VOV4.Sêdang - Pro tiô tơdroăng pơkâ dêi hneăng hôp kân Đảng [o# kong pơlê Kon Tum roh má 14 ‘na kơdroh pơ’leăng mâ mơngế ki nếo mơhum chu ối pá xuâp 1,5% a hơnăm 2015, tung khế hơnăm hiăng hluâ, Khu ngăn ‘na pơ’leăng mâ mơngế-Hnê ai kuăn preăng kuăn iâ dêi kong pơlê Kon Tum hiăng kơhnâ khât tung tơru\m tối pơtâng ăm Khu ngăn ‘na pơkeăng [ă khăm pơlât tung pơkuâ ngăn, tơku\m pêi pro mâu tơdroăng cheăng hnê mơhnhôk rêm on veăng ai kuăn preăng kuăn iâ tung kong pơlê, kơnôm pêi pro tơdrêng, môi tiah, tơdâng [ă ai hên troăng hơlâ ki tơtro mê tơdroăng hnê mơhnhôk rêm on veăng ai kuăn preăng kuăn iâ a kong pơlê Kon Tum hiăng châ tơ-[rê, veăng kum pơxúa khât ăm tơdroăng cheăng kâ, rêh ối pơlê pơla, mơnhông rêh kâ ối dêi kuăn pơlê chía niân tâ. {ai chêh dêi Khoa Điềm, Ngế chêh hlá tơbeăng dêi Rơ’jíu Việt Nam a Tây Nguyên ai chêh tối ‘na tơdroăng kố.

Pơlê Kon Leng 1, cheăm Đak Long, tơring Kon Plong, kong pơlê Kon Tum ai tâi tâng to mâu hdroâng kuăn ngo [ă 35 on veăng dế tro hơnăm mơjiâng kuăn. Sap hơnăm 2013 troh nôkố tung pơlê kố ôh tá ai on veăng ai kuăn má 3. Pôa A Tám, kăn thôn ăm ‘nâi, khoh ai môi tiah mê cho xua ing hnê tối ‘na kơxo# pơ’leăng mâ mơngế, hnê thế ai kuăn preăng kuăn iâ châ pơtối hnê rêm khế hôp tung thôn. Kơnôm ing tơdroăng hnê mơhnôk châ pơtối pêi pro đi đo vâi tối dêi ‘’Mêi hngiâm  ton kô mot tung tơnêi’’, rế ton vâi krâ nho\ng o rế ‘nâi lim kơmêi, ple\ng tâ ‘na túa vâ ai kuăn preăng kuăn iâ, tiô túa nếo nôkố [ă rế ple\ng ‘na ai kuăn iâ gá pơxúa tiah lâi: Akố bú ai sap 1 troh 2 ngế kuăn tê, la tơdroăng rak ngăn krâu khât há, vâ ăm kuăn ‘ne\ng châ hriâm kô tơ’lêi hlâu tâ, lăm pêi cheăng ôh tá êa pôu kuăn pá ro\ng môi tiah hdrối nah xếo.

Tung pơla hơnăm 2010-2015, tơdroăng pơkâ dêi kong pơlê Kon Tum cho tơdroăng kơdroh rế hên pơ’leăng mâ mơngế chu ối 155. Kơnôm ing pêi pro tro tơdroăng hnê tối ai kuăn preăng kuăn iâ tung kong pơlê hiăng kơdroh hên a mâu tơring môi tiah kon plong, Kon Braih ki hdrối nah ai hên ngế ai kuăn má 3, má 4 tơngi klêng. Pôa Trần Trọng Thanh, kăn pơkuâ tíu xiâm ngăn ‘na kơxo# pơ’leăng mâ mơngế dêi tơring Kon Plong ăm ‘nâi: Vâ kơdroh kơxo# pơ’leăng mâ mơngế lơ rế hên a tơring, mê tơring hiăng tơru\m [ă mâu khu râ kơvâ cheăng, khu grup hnê tối tung tơdroăng thế ai kuăn preăng kuăn iâ tung tơring. Pak^ng mê, hnối hnê mơhno ăm Khu ngăn ‘na pơleăng mâ mơngế a mâu cheăm tí tăng ‘nâi ple\ng ăm Vi[an cheăm pơkâ ‘na tơdroăng kơdroh tơdoăng ai kuăn hên  tung mâu cheăm. Troh nôkố, kơxo# pơ’leăng mâ mơngế tung tơring Kon Plong ối 12,5% , tro tiô tơdroăng pơkâ a hneăng hôp kong pơlê Đảng [o# xuân môi tiah tơring Đảng [o# tung hneăng kố nah.

Pôa Từ Hữu Phước, kăn pho\ hnê ngăn pơ’leăng mâ mơngế-ngăn ‘na ai kuăn preăng kuăn iâ dêi kong pơlê Kon Tum, ăm ‘nâi:  Vâ ai tiô tơdroăng tối kơpêng mê, Khu ngăn ‘na pơ’leăng mâ mơngế, ai kuăn preăng kuăn iâ dêi kong pơlê hiăng pêi pro tro [ă tơbleăng tơdrêng mâu troăng hơlâ môi tiah kơ’nâi kố: Tí tăng ‘nâi ple\ng ăm khu ngăn pơkeăng, Vi[an kong pơlê pơtroh ăm Ho#i đông hnê ngăn kong pơlê pơkâ tơdroăng ki vâ pêi ‘na cheăng pơ’leăng mâ mơngế-‘na ai kuăn preăng kuăn iâ pơla hơnam 2011-2015, ‘mâi mơnhông tâi tâng khu tơru\m cheăng mâu kăn [o# pêi ‘na tơdroăng cheăng ngăn pơ’leăng mâ mơngế- ‘na ai kuăn preăng kuăn iâ tiô tơdroăng pơkâ 05 dêi Khu xiâm ngăn pơkeăng [ă khăm pơlât, hnê mơhno Tíu xiâm ngăn ‘na kơxo# pơ’leăng mâ mơngế - ‘na ai kuăn preăng kuăn iâ dêi mâu tơring, pơlê kong kơdrâm mơjiâng tơdroăng pơkâ kơdroh rế tâk hên pơ’leăng mâ mơngế, tơru\m [ă mâu tíu pêi cheăng khăm pơlât po rơdâ ‘na khăm pơlât ivá mâu nôu, vâi nâ ki mơhum kuăn, hnê ‘na ai kuăn preăng kuăn iâ, chôa ‘lâng mơdêk tơdroăng mơdât  kuăn a hngêi pơkeăng, pâk pơkeăng ví tá chiâng ai kuăn, xúa kế mơdât ai kuăn a hngêi pơkeăng, mơdêk tơdroăng cheăng hnê tối ăm kuăn pơlê pêi pro tro ‘na kơxo# pơ’leăng mâ mơngế- ‘na ai kuăn preăng kuăn iâ tung tơring.

Kơnôm ing hnê pêi pro hên troăng hơhlâ tơdâng tơ’mô troh mơ’nui hơnăm 2015, ki ‘na pơ’leăng mâ mơngế rế kơdroh chu ối 15% ai tiô tơdroăng pơcháu, kơlo kơdroh rêm hơnăm hên tâ kơ’lo dêi tơnêi têa pơcháu. Tơdroăng kố veăng ai hnoăng kân khât vâ kong pơlê Kon Tum  pêi pro ai pơxúa troăng hơhlâ hnê mơhno ai kuăn preăng kuăn iâ dêi mâu rơpo\ng hngêi tung hơnăm pơtối. Kố xuân cho ki xiâm kal kí vâ tơring mơnhông mơdêk cheăng kâ krá tơniăn ton xo\n, vâ tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê rế xông tơtêk tâ.

Gương tơplôu [ă tơbleăng