Tung pơla mâu hơnăm hdrối mê hía nah, maluâ ai tơdjâk dêi pơreăng COVID-19, laga, tơdroăng ki pêi chiâk deăng, pêi lo kơphế Arabica - Catimor a kơpong chiâk deăng ki pêi tŭm têk tơdroăng cheăng do inâi Langbiang dêi rơpŏng tê mơdró krê dêi Yŭ Mnang a cheăm Dà Sar, tơring Lạc Dương, kong pơlê Lâm Đồng xuân ối pêi cheăng dâi lĕm.

Tiô nâ K’Chăm, khoh châ chiâng ai tơdroăng tơƀrê kố, mê cho kơnôm xua ing kŏng ngê̆ kơxô̆ mot tung mâu rêm tơdroăng cheăng, ing tơdroăng pơkuâ rak ngăn kế tơmeăm tá troh a tơdroăng uâ mơdiê ƀă mơ’no tê ngi kơchơ:

“Drêng hơ’lêh ing tê kơphế drêh ăm mâu khu ki mơdró kâ chiâng túa ki uâ  kơphế chiâng tơpoăng, kơphế kloăng ki kơ-óu mê rơpŏng hngêi hiăng tê châ lo liăn tơniăn tâ. Pakĭng mê, ti xê to mơjiâng cheăng pêi ăm mơngế tung rơpŏng hngêi mê ối kum ăm mâu vâi krâ - nhŏng o tung pơlê ki ôh tá ai cheăng pêi chiâng ai cheăng pêi tơniăn.

Plâi kơphế klêi kơ’nâi pêi pêt, uâ mơdiê châ mơ’no tê hên troh mâu tíu: Sài Gòn, Hà Nội, Vũng Tàu, An Giang. Xua tơdroăng pêi pêt, uâ mơdiê, ‘măn rak tro tiô tơdroăng ki pơkâ thế ing khu mơdró hnê mơhno, mê tơniăn ‘nâng ‘na tơdroăng tê mơ’no dêi kơphế. Tơdroăng ki pêi châ liăn ngân ing mê, xuân tơniăn tâ tâng vâ pơchông ngăn ƀă mâu tơmeăm khoăng ki ê”.

Kơnôm xúa troăng pơkâ pêt mơjiâng mâu tơmeăm khoăng ki tŭm têk, pêi adrêng ƀă tơdroăng pêi lo kơphế Arabia - Catimor mêa dó inâi Langbiang dêi nâ K’Chăm hiăng châ mơnhên tối cho tơmeăm OCOP ki châ dó 3 hơlŏng, ƀă dế pơtối po rơdâ tơdroăng ki pêi pêt mơjiâng châ 4 hơlŏng. Dế nôkố, nâ K’Chăm hiăng mơjiang môi tuá cheăng tơdjêp pêt mơjiang kơphế tơniăn ton ƀă lối chât rơpŏng ki ê tung rơpŏng hngêi.

Maluâ kơxô̆ kơphế ối iâ, bú châ lối 7 tâ̆n 1 hơnăm, la kố, cho tơdroăng ki tơxâng hơniâp ro ƀă xuân cho tơdroăng ki hâk tơngăm kân dêi pơlê pơla hdroâng kuăn ngo K’Ho a tíu kố.

“Pin tơmiât hdrối tung hơnăm kố kô pơtối po rơdâ tơ’nôm tung pêi chiâk, pêi deăng. Xua ti mê, tơdroăng ki pêi châ tơkâ dêi hơnăm kố mê kô broăng vâ mơ’no pêi kâ a hơnăm kơ’nâi ah. Kơnôm tiah mê, kô pơtối tơrŭm pêi chiâk deăng ƀă hên rơpŏng tâ, kơxô̆ liăn ki pêi lo dêi tơná ƀă kuăn pơlê thăm rế châ mơdêk hên tâ.

Tơdrêng amê, drêng tơdroăng pêi chiâk pêi deăng châ mơdêk, plâi kơphế thăm tâk tơ’nôm mê kơphế ki dó inâi Arabica dêi Dà Sar kô châ hên kuăn pơlê ôu eăng hên tâ”.

Tiô pôa Cill Poh, Kăn phŏ hnê ngăn Vi ƀan tơring Lạc Dương tối ăm ‘nâi, tơdroăng ki hơ’lêh kơxô̆, xúa mâu kŏng ngê̆ kih thuât kơxô̆ tung pêi chiâk pêi deăng ing tơdroăng ki pêi chiâk pêi deăng, uâ mơdiê, klâ xing xoăng mơ’no tê hiăng châ hên khu mơdró kâ tung kong pơlê kố pêi pro, la ƀă mơngế hdroâng kuăn ngo iâ mơngế môi tiah nâ K’Chăm cho môi hvêa chêng prôk ki kal kân khât.

Vâ pơtối po rơdâ mâu túa cheăng kố, pakĭng tơdroăng ki hnê hriâm, hơ’lêh túa cheăng khoa hok kih thuât ăm kuăn pơlê, mê tơring Lạc Dương hiăng ƀă dế mơjiâng Kâu lăk ƀô̆ OCOP ƀă mơjiâng tíu xiâm tối tơbleăng tơmeăm OCOP ki dó inâi Langbiang ăm tơmối ôm hyô. Kố xuân cho tíu ki vâ kuăn pơlê ƀă khu mơdró kâ châ tơ’lêi vâ tơdjêp, trâm mâ dêi pó, hriâm tâp, hơ’lêh tuăn tơmiât tung pêi chiâk pêi deăng ki kŭn vâ tơrŭm cheăng ƀă pơtối mơdêk tơdroăng ki ai pơxúa tung pêi chiâk deăng dêi kong pơlê.

Pôa Cill Poh ai tối tiah kố:

“Klêi kơ’nâi kơdo mơ-eăm pêi cheăng mê troh nôkố tơring Lạc Dương hiăng mơjiâng tíu xiâm mơhno tơbleăng mâu tơmeăm OCOP cho vâ tơbleăng tối, mơhno mơnhên mâu tơmeăm ki châ pêi pêt mơjiâng vâ ăm tơmối, vâi krâ-nhŏng o châ ’nâi plĕng. Ing mê, pói tơngah tơmeăm dêi tơring Lạc Dương kô châ tơ’mot ƀă mâu tơmeăm ki ê xuân châ tê mơdró tung lâp plâi tơnêi.

Ing mê ah, kum mơ’no tê kế tơmeăm tơniăn tung tơnêi têa ƀă kong têa ê. Veăng kum thăm mơdêk tơdroăng pêi cheăng kâ - rêh ối pơlê pơla dêi tơring châ tơtêk”.

Troh nôkố, Lạc Dương hiăng ai 28 kế tơmeăm OCOP ki châ tro tiô pơkâ 3 troh 4 hơlŏng. Dế nôkố, tơring Lạc Dương dế pơtối pơkâ thế kong pơlê Lâm Đồng séa mơnhên ngăn tơ’nôm 19 tơmeăm OCOP ki ê. Kố cho mâu tơmeăm ki pêi lo ing chiâk deăng tiô túa kŏng ngê̆ xúa kơmăi kơmok chal nếo, xua kŏng ngê̆ kơxô̆ tung pêi pêt, mơjiang kế tơmeăm.

Ing mê, po rơdâ ó rơdêi túa cheăng ki pêt mơjiâng tơmeăm dế nôkố. Lạc Dương hiăng thăm mơdêk ki kơnía dêi tơdroăng pêi chiâk pêi deăng, khŏm châ pêi lo 330 rơtuh liăn 1 ha 1 hơnăm, tâk vâ chê 60 rơtuh liăn 1 ha tâng vâ pơchông ngăn ƀă roh hdrối tâ tú pơreăng COVID-19 nah.