlá mơ-éa ki ê. Xua mê, tung pơla hbrâ mơdât kô ai chêh tối nhên hnoăng cheăng dêi ngế ki pro pơkuâ xiâm tung tơplâ mơdât kâ kơluâ. Peăng tơleăng mơnhên kô ai hên túa cheăng ki tơxâng tung tơdroăng pêi pro mâu hnoăng cheăng ki mê. Ai tá tơdroăng ki tơdjâk ing kâ kơluâ, mê kal athế tơleăng mơnhên i tơxâng.

Tâng vâ tối, ‘mâi hơ’lêh luât cho môi tơdroăng ki kân, ti xê tơdjâk troh to môi khu râ, kơvâ cheăng mê ối tơdjâk troh hên lâp pơlê pơla, ma lối [ă mâu tơdroăng ki kal vâ hlê ple\ng ki trâu, [ă kô trâm pá puât tung hbrâ mơdât kâ kơluâ. Tơdroăng cheăng kố kal ai kơdôu mơ-eăm kân khât dêi tâi tâng Đảng, tâi tâng kuăn pơlê re\ng teăm pêi pro klêi mâu tơdroăng pơkâ ki ai tơdjâk tung rêh ối, cheăng kâ rêm hâi, ai troăng hơlâ ki ó rơdêi, tơxâng tơtro khât, thăm mơnhông ki tơ-[rê, tơtro dêi tơdroăng cheăng hbrâ tơplâ mơdât kâ kơluâ, kâ kơhveăm liăn ngân.

Nhat Lisa tơplôu [ă tơbleăng