To lâi khế kố, ai lối 700 rơpŏng kuăn pơlê hdroâng Dao a thôn Đoàn Kết, cheăm Ia Piơr, tơring tíu tơkăng kong Čư̆ Prông athế rêh ối rơtế ƀă ki xú ‘mêi ó khât ing 3 kơdroăng ki kân păn chu, cho mâu kơpong ki nếo châ mơjiâng pro. Ngoh Hoàng Văn Niên, ối a thôn Đoàn Kết tối ăm ‘nâi, ki pá má môi mê ing peăng xêi troh a kơmăng, vâi krâ kuăn pơlê bu ‘nâi klĭng pơkéa to bo i krá, pâng ché a rơkong môh, thăm nếo pâng drêng pơla dế koi.

Dế kố a cheăm Ia Piơr ai 14 tơdroăng tơkêa bro păn mơnăn mơnôa hiăng ƀă dế châ mơjiâng. Cheăm a tí tơkăng kong cho Ia Lâu ai 19 tơdroăng tơkêa bro. Ngoh Hoàng Văn Niên tô tuăn ‘na tơdroăng rêh ối dêi rơpŏng drêng tâi tâng mâu tơdroăng tơkêa bro păn mơnăn mê hiăng pơxiâm cheăng păng ‘nâng.

“Drêng khu mơdró kâ hbrâ rơnáu pêi cheăng, vâi tơkêa tối ôh tá ai xú ‘mêi, tŏng kum tăng cheăng pêi ăm kuăn pơlê. Laga troh nôkố, ôh tá hlo ai kum kuăn pơlê cheăng pêi ki lâi ôh, bu tâ to kế ki xú ŭm. Nôkố ai to lâi kơdroăng ki hiăng păn chu, kơ’nâi la ngiâ ah kô ai tơ’nôm to lâi to kơdroăng ki mê tâng păn mơnăn ah kô ôh tá ‘nâi pin rêh kâ ối tiah lâi ah nếo’’.

Châ ‘nâi mâu tơdroăng ki pơtâng tối ing kuăn pơlê, apoăng khế 4/2023, Vi ƀan hnê ngăn cheăm Ia Piơr hiăng ai roh pôu pêi cheăng ƀă teăng mâ 3 tơdroăng tơkêa păn chu hiăng pơxiâm pêi cheăng. Hlá mơ-éa pêi cheăng mê hiăng chêh tối nhên: Mâu tơmeăm ki vâ mơ’no, pro mơgrúa mâu têa drâm mơnăn tá hâi teăm châ mơjiâng pro klêi, la ai kơdroăng ki ‘nâ hiăng pêi cheăng 3 khế, păn lối chât rơpâu to chu.

Pôa Bùi Văn Phụng, Kăn pơkuâ hnê ngăn Đảng uỷ cheăm Ia Piơr tối ăm ‘nâi:

‘’Pâ thế khu râ kơpêng, drêng mâu kơdroăng hiăng châ mơjiâng klêi ah, mê athế mơjiâng khu ki lo lăm ngăn, vâ tí tăng ‘nâi nhên tơdroăng, tâng tơniăn krúa mê kô ăm pêi cheăng. Môi tiah nôkố, khu râ Đảng, khu pơkuâ ngăn dế trâm tơdroăng pá, xua cheăm ôh tá hlê plĕng trâu nhên ‘na tơdroăng tơkêa bro vâ păn mơnăn ki hên, ki má péa nếo, cheăm ôh tá chiâng pôu râng hnoăng cheăng ki kố’’.

Dế nôkố lâp kong pơlê Gia Lai ai 46 tơdroăng tơkêa bro păn mơnăn hiăng châ kĭ ăm phep vâ mơ’no liăn cheăng păn, tung mê, ai 16 tơdroăng tơkêa bro hiăng pêi cheăng. Tơdroăng ki mơjiâng hên mâu tơdroăng tơkêa bro păn mơnăn mơnôa mê hiăng hlo ai hên tơdroăng ki ôh tá tro klêi kơ’nâi tí tăng séa mơnhên ngăn tâi tâng a mơ’nui hơnăm 2022.

Tiah mê, tâi tâng mâu tơdroăng tơkêa bro mê bu ai to kơdroăng, la tá hâi teăm ai tŭm tơmeăm khoăng ki vâ uâ mơdiê kế kâ, pro mơdrăn, lơ mơjiâng chiâng phon ing mâu têa drâm. Xua ti mê, tá hâi teăm mơjiâng ki kơnía git dêi tơmeăm pêi lo ƀă tơdroăng cheăng pêi ăm kuăn pơlê a tơring ki kố.

Pakĭng mê, ai mâu tơdroăng tơkêa ki châ mơ’no liăn tŏng kum, la klêi mơjiâng ah vâi ôh tá ai păn mơnăn mơnôa, vâi pơtối ăm khu ki ê mung nếo. Hên tơdroăng tơkêa bro hiăng châ pêi cheăng drêng tá hâi teăm pêi klêi tơniăn ‘na tơdroăng rak vế hyôh kong prâi, tơnêi tíu. Thăm nếo, ai tơdroăng ki bu mơjiâng pro kơdroăng păn mơnăn, la ôh tá ai mĕn mơjiâng pro klôh ki vâ mơ’no tah têa drâm dêi mơnăn.

Mâu tơdroăng tơkêa bro ai tâi tâng lối 43 rơpâu to kuăn chu, kum tê ăm kơchơ ai lối chât rơpâu tâ̆n hơ’nêh mâm ƀă têa tô. Maluâ ti mê, xiâm nếo kum ăm kong pơlê Gia Lai ai 17 rơtal liăn, ki hên cho mâu tơdroăng pro hnoăng mơhá mung tơnêi ƀă mâu tơdroăng nâp liăn ki ê.

Vâ kơdroh tah lôi mâu tơdroăng ki xahpá kố, Vi ƀan hnê ngăn kong pơlê Gia Lai hiăng ai hlá mơ-éa hnê mơhno tối Khu ngăn ‘na tơdroăng pơkâ ƀă mơ’no liăn cheăng hiăng tơrŭm ƀă mâu khu râ, kơvâ cheăng, rêm râ, mâu kong pơlê pơtối hnê khu pơkuâ păn mơnăn mê pêi pro kêi đeăng tro tiô tơdroăng hiăng pơkâ; rak vế, pêi pro mâu tơdroăng pơkâ ‘na rak vế tơniăn hyôh kong prâi, tơnêi tíu; vêh xo hnoăng mơhá ƀă mâu tơdroăng tơkêa bro.

Pôa Đinh Hữu Hoà - Kăn phŏ pơkuâ ngăn Khu pơkâ ƀă mơ’no liăn cheăng kong pơlê Gia Lai tối ăm ‘nâi:

‘’Ƀă kơvâ păn mơnăn mơnôa, Khu pơkâ ƀă mơ’no liăn cheăng hiăng hnê mơhno tối ăm Vi ƀan hnê ngăn kong pơlê kal athế hbrâ kơchăng tung tơdroăng tơ’mot tơdroăng tơkêa bro, bu tơ’mot mâu tơdroăng tơkêa bro ki kân, păn mơnăn mơnôa athế pro tŭm tơmeăm khoăng tung kơpong, xúa túa cheăng, xúa kơmăi kơmok tiô chal nếo nôkố vâ tơniăn ăm hyôh kong prâi, tơnêi tíu ƀă mâu tơdroăng tơkêa bro mâu tơmeăm khoăng, hơ’nêh mâm ing mơnăn mơnôa mê athế kơnâ; ôh tá tơ’mot mâu tơdroăng tơkêa bro ki ku kŭn, cheăng kơmăi kơmok ki hiăng ton’’.

Tơdroăng ki păn mơnăn pro ‘mêi troh hyôh kong prâi, pro ‘mêi troh tơnêi tíu tâ tá tơdroăng kố ti xê ai to a kong pơlê Gia Lai mê ối ai a mâu kong pơlê ki ê a kơpong Tây Nguyên. Bu riân krê to a tơring Čư Jut, kong pơlê Dak Nông hiăng ai 37 to kơdroăng ki păn chu hên. Tung mê, hên kơdroăng ki păn chu pro ‘mêi troh hyôh kong prâi tâ tá, pro tơdjâk chiâng ‘mêi troh tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê tâ tá.

Ki hlo nhên mê cho kơdroăng păn chu dêi pôa Lê Văn Hùng, ối a thôn Nam Tiến, cheăm Ea Pô, tơring Čư̆ Jut ai tơnêi tíu rơdâ châ 2 rơpâu 400 to chu ki vâ pro hơ’nêh mâm. Tung pơla pêi tơdroăng cheăng mê, kơdroăng păn chu kố hiăng mơ’no têa ai hên kơlo ki mơ’no têa tơkâ luâ tơdroăng ăm phep. Xua mê, Vi ƀan hnê ngăn kong pơlê Dak Nông hiăng pơkâ mơ’no pơxâu phak kơdroăng păn mơnăn kố tâi tâng ai lối 347 rơtuh liăn.

Pakĭng tơdroăng pơxâu liăn, Vi ƀan hnê ngăn kong pơlê ối pơkâ thế pôa Hùng athế pơtê tơdroăng mơjiâng mâu tơmeăm khoăng, pơtê tơdroăng păn mơnăn mơnôa ki tơkŭm hên, ƀă athế hơ’lêh tíu ki păn mơnăn tro tiô tơdroăng ki hiăng kơchuâ hdró tung lơgât.