Thôn Ea Uôl, cheăm }ư\ Pui, tơring Krông Bông kơtăn ing hngêi pơkeăng cheăm dâng 10 km, kuăn pơlê ki hên cho hdroâng kuăn ngo Mông ki lăm rêh ối kơpong kong ngo peăng Kơnho\ng, tơdroăng rêh ối cheăng kâ xơpá khât. Akố, kuăn pơlê xuân ối rak vế tơdroăng ki hmâ rơneh kuăn a hngêi, ki ôh tá ai tơdroăng to\ng kum dêi kăn [o# ngăn pơkeăng. Tơdroăng kố cho sap ing khôi túa tơlá dêi mơngế Mông [ă xuân ing tơdroăng ki ôh tá ai liăn, rơxế vâ chơ troh hngêi pơkeăng. Kố xuân cho tơdroăng ki pro kơxo# vâi hdrêng hlâ xua châi hrê ing tơx^n akố tâk hên, pak^ng mê, ngế nôu ối athế trâm [ă hên ki khăng kơ-bre\n klêi kơ’nâi rơneh kuăn, hlo hên má môi cho mơheăm tơkâ, tâ tú pơreăng klêi kơ’nâi rơnêh kuăn.

Hlo ai tơdroăng kố, khu kăn pơkuâ tơring, cheăm [ă kơvâ ngăn pơkeăng [ă khăm pơlât tơring Krông Bông hiăng mơdêk hnoăng cheăng tối tơbleăng tung um tơvi, mơhnhôk vâi kơdrâi rơneh kuăn a hngêi pơkeăng cheăm. Tơdrêng amê, Tơkêa Rak ngăn ivá châ chăn jâ nôu [ă vâi hdrêng ki nếo rơneh hiăng kum liăn ngân mơjiâng khu ki pơtroh a râ kơpêng ngăn tung pơlê pơla [ă ki xiâm cho re\ng kum ‘na pơkeăng ăm mâu nôu, vâi hdrêng ki nếo rơneh kal pơlât tơdrêng a thôn, pơtroh ngế ki tamo troh a hngêi pơkeăng lơ a hngêi pơkeăng ki ê tơniăn. Khu ki pơtroh ai 8 ngế cho mâu ngế ki châ kuăn pơlê loi tơngah, pôu râng dêi hnoăng cheăng tung thôn môi tiah kăn pơkuâ thôn, kăn pho\ pơkuâ thôn, khu ngăn vâi kơdrâi, đoân viên droh rơtăm, veăng tung tơdroăng ki mơhno\ng vâ xêh, ôh tá ai kơxo# liăn to\ng kum ki lâi. Pak^ng hnoăng cheăng ki pơtroh, vâi ối rak hnoăng cheăng cho mâu ngế ki tối tơbleăng, mơdêk ki hlê ple\ng dêi kuăn pơlê ‘na rak ngăn ivá châ chăn, tiâ mơnhên mâu tơdroăng ki rơ-iô a vâi nôu [ă vâi hdrêng ki nếo kot mâ.

Tối ‘na túa ki cheăng dêi khu pơtroh a kơpêng, [ok thái pơkeăng Nguyễn Văn Đức, kăn pho\ pơkuâ Tíu xiâm ngăn pơkeăng Krông Bông ăm ‘nâi:

‘’Tơkêa to\ng kum kơxo# liăn 5 rơtuh ăm khu ki pơtroh a kơpêng. Tung tơdroăng ki rơpo\ng ngế ki tamo trâm pá, kơxo# liăn kố kô châ xo ăm ngế ki tamo mung vâ nâp liăn koi pơlât a hngêi pơkeăng. Pak^ng mê, khu ki pơtroh xuân hiăng mơhnhôk rêm ngế kuăn pơlê veăng tơlo 10 rơpâu tung môi hơnăm vâ mơdêk tơ’nôm kơxo# liăn ăm khu râng liăn pêi pro tơdroăng cheăng kố’’.

Klêi kơ’nâi mơjiâng, khu ki pơtroh hiăng châ veăng tung mâu lâm hnê ‘na tơdroăng ki pơlât tơdrêng, pơtroh a râ kơpêng tơniăn ăm nôu [ă vâi hdrêng ki nếo kot mâ. Mâu ngế ki cheăng dêi đo#i đi đo ối tung tơdroăng ki hbrâ rơnáu plâ hâi plâ măng to\ng kum pơkeăng ăm vâi krâ nho\ng o tung thôn drêng lâi vâi kal.

Nâ Vương Thị Nhung, ngế ki cheăng tung đo#i pơtroh râ kơpêng thôn Ea Uôl ăm ‘nâi:

‘’Xua tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê tung thôn ối trâm hên xơpá mê khu ki pơtroh râ kơpêng châ mơjiâng vâ kum vâi krâ nho\ng a tíu kố. Mâu vâi krâ nho\ng o ki ôh tá ai rơxế djâ ngế ki tamo lăm hngêi pơkeăng lơ mâu ngế ki tamo râ ki mâu ngế tung rơpo\ng ôh tá ối a hngêi mê kô kơnôm khu  ki pơtroh kố kum djâ ngế ki tamo mê troh a hngêi pơkeăng’’.

Sap ing mơjiâng a khế 10/2019 nah troh nôkố, khu ki chiân pơtroh thôn Ea Uôl hiăng chiân pơtroh tơniăn ăm 8 ngế, tung mê ai 6 ngế cho vai kơdrâi mơ-êa [ă vâi hdrêng ki nếo kot mâ. Kơnôm ti mê, vâi krâ nho\ng o loi tơngah khât [ă môi tuăn, tơdrêng amê hnối rơtế [ă tơdroăng cheăng kố. Hên rơpo\ng hiăng veăng tơlo xêh liăn vâ kum tơdroăng cheăng kố đêi khu. Ngoh Ly Mỹ Phà ai kơdrâi dế mơ-êa rôh má 2. Hdrối nah, xua rơpo\ng ối hơngế ing tíu khăm pơlât mê rơneh kuăn rơmúa ngoh Phà ăm dêi kơdrâi rơneh a hngêi, xua nôu peăng kơdrâi chiâng ngăn mâu ngế rơneh, ngoh Phà hiăng ai hên tơdroăng tơmiât hơ’leh.

Ngoh Ly Mỹ Phà tối:

‘’Rôh kố kơdrâi á, tâng á ối a hngêi mê á kô djâ dêi kơdrâi lăm a hngêi pơkeăng, tâng ôh kô kơnôm mâu khu ki chiân pơtroh a tíu kơpêng. Á hlo khu ki chiân pơtroh pêi cheăng kơhnâ khât. Tơná á hiăng hlo meh – cho ngế kăn pơkuâ thôn, drêng dế pêi klâng la ai tối tơbleăng ngế kal djâ troh a tíu kơpêng mê meh hiăng lôi dêi tơdroăng cheăng tơná vâ djâ ngế ki mê lăm pơlât’’.

Xuân môi tiah mê a tơring Lak, 2 khu ki djâ pơtroh a tíu kơpêng, rêm khu ai 6 ngế hiăng châ mơjiâng a péa thôn cho Plao Siêng (cheăm Ea Rbin) [ă [uôn Lách Ló (cheăm Nam Ka). Péa pơlê ki kố troăng prôk lăm xơpá, hngêi ối hơngế ing tíu khăm pơlât, tơdroăng rêh ối kuăn pơlê ối kơtiê xơpá, ối xúa hên khôi túa tơlá ki ôh tá tro, ôh tá châ hriâm tâp, kơxo# rơpo\ng kơtiê châ lối 80%. Tơdroăng kố hiăng pro ăm hnoăng cheăng rak ngăn ivá châ chăn nôu [ă vâi hdrêng ki nếo kot mâ ối trâm xơpá.

Mâu ngế ki rơnêh kuăn a hngêi mê chiâng hlâ nôu [ă kuăn ki nếo rơnêh xua ôh tá châ rak ngăn, pơlât [ă pơtroh a tíu kơpêng ôh tá tro tơdroăng mê xuân ối hlo hên h^n.

Kơ’nâi mơjiâng, pak^ng tơdroăng hriâm tâp, hbrâ mâu tơdroăng ki tơná hlê ‘na tơdroăng pơlât tơdrêng, khu ki kố ối hbrâ mâu tơmeăm ki kal vâ chơ mâu ngế ki kal pơlât tơdrêng, môi tiah: vo\ng mơtiah hlâm, [ăng ca tông mâu ki tro rong, [aih nilon hding kong mêi, on tiê, nhiệt kế, hmân ếo ki krá, chêng kho\ng kơxu ki xo\n.

Sap ing khế 10/2019 troh nôkố, péa khu ki pơtroh lăm troh mê hiăng troh tơniăn a hngêi pơkeăng cheăm, 11 ngế vâi nôu ki dế mơ-êa tâ châi klêa, lo mơheăm a tíu mơhum kuăn; mâu ngế nôu ki tâ tơná pơxiâm vâ mơhum, mâu ngế ki êi xôu, châi klêa, mâu ki tro rong, êi klêa lối kal pơlât tơdrêng.

Nâ Làu Thị Pà, ối a [uôn Phao Siêng, cho nếo ki châ mâu khu lăm troh mê nah kum, nâ tối:

‘’A kot mâ hiăng 8 khế [ă kuăn á nôkố mo le\m châ. A mơnê hên kơ khu ki lăm pêi cheăng kơnôm ing ai mâu khu ki mê troh lăm pêi cheăng a hngêi pơkeăng cheăm  teăm vâ mơhum kuăn, tâng ôh  á ôh tá ‘nâi ai tơdroăng klâi drêng mê bú ai to péa kuăn nôu ối a hngêi. Kơnốu lăm pêi cheă ng hơngế’’.

Nôkố tơdroăng tơkêa bro rak ngăn ivá mâu jâ nôu [ă vâi ‘ne\ng nếo kot mâ hiăng veăng kum mơjiâng 4 khu ki pơtối a 4 to cheăm kơpong hngế hngo dêi rơring Krông Bông [ă La. Tung la ngiâ, mâu tơring mê kô pơtối po rơdâ khu ngế lăm troh a hên thôn pơlê ki ê vâ veăng rak ngăn khăm pơlât kuăn pơlê tối tơchoâm, vâi nâ vâi nôu [ă vâi ‘ne\ng ki nếo kot mâ tối krê, kơdroh kơxo# mơngế tro khăng kơbre\n, hlâ a mâu vâi nâ vâi nôu [ă vâi ‘ne\ng nếo kot mâ tung kơpong hdroâng kuăn ngo.

Katarina Nga tơplôu [ă tơbleăng