Pôa Vương Đình Huệ, Ngế pro xiâm pho\ hnê ngăn tơnêi têa xông tơpui a hneăng hôp cheăng kâ Việt Nam – mơhnhôk túa mơnhông tơtêk

Tung pơla khế 7 troh khế 9 hdrối kố nah, tơdroăng pêi cheăng kâ Việt Nam hiăng ai mâu tơdroăng ki hơ’lêh ki tơ’lêi. Maluâ ti mê, mâu hnoăng cheăng xiâm dêi Chin phuh ai pơkâ mê cho tung 5 hơnăm la ngiâ cho ối trâm hên pơloăng mơnúa. Tơdroăng pêi cheăng kâ kơnôm ngăn ing ivá ki ton dế kố ôh pá tơtro xếo, thăm nếo pro pá ăm tơdroăng vâ mơnhông cheăng kâ. Ivá ki nếo vâ mơnhông mê thế mơdêk kế tơmeăm pêi lo, kế tơmeăm athế ai hên [ă ki dâi le\m xuân athế ki tơtro hên tâ.

Xông tơpui a roh hôp, pôa Vương Đình Huệ tối ăm ‘nâi, dế nôkố hên mâu kong têa tối ăm ‘nâi Việt Nam dế ối tung tơdroăng tá hâi teăm tro tung pêi cheăng kâ, chiâng péa kơpong ki mơnhông mơdêk phá tơ-ê dêi pó, mê cho ing tơdroăng ‘no liăn cheăng ing kong têa ê [ă tung kơpong.

Tie#n sih Nguyễn Đình Cung, Kăn pơkuâ kơ koan hriăn ple\ng pơkuâ cheăng kâ Tơnêi têa

Maluâ ti mê, ki vâ tơpui akố, ai tơru\m tiah lâi drêng tung pơla hdrối kố nah a 2 kơpong kố tá hâi tơru\m krá khât [ă tơdâng. Kố cho ki xiâm môi tung mâu tơdroăng ki xiâm pêi lo hên kế tơmeăm, la ivá ki xiâm vâ mơdêk tơdroăng kố tá hâi teăm tơku\m rơdêi.

‘Na mâu tơdroăng ki vâ mơnhên tối ki tơtêk, Ngế pro xiâm pho\ hnê ngăn tơnêi têa hiăng mơhno tối tô tuăn khât ‘na kơxo# ki riân ngăn [ă ki vâ loi tơngah dêi kơvâ riân ngăn, xua dế kố, Việt Nam ối hên tơdroăng ki tá hâi tơtro tung mơnhên kế tơmeăm hiăng tâk hên. Xua ti mê, Chin phuh pói rơhêng vâ ing dêi tơná mơ’no tơdroăng pơkâ, mơnhên tối ‘na kơlo ki vâ mơdêk [ă pêi pro.

‘Na mâu tơdroăng cheăng ki mê, Ngế pro xiâm pho\ hnê ngăn mơnhên tối: Ki pơkâ dêi Chin phuh, mê cho athế mơnhông mơdêk tung rêm kơvâ cheăng, ăm kuăn mơngế, xua kuăn mơngế. Tâng mơnhông mơdêk ôh tá xê xua ing kuăn mơngế, kuăn pơlê ôh tá châ xúa ki klâi ing mâu tơdroăng ki mê, ga kô ôh rơhéa klâi. Ki rơhêng vâ tối, mơdêk pêi lo kế tơmeăm athế tơniăn vâ hnoăng cheăng ki xiâm ôh tá ai kơbố chôu ‘’măn pá ro\ng. Pôa Vương Đình Huệ tối:

‘’Vâ pơtối mơdêk re\ng [ă krá tơniăn ôh tá ai troăng hơlâ ki lâi ki ê mê pin athế hơ’lêh túa pêi lo kế tơmeăm [ă athế ‘mâi mơnhông túa ki nếo. Hơ’lêh ing túa ki pêi lo kế tơmeăm tiô túa ton, tiô túa trâu rơdâ ki xiâm cho pêi tiô trâu hơngế ó tâ. Ivá ki vâ mơnhông mơdêk athế ngăn tu\m kơvâ cheăng tung 3 kơpong, la [ă tơnêi têa Việt Nam pin, tơdroăng pêi cheăng kâ ki xiâm cho ing pêi chiâk pêi deăng [ă mơdêk cheăng kâ a thôn pơlê, mơjiâng thôn pơlê nếo.

‘Na ivá cheăng xiâm tung mơdêk pêi lo kế tơmeăm mê ki xiâm pơkâ ki khât cho tung tơnêi têa [ă pá xua ing tơdroăng kong têa ê xuân kal há. Pin athế ai troăng hơlâ vâ pêi pro tiô túa ki kố ga tiah lâi? ‘Na troăng hơlâ vâ thăm mơnhông mơdêk, athế hơ’lêh ing pêi lo tơmeăm khoăng ngăn tiô kô kế tơmeăm [ă mơngế pêi cheăng ki yă rơpâ pêi lo iâ troh a yă kơnâ pêi lo hên kế tơmeăm [ă hơ’lêh nếo, hloh hlê ki rơkê ple\ng má môi tung tơdroăng ki hơ’lêh drêng ai 4 tơdroăng cheăng ki nếo nôkố, pơla mê, nah tá hâi ai ki klâi’’.

Drêng tung lâp plâi tơnêi dế hơ’lêh [ă tơdroăng cheăng xúa hên kơmăi kơmok roh má 4, mê mâu ngế ki hriăn rơkê ối mơ’no tối ‘na ivá cheăng tung la ngiâ dêi Việt Nam. Tung mê, ki pá má môi dế nôkố athế chiâng pêi pro tơdrêng tung péa tơdroăng ki hiăng tối, pro ti lâi kô pêi lo hên kế tơmeăm, rế tơniăn ‘na ki dâi le\m dêi tơmeăm khoăng.

Ivá ki kâi mơnhông mơdêk ăm tơdroăng cheăng kâ Việt Nam tung la ngiâ kal athế tơku\m tung 3 hnoăng cheăng xiâm, tung mê, ai tá túa pêi cheăng, kơxo# mơngế cheăng, mơjiâng pro mâu hngêi trăng, troăng klông. Kố cho 3 tơdroăng cheăng ki xiâm kô kum ăm tơdroăng pêi cheăng kâ, la ôh tá tăng ivá cheăng ki nếo.

Tiô Tie#n sih Nguyễn Đình Cung, Kăn xiâm hriăn ple\ng tung pơkuâ ngăn cheăng kâ dêi tơnêi têa, mê tung mâu khế hơnăm hiăng luâ, [ă kơdo mơ-eăm ‘mâi hơ’lêh túa cheăng dêi Chin phuh, tíu ki mơdró kâ dêi Việt Nam hiăng châ ‘mâi mơnhông. Maluâ ti mê, tung pơla Chin phuh kơdo mơ-eăm mơjiâng tíu ki mơdró kâ tơ’lêi hlâu, la mâu khu xiâm, kơvâ cheăng, kong pơlê, pơlê kong kân xuân tăng troăng hơlâ vâ râng vế tơdroăng mơdró kâ vâ pro pá ăm khu mơdró kâ.

Tie#n sih Nguyễn Đình Cung mơnhên tối, vâ re\ng pro mơnhên [ă mơdât ki ối trâm pá mê, kal athế ‘mâi hơ’lêh túa chêh bro hlá mơ-éa ki mơdon:

‘’Ki ối pro mơdon má môi dêi tơru\m mơdró kâ dế nôkố, ki apoăng cho kơxo# liăn pêi cheăng. Athế kơdroh kơxo# liăn ăm khu mơdró, ki rơhêng vâ tối cho liăn logistic, liăn ki mơhá. Kơdroh ki pôu râng hơngăm kơxo# liăn mê tơdroăng ki ai xúa ‘na mơdró kâ kô châ tâk hên, vâ ing mê, mơjiâng chiâng ivá ki nếo vâ mơnhông khu mơdró kâ châ tơtêk.

Pin dế kơdo mơ-eăm tah lôi môi pôe mâu tơdroăng ki pá tung mơdró kâ. Mâu khu râ xiâm pơkuâ cheăng ki hiăng kơdo mơ-eăm, pin athế thăm mơdêk hên ó tâ, athế hơ’lêh ‘na túa chêh pro hlá mơ-éa, ing tơdroăng pá kong vâ mâu Ngế xiâm ngăn ‘na tơdroăng cheăng, mâu Kăn hnê ngăn Vi [an kong pơlê athế pêi pro tro tiah tơdroăng ki tơkêa [ă tro tiô tơdroăng pơkâ dêi Chin phuh’’.

 A hneăng hôp, mâu kăn hriăn ple\ng tối ăm ‘nâi, hơ’lêh túa pêi cheăng kâ [ă ‘mâi rơnêu tung tơru\m cheăng kâ [ă 2 kơpong cho kal la athế rah xo kơvâ ki kal, ôh tá xê ki klâi xuân pêi pro. Tơdroăng pêi cheăng kâ krê, má luâ mơnhên tối cho ki xiâm kal dêi tơdroăng pêi cheăng kâ, la ivá pêi cheăng dêi kơpong kố xuân ối iâ [ă xuân tá hâi teăm tơdâng tơ’mô [ă khu râ pơkuâ cheăng ki ê. Xua ti mê, kal athế thăm mơnhông ivá tơná, ki rơhêng vâ tối mơjiâng ivá ki ó rơdêi tâ nếo ‘na tơdroăng cheăng mơdró kâ krê tơdrêng [ă pơkâ ki kal ăm tơdroăng pêi lo kế tơmeăm [ă mơdêk ivá cheăng dêi kơpong cheăng kâ krê.

Cẩm Tú chêh

Nhat Lisa tơplôu