Tơdroăng kơ-êng tiâ a rôh hôp kố ai hên tíu ki nếo tâng vâ pơchông [ă mâu rôh hôp hdrối nah. Mê cho, rêm ngế kăn ai 1 phut vâ kơ-êng [ă ngế ki vâi kơ-êng kô tiâ klêi kơ’nâi 3 ngế kăn êng, tơdroăng tiâ ki ton gá ôh tá luâ 3 phut ăm rêm tơdroăng kơ-êng, tiô jâ Phương Thị Thanh, khu kăn Kuo#k ho#i Bắc Kạn tối, [ă tơdroăng kơ-êng mê Kăn xiâm kô tiâ tơdroăng ki kal:

‘’Hôp kố cho rôh a poăng pin hơ’lêh nếo, mâu kăn kơ êng tung 1 phut, rêm tơdroăng kơ-êng Kăn xiâm tiâ 3 phut, tơdroăng hơ’lêh tiah kố gá tơtro. Mâu kăn kơ-êng, Kăn xiâm ôh tá mơdoh chơ vâ chêh, kơ-êng hiăng klêi, klê mê kăn xiâm tiâ. Pro môi tiah mê, Kăn xiâm tiâ ‘nâng ‘nâi tâ [ă tơku\m tiâ to tơdroăng ki kal ki mâu kăn ai kơ-êng:

Môi tuăn [ă tơdroăng ki mê, pôa Nguyễn Thanh Hiền, Kăn pho\ dêi Khu kăn Kuo#k ho#i Nghệ An tối tiah kố, tơdroăng kơ-êng tiâ rôh kố hlo tơ-[rê, ‘nâng ‘nâi ôh tá mơdon chơ pro hên tơdroăng ki vâ kơ-êng hên tâ. Tối ‘na rôh hôp kơ-êng tiâ, pôa Nguyễn Thanh Hiền tối, mâu Kăn xiâm hiăng ‘nâi nhên mâu tơdroăng ki kal tơdjâk troh tơdroăng tơkêa BOT, tơdroăng ‘na tơnêi, tơdroăng cheăng pêi [ă hên ki ê. Ing mê, hiăng mơnhên tâ mâu tơdroăng vâ kơ-êng tiâ [ă ai mâu troăng hơlâ vâ ‘mâi rơnêu hơ’lêh tung la ngiâ.

Pôa Nguyễn Thanh Hiền tối tiah kố:

‘’Kơ-êng vâ mơnhên mâu tơdroăng, mơnhên hnoăng cheăng pêi dêi Kăn xiâm hlo ai hên mâu tơdroăng kuăn pơlê [ă mâu kăn tơmâng rơhêng vâ ‘nâi ple\ng. Kăn xiâm tối tơbleăng mâu hnoăng cheăng dêi Kăn xiâm, mơnhên mâu troăng hơlâ tung la ngiâ. Tơdroăng ki kuăn pơlê [ă mâu kăn púi vâ má môi cho tơdroăng pêi pro thế rak tơniăn tro [ă hnoăng cheăng pêi dêi tơná’’.

Maluâ tiah mê, tơdroăng ki ôh tá iâ mâu kăn tô tuăn xuân cho tơdroăng ki hên ngế kơ-êng ing mâu rôh hôp kơ-êng ‘na mâu tơdroăng kal hên ngế vâ ‘nâi ple\ng, môi tiah tơdroăng hơ’lêh nếo ‘na hnê mơhriâm, tơdroăng hên ngế ôh tá ai cheăng pêi, séa ngăn ‘na pro ‘mêi hyôh kong prâi, ‘na tơdroăng xo liăn ‘na troăng prôk BOT [ă hên ki ê.

Tơdroăng kố ăm hlo ai mâu khu xiâm cheăng rak ngăn mâu kơvâ cheăng hâi tối tơbleăng mâu troăng pêi pro tơ-[rê ăm mâu tơdroăng ki kuăn pơlê ối tô tuăn.

Pôa Nguyễn Văn Chương, khu kăn Kuo#k ho#i pơlê kong kân Hồ Chí Minh púi tơngah:

‘’Kơ-êng ai tơdjâk troh hnoăng cheăng dêi Kăn xiâm tơleăng mơnhên mâu tơdroăng cheăng tung la ngiâ [ă a tơmiât tiah kố mâu ngế ki ai hnoăng cheăng kân [ă tơnêi têa mê vâi kô thế tơmiât hên ‘na tơdroăng kố. Êng ôh tá xê vâ êng, êng ôh tá xê vâ ‘nâi, mê vâ kuăn pơlê tơkôm tơngah a tơdroăng pêi pro ki tơ-[rê pá ro\ng mê gá ti lâi. Xua mê, mâu Kăn xiâm thế tơku\m ivá rơdêi ing mâu Khu xiâm kơvâ cheăng [ă dêi rơpó klêi mê vâ pêi pro’’.

Tối tơbleăng mơgêi 3 hâi kơ-êng [ă tiâ a rôh hôp má 5, Kuo#k ho#i hneăng 14, jâ Nguyễn Thị Kim Ngân, Kăn xiâm hnê ngăn Kuo#k ho#i tối tiah kố, mâu kăn Kuo#k ho#i hiăng mơhno tơdroăng ki vâ pêi cheăng, hiâm tuăn mơ-eăm pêi cheăng krâu khât, tro tiô hnoăng cheăng tơná, kơ-êng ‘nâng ‘nâi, nhên, tro mâu tơdroăng ki kal, malối hên ngế tơpui tiâ veăng hnê tối mâu tơdroăng mê.

Mâu Ngế pro xiâm pho\ hnê ngăn Chin phuh rơtế [ă mâu kăn cheăng tung Chin phuh tối nhên tơdrăng mâu tơdroăng ki tro hnoăng cheăng tơná pêi. Tung 3 hâi kơ-êng [ă tiâ mâu tơdroăng hiăng ai 250 hdrôh ngế kăn kơ-êng [ă veăng tơpui hnê tối.

Ing mâu rôh kơ-êng mê ăm hlo, mâu tơdroăng kơ-êng châ Kuo#k ho#i rah xo xuân cho mâu tơdroăng cheăng kâ ki kân, ki kal, ki ối hên ngế tô tuăn, ai hên kuăn pơlê tung lâp tơnêi vâ ‘nâi ple\ng.

Tơdroăng hơ’lêh ‘na kơ-êng ‘nâng ‘nâi, tiâ ‘nâng ‘nâi xo to tơdroăng ki kal ki châ mâu kăn Kuo#k ho#i, kuăn pơlê kơdeăn khe\n. Maluâ Kuo#k ho#i hiăng ăm pái hâi vâ kơ-êng [ă tiâ mâu tơdroăng kơ-êng la xuân ối hên mâu tơdroăng ki mâu kăn kơ-êng la hâi ai chơ vâ tiâ tơdrêng [ă mâu kăn cheăng tung Chin phuh tiâ [ă hlá mơ-éa kơ’nâi:

Kăn xiâm hnê ngăn Kuo#k ho#i xuân ăm ‘nâi, pak^ng mâu tơdroăng ki hiăng châ pêi pro, xuân ối hên mâu tơdroăng ki pá tơvâ tơvân, hâi pêi pro, mâu tơdroăng hiăng châ Kuo#k ho#i kơ-êng, séa ngăn la  ki hơ’lêh gá hâi hlo tơ-[rê, hâi ai tiô púi vâ, xua mê, kal thế mơ-eăm hên tâ nếo, troăng hơlâ pơkâ pêi thế tơ-[rê tâ vâ tơkâ luâ mâu tơdroăng ki pá ối tơvâ tơvân, hâi pêi pro, vâ hơ’lêh tơ-[rê tung tung la ai tiô tơdroăng púi vâ dêi kuăn pơlê.

‘’Klêi tơdroăng kơ êng [ă tiâ ăm hlo, Kuo#k ho#i, mâu kăn Kuo#k ho#i ôh tá xê to tối mâu tơdroăng ki pá, tơvâ tơvân mê ối mơhno ki môi tuăn pêi tơchoâm, rơtế [ă Chin phuh, [ă mâu Khu xiâm kơvâ cheăng kong pơlê tung tơdroăng tơbleăng pêi pro tiô troăng hơlâ, luât pơkâ to\ng kum mơnhông mơdêk cheăng kâ rêh ối xua tơdroăng vâ mơnhông mơdêk tơnêi têa [ă hơniâp ro dêi kuăn pơlê.

Tung mâu tơdroăng ki Kuo#k ho#i, kuăn pơlê pâ thế ai tơdjâk troh tơdroăng cheăng rak ngăn pơkuâ hnê mơhno kô chiâng ‘mâi rơnêu hơ’lêh tơbleăng pêi pro tơdrêng la pak^ng mê xuân ai mâu tơdroăng ki tơdjâk troh hên kơvâ cheăng, ‘na tơdroăng ki ‘nâ ối kal thế séa ngăn ‘mâi hơ’lêh ‘môi tơdroăng pơkâ ‘na luât vâ tơbleăng pêi tơdrênng mê nếo pơxúa tơ-[rê’’.

Klêi rôh hôp, Vi [an pơkuâ Kuo#k ho#i kô hbrâ hlá mơ-éa chêh pơkâ ‘na tơdroăng kơ-êng a Rôh hôp má 5 vâ pơtroh ăm Kuo#k ho#i séa ngăn, tơbleăng a mơ’nui rôh hôp pro xiâm ăm tơdroăng séa ngăn tơbleăng pêi pro.

Pak^ng mê, pâ Chin phuh, mâu Khu xiâm, kơvâ cheăng ki tơdjâk troh tí tăng ‘nâi ple#ng tu\m, tơmâng mâu tơdroăng veăng hnê tối dêi mâu kăn Kuo#k ho#i, kuăn pơlê pơtroh ăm rôh hôp, tơleăng mơnhên tơ-[rê, vâ  re\ng châ pêi pro [ă tơkâ luâ xahpá mâu tơdroăng ối tơvâ tơvân, ki hâi pêi pro, ki pro hâi teăm tro ki hiăng tối tung mâu tơdroăng vâ tơbleăng ăm Kuo#k ho#i a  mâu rôh hôp kơ’nâi ah nếo.

            VOV chêh

Gương tơplôu [ă tơbleăng