VOV4.Sêdang - Nôkố, pơreăng ‘’tơhe#n ko\ng, cheâng, rơkong’’ hiăng [ă dế hlo tâ tú a mâu tơring cheăm kơpong Tây nguyên. Ki xiâm khoh tâ tú xua ing virus entero. Tơdroăng ‘’Ivá [ă rêh ối‘’ măng t^ng kố, ngin ai tối ‘na mâu tơdroăng thế ‘nâi ‘na pơreăng ‘’tơhe#n, ko\ng, cheâng, rơkong’’ [ă túa hbrâ mơdât.
Mâu
tơdroăng ki thế ‘nâi ‘na pơreăng ‘’tơhe#n ko\ng, chêng, rơkong’’
Pơreăng ‘’tơhe#n ko\ng, cheâng, rơkong’’ hmâ hlo a
vâi ‘ne\ng pá xôp 5 hơnăm. Pơreăng kố xua virus entero tâ tú. Nôkố pơreăng kố
dế tâ tú a mâu kong pơlê tung lâp tơnêi têa [ă a kơpong Tây Nguyên. Pơreăng ‘’tơhe#n
ko\ng, cheâng, rơkong’’ hmâ hlo tâ tú a
vâi ‘ne\ng, ‘nâ hía tâ tú ing ngế ki kố troh ngế ki ê ing tơdroăng ối achê tro
xơte\ng ing têa môh, hyôh ing rơkong, têa hế ing krôk ing ngế ki dế tâ tú
pơreăng xơte\ng a ngế ‘ne\ng ki ối le\m. ăm hlo apoăng tơngê iâ, ôh tá lo\n kâ
kế, rơlâi rơlo [ă chiâng mơ-êi krôk, lo tum ki ai têa a mâu rơkong, kơpeăng
ko\ng, kơpeăng cheâng, a kơtêi [ă a krâng.
Pơreăng kố hmâ hlo apoăng ôh tá râ, gá prêi le\m xêh
kơ’nâi 7 troh 10 hâi. Iâ hlo pro chiâng châi tơdroăng ki ê, la xuân ai ngế ki ó
kô chiâng mơ-êi ngoâ, apoăng ăm hlo tơngê hmân, châi ko, châi rơno\ng ‘nâ hía
châi xơtếo.
Pơreăng ‘’tơhe#n ko\ng, cheâng, rơkong’’
a vâi ‘ne\ng hmâ hlo tâ tú a mâu kơpong ki ai krâm mơngế môi tiah a hngêi
trung, hngêi păn vâi hrêng [ă hía hé. Pơreăng kố gá hlo phá tơ-ê ngăn a tơrêm
tơdroăng dêi pơreăng.
Pơreăng ‘’tơhe#n ko\ng, cheâng, rơkong’’
cho pơreăng ki tơ’lêi tâ tú. Pơreăng ki tâ tú ing ngế ki kố troh ngế ki ê xua
ối achê [ă xơte\ng ing têa hé, têa môh, hyôh ‘mêi ing tung krôk, têa ki tơhe#n pơtong
tro pơchêh, lơ ing drâm lơ ing rơkong. Ki tâ tú ó má môi tung môi pơla 1 măng
t^ng apoăng sap ing tro tâ tú, la vâi hmâ hlo xuân xua ing virus tâ, ing têa drâm
klêi kơ’nâi mê ai to lâi măng t^ng. Mơngế xuân tơ’lêi tro tâ tú tâng tro kâ mâu
kế kâ, têa ôu ki hiăng ai virus.
Troh
nôkố xuân hâi teăm ai pơkeăng khăng sinh ki lâi kâi pơlât xêt khât. Ki hên cho
mâu túa pơlât apoăng vâ kơdroh tơngê, kơdroh châi ko xua mâu tíu hbáo tơlêa pro
[ă pơlât mâu tơdroăng ki dế hlo châi tê.
Hbrâ mơdât [ă pơlât:
Troh
nôkố xuân tá hâi ai troăng hơhlâ vâ hbrâ mơdât ki xêt khât, la ki tâ tú mơni kô
kơdroh hên tâ tâng pro tro mâu tơdroăng a kơ’nâi kố:
-Mơgrúa
châ chăn môi tiah xếo ko\ng đi đo, malối klêi rêm hdrôh hơ’lêh kơleăm ăm vâi
‘ne\ng.
-Xếo
mâu tơmeăm ki vâi ‘ne\ng xah hêi, tơmeăm xah hêi mơni kô ai virus, xếo [ă têa, [ă
kơ[o\ng, klêi mê kơ’nhâm tung têa tâm ai râm pơkeăng cloramin B5%.
-Pôi
tá xúa tơchuôm mâu tơmeăm [ă vâi ‘ne\ng ki dế tơhe#n lơ mâu ki tamo, pêi pro
mâu tơdroăng kơdroh pơreăng tâ tú tiô troăng pơyâng, troăng rơkong, thế kâ tô
ôu chên.
-Klâ
ăm ối phá [ă mâu vâi ‘ne\ng ki châi tamo, vâi ‘ne\ng ki tơhe#n tung péa pái hâi
apoăng nếo tâ tú xuân kơdroh ki lơ tâ tú.
Pó vâi krâ nho\ng o thế chôu vế xếo krúa
ko\ng drêng:
-Hdrối
vâ pế pơchên hmê kơchâi kâ, [ă hdrối vâ kâ.
-Hdrối
vâ kâ, klêi lăm pơyâng, lăm dế.
-Xếo
ko\ng drêng ko\ng kơmô.
-Thế
xếo ko\ng đi đo drêng tung rơpo\ng hngêi ai ngế tơngê châi tamo.
Tơdroăng ‘’Ivá [ă rêh ối’’ hâi kố
troh akố hiăng tâi. Mơnê pó vâi krâ nho\ng o hiăng klêi tơmâng. Pó kô tơmâng
ngin tối rôh kơ’nâi ah nếo.
Gương
tơplôu [a\ tơbleăng
Viết bình luận