Kơjo kum ăm mâu ngế ki ai tuăn ngôa rơkê a kơpong hdroâng kuăn ngo – Hâi 5 lơ 26.06.2015
Thứ sáu, 00:00, 26/06/2015

VOV4.Sêdang - Rêm khế, ngế ki ai tuăn ngôa rơkê tung hnoăng cheăng ai xúa ăm pơlê pơla tung pơlê cheăm dêi hdroâng mơngế kuăn ngo kô châ kâ liăn ki mơhnhôk hnoăng cheăng tơ’mô 100% kơlo liăn khế ki iâ má môi. Kố cho ki xiâm a Hlá mơ-éa pơkâ dêi kơ koan pro tiô hnoăng tơkêa ai pơkâ ‘na hnoăng cheăng ki vâ mơhnhôk thế cheăng, pơtối mơhriâm, xúa xo mot cheăng [ă ai mơhá liăn ngân ăm  mâu ngế ki ai tuăn ngôa rơkê tung hnoăng cheăng pro pơxúa ăm pơlê pơla a mâu pơlê cheăm dêi hdroâng mơngế kuăn ngo châ Chin phuh dế tơkôm tơmâng xo rơkong púi vâ pâ thế, veăng hnê tối dêi kuăn pơlê.

Tiô hlá mơ-éa ki chêh tối hdrối, ngế ki ai tuăn ngôa rơkê tung hnoăng cheăng pro pơxúa ăm pơlê pơla a kơpong hdroâng kuăn ngo cho mâu kăn [o#, mâu ko\ng chưk, viên chưk ki ai hiâm mơno le\m tro tiô tơdroăng cheăng kal kí, ai hiâm mơno tơdrăng, môi hiâm mơno [ă tơnêi têa; kơhnâ khât, pôu râng dêi hnoăng cheăng, [ă hiâm mơno, [ă tuăn tơmiât [ă pêi pro tiô hiâm mơno ki tơtro tung pêi pro dêi hnoăng cheăng, tơdroăng pêi pro ki hiăng châ pơcháu; châ hriâm rơkê, ai ivá ki hnúa, hlê ple\ng tơdroăng ki nếo [ă ai tơ-[rê, hnoăng cheăng tung rak vế, pêi pro hnoăng cheăng ki ai tơdjâk troh, pro tơdjâk chiâng pơxúa, tơtro le\m ăm tơdroăng ki mơnhông modêk dêi kơvâ cheăng, ‘na hnoăng cheăng, pơlê cheăm, tơring, kơpong hdroâng mơngế kuăn ngo [ă châ pơcháu hnoăng cheăng ki vâ mơnhên tối; hriâm rơkê, hlê ple\ng hên ‘na tơdroăng ki ai xêh, ‘na pêi cheăng kâ, pêi lo kế tơmeăm, ‘na mơhno mơjiâng túa le\m tro-rêh ối pơlê pơla, mâu khôi túa, vêa vong dêi hdroâng kuăn ngo, [ă hlê ple\ng rơkong tơpui dêi hdroâng mơngế kuăn ngo ki tíu tơná dế pêi cheăng amê.

Tung hlá mơ-éa ki pơxiâm chêh tối mê ai chêh nhên, ngế ki rơkê châ xing xoăng chiâng péa khu, ai khu ki pơkuâ-hnê ngăn, [ă khu ki rak vế, pêi cheăng.

Ngế ki ai tuăn ngôa rơkê athế ai tu\m mâu tơdroăng tiah tối a kơ’nâi kố:

{ă khu kăn pơkuâ, hnê ngăn: Ai ivá ki rơkê tung hnê tơdjâ [ă tơku\m pro mâu tơdroăng cheăng ki rơkê păng ‘nâng tung hnoăng cheăng ki hiăng châ pơcháu, châ tơpui tối dêi mâu tơdroăng ki hiăng hlê ple\ng, ai troăng prôk ki djâ troăng ki hơ’lêh rơkê nếo tung kơvâ cheăng, túa cheăng ki tơná pơkuâ ngăn, veăng kum kal kân ăm tơdroăng ki vâ mơnhông mơdêk pêi cheăng kâ, pêi lo kế tơmeăm, rêh ối pơlê pơla dêi kơpong pơlê cheăm cho hdroâng mơngế kuăn ngo; ai hiâm mơno kâi chân, ‘nâi ki tro ki ôh athế tơleăng nhên, athế khên pơkâ hnoăng cheăng, khên tơmiât, khên pêi pro, khên pôu râng dêi hnoăng cheăng tơná; ai ivá ki tơpui mơhnhôk tơku\m kơdrâm mơngế, [ă pơtối mơnhông ‘na hiâm tuăn, ki rơkê ple\ng, ki hiăng hmâ ai dêi khu pú hên vâ khu kăn pơkuâ ngăn kơ koan, khu ngăn tơdroăng cheăng, mâu tíu pêi cheăng châ pơcháu hnoăng pokuâ pêi pro klêi tơniăn dêi hnoăng cheăng pơcháu [ă châ rơ-[rê, hnoăng cheăng ki ai tơdjâk troh ki xúa dêi tơdroăng mơnhông mơdêk dêi kơvâ cheăng, túa cheăng, kơpong dêi hdroâng mơngế kuăn ngo.

{ă khu ki rak vế, pêi pro hnoăng cheăng: Chiâng phêp vâ tơpui tối, pơkâ troăng hơlâ vâ pêi pro, pơkâ mâu hnoăng cheăng ki ton xo\n la ngiâ dêi kơvâ cheăng, ‘na hnoăng cheăng tơtro [ă pơlê cheăm dêi kơpong ki ai kơdrâm hdroâng mơngế kuăn ngo rêh kâ ối; ai châ hriâm rơkê ple\ng ‘na tơdroăng cheăng, mâu túa cheăng [ă hlôh hlê túa cheăng ki nếo tung pơla pêi pro dêi hnoăng cheăng; ai túa pêi cheăng tiô khoa hok, chiâng rơkê pêi cheăng phá xêh, lơ tơru\m cheăng tơtro [ă khu pú hên tung pêi pro mâu hnoăng cheăng; đi đo pêi klêi rơkê hnoăng cheăng tiô kơ hnoăng cheăng, túa cheăng ki châ pơcháu [ă châ tơ-[rê, hnoăng cheăng ki ai tơdjâk, tơtro ki kơhnâ troh tơdroăng ki vâ mơnhông mơdêk dêi kơvâ cheăng, túa cheăng, pơlê cheăm ki ối kơpong hdroâng kuăn ngo.

Ngế ki ai tuăn ngôa rơkê châ kơjo kum ăm pơtối hriâm, pơtâp vâ mơnhông tuăn ngôa thăm hloh hlê rơkê ple\ng hên tâ, ‘na kơvâ cheăng, ‘na túa cheăng tung tơdroăng cheăng tơná a mâu tíu pơkuâ cheăng tơchuôm dêi mâu hngêi trung, hnê tối kăn [o#, mâu ko\ng chưk, viên chưk ki rơkê ple\ng păng ‘nâng tung tơnêi têa [ă kong têa vâi ê tiô pơkâ bro dêi kơ koan, mâu tíu cheăng, pơlê cheăm lơ tiô hiâm tuăn púi vâ dêi ngế ki ai tuăn ngôa rơkê ple\ng mê vâ xêh.

{ă mơngế ki ai tuăn ngôa rơkê a tơring, a cheăm cho kơpong ki ai hdroâng mơngế kuăn ngo tung pơla châ ăm lăm mơhriâm, pơtâp kô châ kum thăm kơxo# liăn ki hnê mơjiâng, ki vâ iâ châ tơdế tâng vâ pơchông kơlo liăn khế ki kâ iâ má môi tung 1 khế.

Tung hlá mơ-éa mê ai mơnhên tối, ngế ki ai tuăn ngôa rơkê kô châ mơhá tơ’nôm kơxo# liăn ngân [ă hên mâu tơdroăng ki ê:

-Rêm khế châ kâ kơxo# liăn ki mơhnhôk mơ-eăm pêi hnoăng cheăng tơ’mô [ă 100% kơlo liăn khế dế kâ. {ă mâu ngế ki ai tuăn ngôa rơkê a râ tơring, râ cheăm kơpong ki ai hdroâng mơngế kuăn ngo tung pơla châ ăm lăm hriâm, pơtâp châ kâ tơ’nôm kơxo# liăn ki hnê tối, pơtâp ki vâ iâ hlái tơ’mô tơdế kơxo# liăn kâ rêm khế.

-Châ kơjo kum rôe hngêi ối tro tiô troăng hơlâ ‘na hngêi ối [ă mâu kăn [o#, ko\ng chưk, viên chưk dêi tơnêi têa;

-Châ kum mâu tơdroăng ki ê tiô pơkâ dêi Khu kăn xiâm pơkuâ ngăn tơdroăng cheăng dêi tơnêi têa, kong pơlê.

Vâ khoh châ xúa mâu tơdroăng ki kơjo kum kố, ngế ki ai tuăn ngôa rơkê athế tơtro [ă mâu hnoăng cheăng tiah tối a kơ’nâi kố: Cho kăn [o#, ko\ng chưk, viên chưk ki hiăng ai khế hơnăm pêi cheăng đi đo tung hnoăng cheăng, tơdroăng cheăng tơná dêi ngế kăn [o# cho hdroâng mơngế kuăn ngo sap ing 3 hơnăm tơngi klêng; châ kơ koan ki ai hnoăng pơkuâ séa mơnhên ngăn tơdroăng ki pêi tơdroăng cheăng rơkê tung pơla 2 hơnăm pơtối achê má môi; mâu tơdroăng ki ê xua Khu kăn xiâm, kơvâ cheăng, kong pơlê pơkâ ăm tơtro [ă hnoăng cheăng, túa cheăng dêi  kơvâ, râ cheăng, kơvâ ki pơkuâ ngăn, tơtro [ă tơdroăng ki ai khât, ‘na tơdroăng pêi cheăng kâ, pêi lo kế tơmeăm dêi kong pơlê, tơring, cheăm.

‘’Luât xiâm [ă rêh kâ ối’’ troh akố hiăng tâi. Mơnê pó vâi krâ nho\ng o hiăng klê tơmâng.

Nhat Lisa tơplôu [ă pơchuât

 

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC