VOV4.Sêdang - Ô vâi krâ nho\ng o [a\ pú hmâ! Môi tiah hiăng tối apoăng tơdroăng, hdrê tơmeăm pêt ki ôh tá dâi le\m dế ối cho tơdroăng ki tôu tuăn ăm kuăn pơlê pêi chiâk pêi deăng a mâu kong pơlê kơpong Tây Nguyên. Malối, drêng roê hdrê pêt, hdrê loăng plâi kâ ton hơnăm ôh tá dâi le#m, mê vâi krâ nho\ng o athế tăng ‘nâi tíu ki tê hdrê loăng pêt ki tơniăn le#m, hâi kố ngin kô tơbleăng tối mâu tơdroăng ki xiâm dêi Hlá mơ-éa hnê ‘na troăng hơlâ dêi tơnêi têa kơxo# 18/2012 dêi Khu xiâm ngăn chiâk deăng [ă mơnhông mơdêk thôn pơlê, pơkâ ‘na rak ngăn mơjiâng pro, tê mơdró hdrê loăng plâi kâ ton hơnăm tiô túa ki mơdâ hdrê.

Tiô Hlá mơ-éa hnê tối troăng rơhlâ dêi Đảng-Tơnêi têa, mâu tíu ki mơdâ pêt hdrê loăng rêh ton hơnăm ki ahdrối, athế ai hdrê ki dâi le\m [ă kơdrum loăng xuân athế cho ki dâi le\m păng ‘nâng (mê cho hdrê loăng xiâm châ mơdâ pêt ing hdrối nah, [ă kơdrum mơdâ pêt hdrê loăng sap ing ton t^n nanah. Hdrê loăng ki pêt sap ing ton hdrối nah, cho hdrê loăng ki ai plâi hên, kâi trâng [ă kong prâi tô hơngiú, ôh ti tro oâ hdrong kâ ‘nhiê tâng vâ pơchông ngăn [ă môi hdrê loăng ki ê (tung mê, mâu hdrê loăng ki kố, xuân cho hdrê loăng ki hmâ pêt a pơlê cheăm, hdrê nếo pơklêp, hdrê ki nếo rôe xo ing kong têa vâi ê) châ kơ koan pơkuâ ngăn rah xo [ă châ mơnhên tối vâ pro hdrê. {ă kơdrum ki mơdâ pêt hdrê xiâm, cho kơdrum deăng ki châ mơdâ pêt ing mâu hdrê loăng ki ôh tá eâ ai hdrê kơnốu lơ hdrê kơdrâi; la hdrê loăng ki kố hiăng châ kơ koan ki ai hnoăng mơnhên tối cho hdrê loăng ki dâi le#m vâ pơtối mơjiâng hdrê’’.

 Vâ ai kơdrum loăng hdrê ki xiâm, tro tiô pơkâ, mê khu pơkuâ ngăn ‘na chiâl deăng, mâu ngế xuân chiâng vâ pơtroh dêi hồ sơ, kôih troh a tíu pêi cheăng lơ kôih tiô hngêi ki pơtroh kơthô, troh a Khu pơkuâ ngăn ‘na chêk deăng [ă mơnhông mơdêk thôn pơlê, tíu ki ai mơdâ pêt hdrê xiâm, tung hô sơ, ai: Hlá đơn pâ thế mơnhên tối hdrê loăng mê cho dâi le\m, mâu hlá mơ-éa ki ê ai: Lơgât kơchuâ tối ‘na kơdrum deăng, tối tơbleăng ‘na kơdrum loăng ki xiâm mê. Tối tơbleăng ‘na kơdrum loăng ki ai xiâm kối, mê cho: Xiâm rêi khoh chiâng ai loăng mê; hâi khế hơnăm, tơmeăm ki mơdâ pêt; mơnhên tối ‘na ki dâi le\m lơ ôh dêi hdrê loăng, ki xông rơdêi, dâi le\m, ki kâi trâng [ă oâ hdrong, kong tô mêi, lơ tro têa toăng tung kơdrum deăng, lơ tô pơ-oh.

Klêi kơ’nâi hồ sơ châ khu ki hriăn rơkê ‘na hdrê loăng pêt dêi Khu kăn pơkuâ ngăn ‘na chêk deăng [ă mơnhông mơdêk thôn pơlê séa mơnhên ngăn, mê khu kố kô mơnhên ngăn kơdrum deăng ki mơdâ pêt hdrê loăng xiâm mê. Khu ki séa mơnhên hdrê loăng mê, ai sap 3 troh 5 ngế, tung mê ai: Teăng mâ Khu pơkuâ ngăn ‘na chiâk deăng [ă mơnhông mơdêk thôn pơlê, ki hriăn ple\ng ‘na kơvâ loăng pêt ton hơnăm chêh tối inâi vâ mơnhên tối.

‘Na tơdroăng ki vâ mơnhên tối:

Khu ki mơnhên ngăn mê ai séa ngăn hồ sơ, séa mơnhên ‘na mâu hdrê loăng tung kơdrum tro tiô tơdroăng ki hiăng chêh tối tiô tơdroăng pơkâ dêi tơnêi têa lơ hnoăng ki tơtro vâ rah xo hdrê loăng ki dâi le\m mê, klêi mê, chêh bro hlá mơ-éa mơnhên tối, pâ thế pro mơnhên lơ ôh tá mơnhên ‘na hdrê loăng ki mê pơtroh ăm Khu pơkuâ ngăn ‘na chiâk deăng [ă mơnhông mơdêk thôn pơlê.

Séa ngăn ‘na hlá mơ-éa ki mơnhên tối dêi Ho#i đông rah xo hdrê loăng ki xiâm [ă khu ki séa mơnhên ‘na kơdrum loăng ki dâi le\m mê, Kăn pơkuâ ngăn ‘na chiâk deăng [ă mơnhông mơdêk thôn pơlê séa ngăn, pơkâ ‘na tơdroăng pơcháu diâp hlá mơ-éa mơnhên hdrê loăng ki ai xiâm rêi hdrối nah lơ kơdrum loăng ki dâi le\m păng ‘nâng. Drêng ai hlá mơ-éa ki mê, khu pơkuâ, mâu ngế nếo ai tu\m tơdroăng vâ mơdâ pêt hdrê loăng tiô hlá mơ-éa phêp châ pơcháu ăm.

Khu pơkuâ, mâu ngế ki mơdâ pêt hdrê loăng ki chiâng ton hơnăm, loăng plâi kâ ki ton hơnăm [ă tơdroăng ki vâ tê mơdró athế tơniăn ăm tơdroăng ki mơdâ pêt, rak ngăn, tê mơdró tiô pơkâ dêi luât [ă mâu tơdroăng pơkâ ki dâi le\m dêi hdrê pêt tiah tối a kơ’nâi kố:

a.Ai kơdrum mơdâ pêt ki vâ iâ: Ai tơnêi ki rơdâ vâ bê mơdâ pơ’leăng ki pơklêp, xiâm loăng ối rơbâm ki tâ tung chhá kilía, pơtối mơjiâng hdrê [ă hnê tối ‘na hdrê loăng ăm i tơtro [ă kơxo# loăng ki mơdâ pêt; hbrâ ‘na tơdroăng ki tôh têa; ‘măn klâ hơngế [ă mâu xiâm loăng ki hiăng tro oâ hdrong kâ ‘nhiê.

b.Pơtối mơjiâng hdrê ing xiâm hdrê loăng ki hiăng châ mơnhên tối dâi le\m;

c.Ai hnoăng cheăng kih thuât tung pơlê pơtối mơjiâng hdrê pêt;

d.Ai lơ tăng mơngế ki vâ séa mơnhên hdrê loăng ki chiâng ton hơnăm, loăng plâi kâ ki chiâng ton hơnăm;

đ.Athế chêh tối inâi drêng klêp a kơtôu, tối tơbleăng ‘na hnoăng ki vâ pêi pro [ă hrê loăng ki ‘no ing kơdrum loăng tiô pơkâ.

Hdrê loăng klêi kơ’nâi mơdâ pêt, tâng vâ mơ’no tê pá kong, athế chêh tối a tơdrong tro tiô pơkâ. Mâu tíu ki ôh ti mơdâ pêt, bu tê hdrê, mê hdrê ki tê xuân athế ai chêh tối inâi, tung mê, chêh tối nhên hdrê loăng pêt [ă inâi, tíu ki mơdâ.

Nhat Lisa tơplôu