Cheăm Giao Phú cho môi tung mâu cheăm xơpá má môi dêi tơring Bảo Thắng, kong pơlê Lào Cai. Môi tiah mâu rơpŏng kuăn pơlê ki ê tung cheăm, hdrối nah tơnêi pêi kâ dêi rơpŏng hngêi nâ Phạm Thị Yên, mơngế kuăn ngo Tày ôh tá ai. Pakĭng tơnêi pêt báu bú bê vâ rêh kâ, mâu hdrê loăng plâi ki ê pêt tung kơdrum bú tơ’nôm iâ vâ ai liăn lăm rôe kế kâ a kơchơ. Kơtăn kố 4 hơnăm, prế on veăng nâ Yên châ tơring ăm hriâm lâm hnê pêi chiâk xúa kơmăi ki dâi lĕm.

Châ tơnêi têa ăm mung liăn 200 rơtuh tơ’nôm ƀă kơxô̆ liăn dêi rơpŏng hngêi, nâ Yên khên pêt kơchâi prá alâi vâ pêt pía tơdrong tung hngêi nhĕng ƀă hngêi nhĕng mê pro rơdâ 1,7 ha. Troh nôkố, hnoăng pêi pêt hiăng pro pơxúa cho tơdroăng púi vâ dêi hên ngế.

Nâ Phạm Thị Yên ăm ‘nâi:

“Sap pơxiâm pêt tiô troăng rơhlâ xúa kơmăi ki dâi lĕm mê hnoăng pêi iâ, hlối tơniăn krúa kế kâ dêng pin tê ăm kơchơ tê mơdró ƀă hlối châ tơ’nôm hên kơxô̆ liăn pêi lo ăm rơpŏng hngêi’’.

Ki khât xuân ăm hlo, nôkố a hên kong pơlê ai hdroâng kuăn ngo rêh ối tung lâp tơnêi têa hiăng hlo ai mâu túa pêi chiâk deăng xúa kơmăi ki dâi lĕm ƀă tơdroăng pêi cheăng mê pơrá phá dêi rơpó, pro pơxúa hên ăm mơngế ki pêi pêt ƀă pơxúa ăm mơngế ki rôe xúa.

Tâng kơtăn kố 3 hơnăm, ngoh Ya Thuyên, cheăm Dà Quyn, tơring Đức Trọng, kong pơlê Lâm Đồng ối tô tuăn tung tơdroăng pêt kơchâi plâi vâ tê, la kơnôm châ hriâm khoa hok kih thuât ngoh hiăng khên ‘no lối 100 rơtuh liăn pêt 3 sào tơdế plâi tô mât tiô troăng rơhlâ xúa kơmăi ki dâi lĕm. Ing mê, ki tơƀrê cheăng kâ hiăng tâk hên. Nôkố,  riân phá kơxô̆ liăn ‘no hrê rôe ki kố ki mê ăm hnoăng pêi cheăng, rêm hơnăm ngoh ối châ xo dêi lối 200 rơtuh liăn ing tê plâi tô mât:

“Kơdroh hên hnoăng pêi cheăng. Pơtih 1 hâi tâng mơngế tôh têa thế tâi môi pôe hâi, la kơmăi toh têa mê bú tâi 30 phut tê”.

Tơmeăm pêi lo krúa hiăng ƀă dế cho troăng pêi mơnhông krá tơniăn xua mơngế ki xúa kế kâ krúa tơniăn dêi mơngế ki rôe xúa  tâk hên. Xua mê, tung mâu hơnăm hdrối, pêi chiâk deăng xúa kơmăi ki dâi lĕm hiăng châ hên cheăm tơring, kong pơlê khu mơdró tung lâp tơnêi têa tơbleăng pêi pro. Kuăn pơlê ki pêi chiâk deăng tối tơdjuôm ƀă malối hdroâng kuăn ngo a kơpong hơngế hngo tối krê drêng tâng tối troh khoa hok kơmăi kơmok vâi  ai  tơmiât tô tuăn, kơxiâp kơmê, ôh tá khên, xua ối hên tơdroăng tơvâ tơvân ƀă ôh tá hlê.

La mâu ngế pêi tơdroăng tŏng kum a hên pơlê cheăm hiăng ‘nâi rah xo  mâu túa cheăng, tơdroăng cheăng pêi tơtro, tơ’lêi xúa tung pêi chiâk dêi kuăn pơlê. Malối, mâu tơdroăng ki mê châ tơkŭm pêi tung mâu tơdroăng hnê cheăng pêi tung thôn.

Jâ Giàng Thị Dung, kăn phŏ hnê ngăn Vi ƀan  kong pơlê Lào Cai ăm ‘nâi:

“Tơdroăng hnê cheăng pêi châ tơbrê ki hdrối thế pơxiâm ing peăng kuăn pơlê. Thế ngăn kuăn pơlê kal vâ hriâm cheăng ki lâi. Ing mê, mơdêk troăng hơhlâ dêi kong pơlê, môi tiah Lào Cai tơkŭm mơnhông pêi chiâk tiô troăng xúa kơmăi ki dâi lĕm, hlối pơtối rak vế ki rơdêi ki ai hlâu dêi Lào Cai môi tiah mơnhông pêt kơchâi, plâi tơtro ƀă tơnêi tíu hyôh kong prâi tô ngíu, kơchâi krúa, kơchâi plâi ƀă chếi’’.

Nôkố, hên rơpŏng kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo châ kăn ƀô̆ cheăm, tơring đi đo hnê tối mơhnhôk, ing mê chôa lâng khên iâ vâ pơ’lêh. Laga, tơdroăng xúa khoa hok kơmăi kơmok tung pêi chiâk kơpong hdroâng kuăn ngo ƀă kong ngo ối hên xơpá tơvâ tơvân kal thế mâu khu xiâm, kơvâ cheăng ‘mâi hơ’lêh ƀă mơjiâng mâu tơdroăng vâ pêi, pơkâ tơtro.

Mâu cheăm tơring thế tơmâng hnê tơ’nôm vâ hlê hnoăng cheăng rak ngăn, hriâm khoa hok ƀă kơmăi kơmok ăm mâu kăn ƀô̆ cheăm tơring; hnê kih thuât ăm kuăn pơlê, ăm lăm hriâm hdrối cho mơngế ki veăng pêi tơdroăng tơkêa bro cho vâi kơdrâi; mơjiâng luât pơkâ mơhnhôk khu mơdró tơrŭm ƀă kuăn pơlê tung pêi mâu tơdroăng tơkêa bro xúa kơmăi, hnê cheăng pêi ƀă kơmăi tiô túa nếo, a kơpong thôn pơlê, kong ngo, kơpong hdroâng kuăn ngo.