
Sap ing ối tơxĭn nah, A Thu hiăng hâk vâ tơmâng mâu proâ, têng nêng, klŏng put ƀă hên ki ê dêi hdroâng kuăn ngo. Pôa veăng tung mâu rôh po mơdĭng dêi pơlê vâ hriâm ƀối túa ki xúa, tŏn rêi mâu proâ. Môi tung mâu tơdroăng veăng gum xiâm dêi A Thu cho tơdroăng ki tăng, pro ƀă mơđah tôu proâ hmốu môi tung mâu túa proâ ki ton nah dêi Tây Nguyên. Pôa hiăng mơdoh hên hơnăm hriăn plĕng, tăng ‘nâi mâu hmốu ki ai idrâp ro krê vâ pro chiâng môi to proâ hmốu ki hiăng ai tŭm mâu idrâp. Ôh tá pơtê amê, A Thu ối tơmiât pro, tơkŭm proâ hmốu ƀă mâu proâ ki ê, pro chiâng mâu tơdrá udrâp tôu ki hơniâp ro, tơ’mot tơdroăng hâk vâ tơmâng dêi hên ngế hâk vâ ‘na tơdrá. Pôa ăm ‘nâi:
“Á hiăng lăm troh hên tíu, á hlo vâi pro, mê nếo vâi tôu tŏn mâu proâ, tŏn chêng koăng ƀă kơxoăng hơniâp ro. Hho vâ pro proâ rơkê khât, ing mê á hiăng hriăn ngăn hriâm ƀối mê nếo pơkuâ djâ vâi krâ kuăn pơlê tiô hriâm tŏn chêng koăng, tôu proâ hmốu, têa klŏng put, T’rưng ƀă hên ki ê. Tung ko á đi đo tơmiât tiah kố, vâi chiâng pro mê pin pro kô chiâng há, á hiăng mơeăm xêh hlối pơkuâ djâ vâi krâ kuăn pơlê ƀlêi chiâng”.

Hlê plĕng nhên ‘na ki kal dêi tơdroăng rak vế túa lĕm tro, ngê̆ nhân A Thu hiăng mơdoh hên hâi khế ƀă ivá khŏm mơeăm vâ hnê pơtó ăm mâu rơxông ối nếo. Pôa ôh ti xê to hnê mơhno kih thuât tŏn, tôu, rêi proâ mê ối hnê tối mâu tơdroăng, ki pơxúa khât tơrêm idrâp tơdrá. Kơnôm mê, hên droh rơtăm tung pơlê hiăng tơmâng xo ƀă pơtối pơtó khôi hmâ, pro chiâng ai hên tơ’nôm túa lĕm tro Rơteăng. Ngê̆ nhân A Thu phiu ro tối:
“Mâu vâi o hok tro hlo phiu ro drêng châ á hnê djâ mâu vâi o lăm tơ’noăng a tơring, a kong pơlê, mê mâu vâi o tối ro khât, châ lăm tơ’noăng mơhno ăm vâi hlo tơdroăng ki tơná hâk vâ ƀă chêng koăng, châ trâm ƀă châ hriâm ƀối hên tơdroăng. Rêm rôh châ lăm tơ’noăng, á pơkuâ djâ mâu vâi o lăm tơ’noăng mê mâu vâi o vâi hlo ro khât”.
A thôn Đăk Rô Gia, pôa hiăng pro môi đô̆i tŏn chêng koăng, kơxoăng ƀă 30 ngế veăng, hmâ veăng tung mâu tơdroăng po mơdĭng túa lĕm tro ki kân tung kong pơlê ƀă a kong pơlê ki ê. Pakĭng mê, ngê̆ nhân A Thu ối pro ƀă mơđah mâu proâ ki pro ƀă kơlá tiô khôi hmâ môi tiah têng nêng, klŏng put:
“Sap ing tơxĭn á tiô mâu ngê̆ nhân tŏn chêng koăng, tơmâng idrâp chêng koăng á hlo ro khât. Ing mê á hiăng mơeăm hriâm ƀối hên ing mâu ngê̆ nhân ‘na túa ki tŏn cheng koăng. Troh nôkố, á hiăng hnê ƀă hnê kơhnâ ăm vâi krâ nhŏng o ƀă mâu vâi o hok tro a tâi tâng mâu hngêi trung tung tơring, tung cheăm ƀă tung pơlê. Nôkố, á hnê hên a mâu hngêi trung, hngêi trung kâ koi ối pơtê la nôu pâ chê̆m mơ’rêh dêi, hngêi trung ai tíu kâ koi ối pơtê râ má II, mâu thôn tung cheăm ƀă mâu cheăm, tơring ki ê hía. Á đi đo tâ ro ƀă hnê krâu ăm mâu ngế ki hriâm, chêng koăng cho túa lĕm tro dêi hdroâng kuăn ngo pin athhế rak vế”.

Ƀă ivá ki hâk vâ kơhnâ, A Thu hmâ châ krếo thế veăng mơđah a mâu leh po mơdĭng túa lĕm tro tung kong pơlê ƀă a kong pơlê ki ê. Mâu rôh mơđah dêi pôa đi đo ‘măn chôu tơdroăng ki hơniâp ro ôh tá kâi piu, veăng gum mơđah tơbleăng túa lĕm tro Rơteăng troh ƀă hên kuăn pơlê. Tơdroăng ki ai mâ dêi pôa a mâu rôh mơđah po tơdroăng ôh ti xê cho tơdroăng ki hâk tơngăm dêi pơlê Đăk Rô Gia, tơring Đăk Tô, kong pơlê Kon Tum mê ối cho tơdroăng ki mơhno ăm hlo ki lĕm tro dêi khôi hmâ hdroâng kuăn ngo tung rêh ối nôkố. Ƀă mâu tơdroăng ki rơkê plĕng, ivá khŏm mơeăm ƀă tơdroăng ki pleăng ôh tá tơbrêi, pôa A Thu hiăng châ Tơnêi têa diâp inâi Ngê̆ nhân ưu tú.
“Sap ing ing rôh ki á veăng pơkuâ djâ ƀă hnê ăm vâi krâ kuăn pơlê tŏn chêng koăng, nôkố Tơnêi têa hiăng mơnhên á cho ngê̆ nhân ưu tú sap ing hơnăm 2019. Ing mê nah troh nôkố á hiăng hnê ăm mâu ngế ki hriâm gá hên. Tối tơdjuôm á châ xo xo hên mơéa mơnhên xua hiăng ai hnoăng tung pơkuâ djâ hnê tŏn chêng koăng ăm vâi krâ nhŏng o ƀă mâu ngế ki hriâm”.
Tung 5 hơnăm hdrối nah, ngê̆ nhân A Thu hiăng hnê tŏn chêng koăng ăm dâng 25 lâm ƀă vâ chê 300 ngế hok tro mâu hngêi trung hriâm ƀă mâu kuăn pơlê ối tung mâu tơring Đăk Tô, Sa Thầy, Đăk Glei, Tu Mrông. Tơdrêng amê ối hnê ăm 8 ngế ngê̆ nhân tung tơring ‘na túa ki ‘mêng idrâp chêng koăng. Pôa tơmiât: pro tiah lâi vâ gum, hnê tối ki rơkê plĕng ăm rêm ngế, veăng gum mơjiâng pơlê pơla tơrŭm ƀă mơnhông.
“Môi tiah á hlo pơlê pơla nôkố rế hía rế mơnhông. Tiô tối hdrối tung la ngiâ ah á kô mơeăm hên tâ nếo vâ rak vế túa lĕm tro, khôi túa tơlá ki lĕm tro dêi hdroâng kuăn ngo tơná. Tung ivá dêi tơná ki klâi á ‘nâi á kô hnê ƀă pơkuâ djâ ăm vâi krâ nhŏng o ƀă mâu ngế ki hriâm tiô hriâm proâ dêi hdroâng kuăn ngo tơná”.
Ngê̆ nhân A Thu cho ngế ki rak vế ƀă mơnhông khôi túa lĕm tro khôi hmâ a Kon Tum. Mâu tơdroăng veăng gum dêi pôa ôh ti xê gum rak vế túa lĕm tro hdroâng kuăn ngo Rơteăng mê ối pro ai hên tơ’nôm túa lĕm tro dêi mâu hdroâng kuăn ngo Việt Nam.
Viết bình luận