Kuăn pơlê Mông rêh ối ki hên a kối ngo; pêi lo liăn dêi kuăn pơlê hdrối nah hmâ bu kơnôm to a tơdroăng pêi chiâk, pêi deăng ƀă păn mơnăn mơnôa iâ êt. Xua mê, tơdroăng rêh ối cheăng kâ cho pá puât; hên kơpong, kơklêa kơtiê đi đo. Laga, mâu hơnăm achê kố, ai hên rơpŏng mơngế Mông hiăng châ rôe rơxế ô tô; mơjiâng hngêi ối krá kâk ƀă mâu tơmeăm ki kơnâ liăn. Rơpŏng ngoh Chang A Hảng, ối a pơlê Chu Va 8, cheăm Sơn Bình, tơring Tam Đường (Lai Châu) cho vâ pơtih.
Nah cho rơpŏng kơtiê dêi pơlê, hdrối nah, tơdroăng rêh ối dêi 6 pơ’leăng mâ mơngế tung rơpŏng rêm hơnăm hmâ mung xo hdrối, kơ’nâi pôe xo tơmeăm nếo chêl. Kơnôm châ khu râ kăn pơkuâ hnê ngăn cheăng Đảng, khu râ kăn pơkuâ pơtâng tối, mơnhên troăng prôk la ngiâ troăng mơnhông cheăng kâ ƀă châ nhŏng o mơhnhôk, hơnăm 2021, ngoh hiăng khên tơnôu mung 200 rơtuh liăn ing hngêi arak liăn, rơtế tơ’nôm ƀă iâ liăn châ kơdĭng, ngoh hiăng chiâ 2 klôh têa ƀă ƀăng vâ chê 200 m2 vâ păn 3.000 to ká tầm.
Lối 3 hơnăm sap ing tê khu ká ki păn apoăng, rơpŏng ôh tá xê to hluăn ing kơtiê mê ối chiâng rơpŏng ki mơdrŏng a pơlê. Ngoh Chang A Hảng tối:
‘’Hdrối nah tơdroăng rêh ối dêi rơpŏng á pá puât, klêi kơ’nâi ai nhŏng o a Sa Pa vâ troh mung tơnêi vâ păn ká têa long xua mê á ti tăng plĕng, hriâm tâp. Hlo vâi păn mơnhông lĕm, rơpŏng xuân mơ’no liăn, rah xo ká tầm vâ păn ƀă troh nôkố hiăng păn châ 3 hơnăm. Nôkố cheăng kâ dêi rơpŏng hiăng pêi lo liăn hên tâ to lâi hơnăm hdrối’’.
Ngoh Sùng A Sử, kuăn pơlê a pơlê Căng Há, cheăm tơkăng kong Tung Qua Lìn, tơring Phong Thổ (Lai Châu) tối, drêng kuăn pơlê ôh tá môi hiâm mơno ƀă tơdroăng rêh ối pá puât, mê pơhlêh troăng tơmiât, hlê plĕng vâ mơ-eăm hluăn ing kơtiê, mê tăng cheăng pêi ki Tơnêi êa tŏng gum ki xiâm cho ‘’toăng kruăn’’, cho ‘’tíu hgiân’’ vâ vâi xông mơ-eăm.
‘’Rơpŏng á châ Tơnêi têa tŏng gum 18 rơtuh liăn rôe kơpôu kăn. Á hiăng xúa liăn lăm rôe kơpôu vâ păn ƀă klêi kơ’nâi môi pơla rak ngăn mê nôkố rơpŏng á hiăng ai 2 to kuăn, mơdêk kơxô̆ kơpôu dêi rơpŏng tâk 3 to. Á mơnê hên kơ Đảng ƀă Tơnêi têa hiăng tơmâng, tŏng gum vâ rơpŏng xông mơ-eăm’’.
Mơnhên kơdroh kơtiê krá tơniăn cho hnoăng cheăng kal kí ki xiâm, xua mê, Lai Châu hiăng tơmâng mơdêk pêt mơjiâng tơmeăm, mơnhông tiô troăng kơchơ mơdró, pơhlêh troăng tơmiât cheăng kâ ki pêt mơjiâng xêh, utâi utá, kŭn iâ tung mơnhông; tŏng gum pơhlêh cheăng kâ ƀă tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê mâu hdroâng kuăn ngo. Ki rơhêng vâ tối cho tơtrŏng pơtâng tối, ‘’mơdâ’’ tung hiâm mơno kuăn pơlê ai tuăn tơmiât, mơ-eăm xêh, pro tơdroăng ki pói vâ châ hluăn ing kơtiê, pro kro mơdrŏng chiâng tơdroăng ki ai khât.
Pôa Trần Bảo Chung, Kăn hnê ngăn Vi ƀan kuăn pơlê tơring Phong Thổ, kong pơlê Lai Châu tối ăm ‘nâi, ing mâu troăng pêi mê, tơring Phong Thổ hiăng kơdroh lối 5% kơxô̆ rơpŏng kơtiê tung hơnăm 2024.
‘’Tơring hnê mơhno mâu cheăm mơjiâng pơkâ pêi inhên vâ po rơdâ pêi pro; mơnhên inhên mâu rơpŏng kơtiê, môi tiah rơpŏng kơtiê ôh tá ai liăn ngân mê ngin tŏng gum liăn ngân vâ pêt mơjiâng tơmeăm, lơ tŏng gum mâu pơkâ kơdroh kơtiê hluăn ing kơtiê’’.
Mơdêk ó rơdêi mơnhông mâu troăng pêi cheăng kâ ki tơtro ƀă tơdroăng nôkố dêi kong pơlê; ƀă hnoăng cheăng ngế đảng viên thế pêi hdrối, djâ troăng ahdrối vâ kuăn pơlê hriâm tâp ƀối, pêi tiô. Ƀă troăng pêi kố, tơdroăng kơdroh kơtiê dêi kong pơlê kong ngo, tơkăng kong Điện Biên xuân châ tơƀrê hên hôm păng ‘nâng. Ki má môi trối cheăm Chà Nưa ối tung tơring tơkăng kong Nậm Pồ hdrối nah cho tơring kơtiê má môi kong pơlê Điện Biên ƀă xuân ối tung top mâu tơring kơtiê má môi lâp tơnêi têa, laga nôkố hiăng chiâng tíu ki eăng ‘na xăm kơklêa kơdroh kơtiê, mơjiâng thôn pơlê nếo a kơpong tơkăng kong. Pôa Khoàng Văn Van, Kăn pơkuâ hnê ngăn cheăng Đảng cheăm tối ăm ‘nâi:
‘’Cheăm Chà Nưa ngin nôkố bu u ối 4,3% kơxô̆ rơpŏng kơtiê; hơnăm 2015 mê u ối 65% rơpŏng kơtiê, troh nôkố bu u ối lối 4% rơpŏng kơtiê. Ngin hlo tơdroăng châ tơƀrê xăm kơklêa kơdroh kơtiê tung cheăm cho hôm khât ‘nâng’’.
‘Na troăng pêi pro vâ ai tơdroăng châ tơƀrê kố, pôa Khoàng Văn Van tối:
‘’Đảng viên prôk hdrối, kuăn pơlê tiô kơ’nâi’’, jâ pôa pin sap ing nah hiăng tối môi tiah mê. Vâ mơnhông cheăng kâ a cheăm kơpong hơngế hơngo môi tiah Chà Nưa mê kăn ƀô̆, đảng viên thế pêi hdrối, pro hdrối vâ kuăn pơlê pêi tiô, kố cho mâu pơtâng rĕng má môi, châ tơƀrê khât, tâng tối mê ôh tá pêi kuăn pơlê vâi ôh tá vâ tơmâng ôh; pin pêi hdrối, hlo châ tơƀrê kuăn pơlê ki pêi tiô’’
Troh nôkố, kong pơlê kong ngo Yên Bái u ối lối 12.500 rơpŏng kơtiê, tơdâng 5,68%. Tâng pơchông kơxô̆ rơpŏng kơtiê riân troh mơ’nui hơnăm 2023 cho hiăng kơdroh lối 7.600 rơpŏng, tơdâng kơdroh 3,48%. Môi tung mâu troăng pêi ki Yên Bái hiăng pêi pro vâ châ tơƀrê kố cho tŏng gum thôn pơlê veăng kong têa ki tơdah xo mơngế pêi cheăng a kong têa ê; tơdrêng amê tơbleăng cheăng pêi ăm mơngế pêi cheăng a mâu khu tê mơdró tung tơnêi têa.
Pôa Lê Văn Lương, Kăn phŏ Pơkuâ cheăng pêi, Mô đô̆i rong râ ƀă Rêh ối pơlê pơla kong pơlê Yên Bái tối ăm ‘nâi, rêm hơnăm, kong pơlê tăng cheăng pêi ăm sap ing 20.000 troh 22.000 ngế pêi cheăng.
‘’Ngin đi đo pơtâng tối ƀă mơngế pêi cheăng mơnhên châ hriâm cheăng pêi, pêi cheăng ki klâi; pơkâ xiâm hriâm vâ ai cheăng pêi ƀă hriâm vâ ai pêi lo liăn ăm rơpŏng, châ tơná ƀă xăm kơklêa kơdroh kơtiê’’.
Tây Bắc - kơpong tơnêi ko dêi Tơnêi têa hiăng, dế rế hía ‘’pơhlêh tâi tâng’’. Rơtế ƀă mâu tơdroăng mơ-eăm dêi kuăn pơlê, mâu troăng hơlâ ki Đảng, Chin phuh pêi pro ôh tá xê to tơkŭm tung mâu kơvâ cheăng kâ, mê pơhlêh kơdroh kơtiê hên troăng tung hên tuá pơkâ pêi phá tơ-ê dêi pó, môi tiah cheăng pêi, ƀaoh hiêm khăm pơlât, hnê hriâm, têa krúa...thăm pro mơhnhôk, cho ‘’tíu hgiân’’ krá tơniăn vâ Tây Bắc pêi pro tơdroăng pói vâ hluăn kơtiê, mơ-eăm xêh vâ xông tơtêk’’.
Viết bình luận