VOV4.Sêdang - Ôu hât cho tơdroăng ki hmâ ôh tá chiâng lôi xếo, laga ai tơdjâk ‘mêi troh ivá, pro re\ng krâ [ă ai tơdroăng châi tamo tung châ. Ngôi hât ôh tá xê to pro châi, êi xôu, châi tung plâi nuih [ă hên tơdroăng châi ki ê, mê ối cho ki xiâm pro hên tơdroăng châi u\m tung châ [ă hía hé. Gá ôh tá xê bú tơdjâk troh to tơná ngế ki ôu hât, mê ối tơdjâk ‘mêi troh a hyôh kong prâi, troh mâu ngế ối tâ tá, málối [ă mâu ngế tung on veăng, rơpo\ng hngêi. Tơdroăng ‘’Ivá [ă rêh ối’’ hâi kố, ngin kô tối ‘na tơdroăng ki tơdjâk ‘mêi dêi hât [ă ivá kuăn mơngế.

Khu ngăn ‘na pơkeăng lâp plâi tơnêi ăm ‘nâi, hât ai trếo ‘mêi, kô pro chiâng u\m tung châ. Ngôi hât ngăn cho trếo ki ‘mêi má môi tung hyôh kong prâi a tíu pin ối. Drêng ôu hât, mơngế ki ôu kô hrik ‘mot trếo ki ‘mêi mot tung châ 20% ngôi ‘mêi gá, ối 80% ‘no pá gong hyôh kong prâi. Ngôi hât kô u ối tung hyôh kong prâi klêi kơ’nâi péa chôu, troh klêi pá xao hlo xếo lơ ôh tá xú xếo hât la xuân u ối trếo ki ‘mêi dêi hât. Xua mê mâu ngế ki ối rêh lơ pêi cheăng rơtế ôu hât rêm hâi kô tơ’lêi tro hrik hyôh hât ki ‘mêi tơ’mô hrik 5 pơ’leăng hât rêm hâi.

Tro hrik ngôi hât tung pơla iâ tê xuân tơdjâk ‘mêi troh tuăn ngôa, mơheăm [ă tung klêa kliâm pro chiâng châi ‘na plâi nuih, kơdroh tuăn ngôa, tuăn mơno ôh ti pâ ton [ă hên tơdroăng ki ê. Tiô Khu ngăn ‘na pơkeăng lâp plâi tơnêi tối, Việt Nam cho môi tung 15 to kong têa ai hên ngế ôu hât má môi tung lâp plâi tơnêi, kơxo# mơngế ôh tá ôu hât la tơdjâk troh ngôi hât vâ chê 60% a hngêi, [ă lối 60% a tíu pêi cheăng [ă lối  85% a mâu tíu mơdró ôu kơphế, tíu mơdró kâ nhâ#u [ă hên tíu ki ê. Péa kơpêng pái ngế vâi hdrêng [ă vâi kơdrâi thế achê [ă ngôi hât tro hrik ngôi hât. Rêm hơnăm, a Việt Nam ai dâng 40 rơpâu ngế hlâ xua mâu tơdroăng châi tơdjâk tro hrik ngôi hât dêi mâu ki hiăng kân ôu. Tung lâp plâi tơnêi rêm hơnăm ai dâng 600 rơpâu ngế hlâ xua ôu hât.  

Vâi ‘ne\ng cho mâu ki tro trik xêh hên ing ngôi hât dêi mâu ki hiăng kân ôu. Tơdroăng ôu hât rêm hâi oh tá xê bú tơdjâk ‘mêi troh xôu dêi vâi ‘ne\ng mê ối tơdjâk troh ngôa, plâi nuih [ă tung klêa kiâm [ă hía hé. Môi tiah ‘na châi troăng rơkong, hiăng ai hên ngế tí tăng ‘’nâi ple\ng mơnhên tối tiah kố, ôu hât rêm hâi pro rế tâk ki ‘mêi rơtốu troăng krôk, chiâng kơ lo hie#n, mơ-êi tơxui xôu, mơ-êi xôu [ă hên tơdroăng châi ki ê, pro vâi ‘ne\ng hmâ kơ o, lo têa môh. Mâu vâi ‘ne\ng ki rêh tung kơpong ai to ngôi hât chiâng mơ-êi krôk, hâ môh, kơxông krôk [ă tơngê kơ-o kơ ôk hên tâ mâu vâi ‘ne#ng ki rêh ối a mâu kơpong ôh tá ai ngôi hât. Mâu vâi ‘ne\ng ki achê ngôi hât tro hrik ngôi hât xuâ hên ngế ôu, a thế pâ chêh, lế tah rơtốu VA [ă pôe tah amidan hên tâ. Pak^ng mê, ngôi hât ối pro hlâ tơdrêng a mâu o ngá ki nếo klêi mơhum, ôh tá kâi rơdêi ‘na xôu [ă pro tâk tro hên tơdroăng châi ki ê. Mâu vâi ‘ne\ng pá kơdâm 1 hơnăm cho kuăn dêi mâu ngế ki ôu hât hmâ tro mơ-êi tơxui xôu lơ mơ-êi xôu hên hluâ tâ vâi ‘ne\ng dêi mâu ngế ki ôh tá ôu hât.

Vâi kơdrâi dế mơ-êa tâng ôu hât kô pro kuăn ngá tung klêa kô tơ’nhiê, tâng ôh tá tơ’nhiê ah drêng mơhum kô hiâ ôh tá hngăm, ‘nâ hía hlối hlâ. Mâu vâi ‘ne\ng ki ai ngế pâ ôu hât tung pơla ngế nôu dế mơ-eâ kô tơ’lêi tơdjâk troh kuăn ngá hên hluâ péa hdroh, ai drêng ‘nâ pro kuăn ngá mê ah chiâng hoăng tơliê, tơdroăng châi ‘mêi ‘na mơheăm [ă tơ’lêi tro u\m tung ngoâ hên tâ troh 40% tâng vâ pơchông [ă mâu vâi ‘ne\ng ki pâ vâi ôh tá la lâi ôu hât.

Tơdjâk ‘mêi dêi tơdroăng ôu hât cho ôh tá pơtê. Vâ dêi châ mo le\m, pak^ng kâ tu\m trếo kơhiâm tơdâng tơ’mô, ôu kâ tro tơdroăng, kơhnâ pơtâp ivá rêm hâi, tơtro [ă ivá dêi rêm ngế mê tơdroăng rêh ối tung môi kơpong hyôh kong prâi le\m cho kal păng ‘nâng, tung mê, ai tíu ki ai hyôh kong prâi ai ngôi hât. Pôi tá ôu hât ah kô pro tơdjâk ‘mêi troh ivá pin.

Gương tơplôu [ă tơbleăng