Mâu um méa ki in tơbleăng ‘măn a hlá tơbeăng [ă măng pơlê pơla tung pơla hdrối kố nah ăm hlo, ki hên, kuăn pơlê ai pêi pro mâu tơdroăng cheăng ki lối hêng hôu, tăm mơnâ ki khu ko\ng an châ rup, vâi ki mê pơrá ối tung hơnăm ki ối nếo. Mâu vâi hơnăm ối nếo kố tá hâi hlê ple\ng ki klâi hên, tá hâi rơkê mâu tơdroăng ki rêh kâ ối, hiâm mơno tá hâi teăm kâi chân, krá kâk, xuâ mê re\ng tơ’lêi tro vâi ki ê pơloăng, tí tăng tơdjâ pêi pro mâu tơdroăng ki ‘mêi, tơ’lêi chiâng hin, tăm nâ, ah kô tơ’lêi tro pơloăng hyông. Ki rơhêng vâ tối, ai vâi rơtăm tro ko\ng an rup xua vâi pêi pro mâu tơdroăng ki lối hin, lối tăm nâ, lối đe\ng hiăng tối nhên dêi tơná xua tro vâi ki ê lông mơhnhôk, vâ khoh châ xo kơxo# liăn ai 300 rơpâu [ă hên mâu tơdroăng ki ê. Mâu tơdroăng pêi pro mê ăm hlo nhên, kố cho tơdroăng ki hliăng pơloăng pêi pro dêi mâu khu ngế ki ‘mêi rơhêng vâ plâ ‘nhê kăch măng tơnêi têa pin, tơbriât hnoăng pơkuâ rêh kâ ối ki hơniâp ro, tơniăn phá xêh, ki tơ’lêi hlâu dêi kuăn pơlê pin. Xua ti mê, rêm ngế Việt Nam ki nhuo#m pâ tơnêi têa athế re\ng ‘nâi kơnó, hlê nhên ki xiâm dêi mâu roh ki ai khu ngế lăm tơku\m kơdrâm mơngế, pro tơ’nhê mâu tíu pêi cheăng a pơla hdrối kố nah, vâ hbrâ ăm tơdroăng cheăng ki rơnáu hdrối.

Pho\ Yăo sư, Tie#n sih Nguyễn Lê Ninh, Ngế cheăng tung Vi [an Măt tra#n tơnêi têa dêi Pơlê kong kân Hồ Chí Minh tối ăm ‘nâi, ai hên kuăn pơlê, tung mê, ki hên cho mâu vâi rơxông nếo xua ôh tá hâi hlê ple\ng mê khoh chiâng ai tơdroăng  lăm pro tơ’nhê kế tơmeăm khoăng, ki xua tơná vâi mơjiâng pro, veăng ‘no dêi ivá, têa kơxô ki mơjiâng pro:

‘’Dế nôkố, ai mâu khu ki ai tuăn hiâm ‘mêi rêh ối a kong têa vâi pơklât thế, xua mê, ai mâu vâi hơnăm ki ối nếo, tuăn hiâm vâi tá hâi teăm krá kâk, tơ’lêi tro pơloăng, pơlông djâ pêi pro mâu tơdroăng ki ‘mêi vâ pro tơ’nhê. Tơdroăng ki pro tơ’nhê kố ga xâu xía ó khât, drăng tíu: Vâi pro tơ’nhê la ôh tá hlê ple\ng nhên cho tơmeăm khoăng dêi tơná vâi ki pro tơ’nhê, xua kế tơmeăm ing tơná kuăn pơlê veăng tơlo dêi …’’.

Môi ngế ki tiah hmâ tung kuăn pơlê, ôh tá la lâi ai tơdroăng lăm pro tơ’nhê mâu kế tơmeăm ki pêi mơjiâng dêi tơná. Laga a kố, hên ngế kuăn pơlê hiăng tro vâi ki ‘mêi pơlông, pơloăng hiâm mơno mơjo pâ tơnêi têa, tơku\m pêi tiô túa ki mơjo pâ tơnêi têa vâ pêi pro mâu tơdroăng ‘nhiu ‘nháu. Vâi ki mê ôh tá ‘nâi ki klâi, tơdroăng cheăng ki tơná vâi pêi pro ôh tá [e\ng ê chiâng hnoăng cheăng ki veăng ăm khu ki ai hiâm tuăn ‘mêi, pro tơ’nhê ăm tơdroăng rêh kâ ối tơniăn a mâu kơpong. Ki ôh tá mơhúa dêi tơdroăng pêi pro ôh tá tơche\ng mê kô ai tơdjâk troh tơdroăng ki khu mơdró kâ ing kong têa ê vâ veăng ‘no liăn kum mơjiâng pêi pro mâu tơmeăm khoăng a tơnêi têa, pro tơdjâk troh tơdroăng tơdah tơmối mot ôm hyô, pơla rêm hơnăm Việt Nam dế cho tíu ki troh dêi lối chât rơtuh ngế tơmối ing kong têa ê, [ă ki hlo tơdrêng amê, ga ai tơdjâk troh tơdroăng pêi cheăng kâ, rêh ối ki tơniăn dêi lối 90 rơtuh ngế Việt Nam ki nhuo#m pâ dêi tơnêi têa ki păng ‘nâng.

Klêi kơ’nâi ai mâu tơdroăng ki ôh tá tơniăn tung mâu hâi hiăng luâ, khu râ cheăng dêi mâu kong pơlê hiăng rup kroăng pơtân mâu ngế ki lối re\ng hin, re\ng hôu, xúa xo hiâm mơno mơjo pâ tơnêi têa dêi kuăn pơlê vâ pêi pro mâu tơdroăng ôh tá tơniăn, pro tơ’nhê hên kế tơmeăm dêi pơlê cheăm, tí tăng xing xoăng hlá mơ-éa krếo thế kuăn pơlê tríu tơtrâ [ă hên mâu tơdroăng ki ê. Mâu tơdroăng ki chôu rơxế, chôu [ă têa kơxăng, ok kơđin drô troăng, hnhâng mâu ché ki ai chêh chư ki tối ‘na mâu tơdroăng ki tơpui ‘mêi, tơtrâ mơdât khu kăn pơkuâ, pin hlo mê, cho mâu tơdroăng pêi pro xôi luât, kal athế ai tơdroăng ki pơxâu phak kơtăng.

Ing tơdroăng ki tơdjâk troh hnoăng cheăng kal kí mê, mâu ngế kuăn pơlê ki mơjo pâ tơnêi têa păng ‘nâng pói rơhêng vâ mâu kơ koan pơkuâ cheăng pro mơnhên inâi, hiâm mơno vâ pơxâu phak kơtăng mâu ngế ki râng ko pơkuâ pêi pro mâu tơdroăng ‘mêi, mâu ngế ki re\ng tí tăng tơmâng pêi pro mâu tơdroăng pơklât thế dêi khu vâi ki ê, malối kuăn pơlê ki ôh tá hlê ple\ng xêh, pêi pro mâu tơdroăng ki pro ‘mêi, pro phá tơ-ê [ă tơdroăng ki pơxúa ăm hdroâng mơngế.

Pôa Nguyễn Thị Phú, ối a bêng 2, pơlê kong kơdrâm Đà Lạt, kong pơlê Lâm Đồng tối ăm ‘nâi, kố cho mâu tơdroăng pêi pro xôi luât kân ‘nâng, pro tơdjâk hên  khât troh tơdroăng rêh kâ ối, pêi cheăng dêi kuăn pơlê kal athế pơxâu phak kơtăng vâ ‘mâi pât:

‘’Mê cho tơdroăng ki khu ki lăm pro tơ’nhê kế tơmeăm dêi tơnêi têa, vâi ki mê pro kơtăng ó ‘nâng mơhnhôk thế kuăn pơlê pin, drêng ai mâu tơdroăng tiah mê, tơnêi têa pin kal athế pêi pro ti lâi vâ pin châ hluăn ing tơdroăng ki pro tơdjâk cheăng kal kí dêi tơnêi têa. Ai hên mâu rơkong tơpui tối hiăng chêh nhên ‘na Luât mơjiâng kơpong pêi cheăng kâ xiâm, ngế ki lâi xuân ai hiâm mơno vâ ăm dêi tơnêi têa rế hía rế kro mơdro\ng [ă rơdêi, loi tơngah tơdroăng pơkâ dêi Tơnêi têa [ă Kuo#k ho#i, tơdroăng kó bu kơnôm tơngah Tơnêi têa [ă Kuo#k ho#i pêi pro ti lâi vâ mơnhông mơdêk pêi cheăng kâ la ôh tá tơdjâk ki klâi troh cheăng kal kí [ă kal athế kring vế tơniăn têa pin’’.

A chôu phut trâm mâ dêi khu kăn Kuo#k ho#i [ă kuăn pơlê tung măng t^ng hiăng luâ a Tây Nguyên, kuăn pơlê pơrá mơhno tối ôh tá vâ môi tuăn [ă tơdroăng ki ai mâu ngế krê xúa xo hiâm mơno mơjo pâ tơnêi têa vâ pro tơ’nhê kế tơmeăm a mâu kong pơlê ki ê tung lâp tơnêi têa. Kuăn pơlê pâ thế mâu khu râ kal athế pro i nhên, pơxâu phak kơtăng mâu ngế ki ai pro xôi luât vâ kuăn pơlê hmiân tuăn pêi chiâk pêi deăng, pêi cheăng kâ. Pôa Nguyễn Đình Thi, bêng Ea Tam, pơlê kong kơdrâm Buôn Ma Thuột, kong pơlê Dak Lak pâ thế tiah kố:

‘’Ngin pói tơngah, Chin phuh [ă mâu kong pơlê kal athế pêi pro kơtăng [ă tâi tâng mâu tơdroăng ki ai khu ‘mêi tí tăng xúa xo hiâm tuăn mơjo pâ tơnêi têa dêi kuăn pơlê, vâi ki ‘mêi ing mê mơhnhôk kuăn pơlê lăm pro tơ’nhê kế tơmeăm khoăng, pêi pro ti mê cho ai xôi luât tơnêi têa’’.

Tiô Yăo sư, Tie#n sih Lê Minh Tâm, Kăn pho\ hnê ngăn, xuân cho Kăn xiâm chêh tôm xo rơkong dêi Khu ngăn ‘na Luât Việt Nam tối, Luât tơnêi têa pin hiăng ai pơkâ tu\m têk, nhên khât, ăm phep rêm ngế kuăn pơlê châ pơtối mơnhông pêi dêi hnoăng cheăng ki tơtro tiô tuăn kuăn pơlê vâ, châ mơhno tối dêi rơkong pói vâ ‘na mâu tơdroăng pơkâ dêi tơnêi têa. Luât xuân ai pơkâ nhên, mâu tơdroăng ki pro tơ’nhê tiah mê cho ai xôi luât tơnêi têa; tơdrêng amê, ai tu\m tơdroăng ki vâ ‘mâi rơnêu pât vâ khoh châ kring vế tơniăn tơdroăng rêh ối dêi tơnêi têa, tơplâ mơdât [ă mâu tơdroăng ki pro phá tơ-ê ing ki pơxúa dêi tơnêi têa, dêi hdroâng mơngế.

Pôa Tống Viết Xuân, hơnăm kố hiăng 70 hơnăm Đảng, hdrối nah cho Ngế pho\ hnê mơhno cheăng Đảng dêi pơlê kong kân Hồ Chí Minh ai mơnhên tối: Tơdroăng ki kuăn pơlê tơku\m kơdrâm mơngế a mâu kong pơlê xuân ai mâu tơdroăng ki xiâm ga, kuăn pơlê, thăm nếo ai tá mâu kăn [o#, đảng viên ôh tá châ hnê tối tu\m têk mâu tơdroăng ki tơtro mê vâi khoh ôh tá ai chân krá hiâm mơno drêng vâi tâng tối pơtâng tơdroăng ki nếo:

‘’Á tơmiât tiah kố, sap ing kố troh la ngiâ ah, klêi kơ’nâi ing mâu troăng hơlâ ki lâi nếo, ki hdrối tâ kal athế pêi pro ki klâi ăm kuăn pơlê hlê ple\ng, vâi tơpui tối ki klâi, vâi rơhêng vâ ki klâi vâ mâu troăng hơlâ dêi tơnêi têa i tơtro. Ai tơdroăng ki lâi mê ôh tá tơniăn mê kuăn pơlê ôh tá vâi tơmiât nhên, ôh tá kâi chân, tơdroăng ki lâi pin ai xôi iâ, ing mê ah, khu ‘mêi vâi xúa xo tơdroăng ki mê vâ pơlông, pơloăng, mơhnhôk thế kuăn pơlê pêi pro mâu tơdroăng ‘nhiu ‘nháu, ki ôh tá tro. Tâng ôh tá ai tơdroăng ki tro xôi iâ mê ti lâi vâi ki ‘mêi ing kong têa ê châ chiâng pơlông djâ, pơloăng thế pro troăng ‘nhiu ‘nháu’’.

Ing tơdroăng ki kố, mâu kơ koan ai tơdjâk xuân athế hnê tối, pơtâng khe\n kuăn pơlê ôh tá veăng tơku\m kơdrâm kuăn pơlê, pro ôh tá tơniăn tơdroăng rêh ối pơlê pơla; ôh tá tơmâng pêi pro tiô mâu khu ‘mêi tí tăng pơlông, mơhnhôk, ah lơ tí tăng pro mâu tơdroăng xôi luât. Rêm ngế kuăn pơlê athế mơhno tối dêi hiâm mơno mơjo pâ tơnêi têa dêi tơná ki tơtro khât, tơxâng păng ‘nâng, [ă athế kâi chân hiâm tuăn vâ hbrâ rơnáu tơplâ mơdât drêng ai tơdroăng ki hliăng tăng vâ pro ‘mêi dêi khu kơneăm.

Khu chêh hlá tơbeăng VOV

Nhat Lisa tơplôu [ă tơbleăng