VOV4.Sêdang - Rơnó mê hngê a Tây Nguyên pơxiâm cho rôh ki tơ’lêi vâ mâu kuăn pơlê ki pêi chiâk pêi deăng mơdâ pêt dêi hdrê, rơvât phân ăm mâu loăng pêt. Kố xuân cho rơnó dêi tơdroăng tôu tuăn drêng tro rôe phon rơvât ôh tá xê khât, phon ôh tá dâi le\m. Khu phon pơloi kố dế ối hlo tê hên h^n lâp lu kơpong thôn pơlê. Tung mâu rôh trâm mâ kuăn pơlê hdrối rôh hôp Kuo#k ho#i, tơdroăng ki lăm séa ngăn, pơkuâ ngăn pơkeăng xôh kơdê oâ hdrong dế ai hên h^n kuăn pơlê a kong pơlê Dak Lak tối ‘na tơdroăng kố [ă pâ kơvâ ki ai tơdjâk athế ai troăng rơhlâ pơxâu phâk kơtăng. Khu chêh hla tơbeăng cheăng tung Rơ’jiu Việt Nam a kơpong Tây Nguyên ai mơnhên ‘na tơdroăng mê.

            Môi tiah hmâ, apoăng rơnó mêi, pôa Bùi Quyền, ối a thôn 2 cheăm Ea Bhôk, tơring }ư Kuin, kong pơlê Dak lak dế hbrâ rôe phon, rơvât dêi 4 sao kơphế. Pôa ăm ‘nâi, rơnó mêi hơnăm nah, pôa ‘no dêi lối 4 rơtuh liăn vâ rôe phon la ôh tá mơhúa tro rôe phon pơloi, ôh tá xê khât; hiăng tâi rơnó, la phon ki choi mê ôh tá kâi hê, ôh tá hriám mot tung tơnêi. Ki lu\p ôh tá xê to 4 rơtuh liăn ki ‘no rôe phon mê ối tơdjâk troh kơdrum kơphế tung plâ hơnăm. Hơnăm kố, hdrối vâ rôe phon, pôa Quyền hiăng hbrâ tơnáo khât ‘nâng tung tơdroăng rah xo [ă pâ thế pơtroh ăm mâu khu râ, kơvâ cheăng. Pôa Quyền tối tiah kố: Akố ngin cho mâu ngế ki pêi chiâk pêi deăng, mê ôh tá châ séa ngăn. La hên ngế tối phon rơvât ôh tá hê, ti châ tơ-[rê ăm tơmeăm pêt, bu lu\p liăn hnối mơdoh hâi pêi cheăng, mơjiâng loăng la ôh tá ai plâi.

Xuân rôe phon a tíu hmâ, cho ing tuăn loi mê ôh tá ‘nâi pro ti lâi  vâ séa ngăn ki le\m lơ ôh, pôa Nguyễn Quang Nga, ối a thôn 8, cheăm Ea Bhôk, tơring C|ư Kuin bu châ ‘nâi mê cho phon ôh tá xê khât  drêng tâi tâng 1 hectar kơphế dêi rơpo\ng pôa ôh tá kâi xông kân [ă hnối ôh tá châ xo hên dêi plâi a rơnó krí plâi kố nah. Pôa Nga ăm ‘nâi: Rơpo\ng ki lâi xuân trâm tiah mê, ôh tá xê to rơpo\ng á. Túa hmâ choi phon dêi vâi krâ nho\ng o mơdoh po nhâ, klêi mê tâng kong mêi nếo rơvât. Drêng rôe lăm troh a tíu tê ki achê vâ rôe, xua ai tuăn loi khât bu tơ’lêi hlâu [ă xua hmâ, mê vâi krâ nho\ng o ôh tá hlê ple\ng tơdroăng ki vâ ‘nâi nhên phon le\m lơ phon ôh tá xê khât, drêng rơvât choi dêi a kơdrum kơphế to lâi khế kơ’nâi mê xuân ôh tá kâi hê.

            Tô tuăn cho tơdroăng ki tơchuôm dêi hên kuăn pơlê drêng rah rôe phon vâ rơvât ăm dêi kơdrum kơphế, tung rơnó mêi xua tơdroăng tê mơdró phon ôh tá xê khât, phon ki ôh tá dâi hiăng [ă dế hlo tê hên, tung pơla mê, kuăn pơlê ôh tá hbrâ tơnáo xêh tơdroăng ki vâ ‘nâi kơnó phon le\m lơ ôh.

            Lâp tung kong pơlê Dak Lak nôkố ai rơpâu tíu tê mơdró,  rơpo\ng tê mơdró phon, tung mê, ai dâng 250 tíu tê mơdró ki kân, ai tu\m tơdroăng púi vâ ‘na tơmeăm tê rôe tung pêi chiâk deăng dêi kuăn pơlê tung kong pơlê. La xua rơhăm kơ hêng châ liăn hên, hên mâu ki tê mơdró hiăng mơhno\ng pro xôi tơdroăng tê mơdró phon ki ôh tá xê khât, phon ki ôh tá dâi, phon pơloi.

            Mơhé khu râ, kơvâ cheăng dêi kong pơlê Dak Lak hiăng hnê pêi hên tơdroăng séa ngăn la xuân hâi séa ngăn tâi tơdroăng kố. Xêo to tung hơnăm 2014, khu kăn séa ngăn dêi kơvâ cheăng kong pơlê Dak Lak hiăng séa ngăn 85 tíu pêi cheăng, tê mơdró phon; ing mê, châ ‘nâi hên tíu pêi pro, tê mơdró phon hiăng ton hluâ khế hnăm chiâng xúa, phon ôh tá ‘nâi xiâm kối, tíu ki mơjiâng pro. La túa vâ pơxâu phak xuân bu ‘nâng xo tơvêh, pơxâu phak liăn, mê tơdroăng tê mơdró phon ôh tá xê khât, phon ki ôh tá le#m xuân u ối.

{ă tơdroăng pâ thế dêi hên kuăn pơlê ‘na tơdroăng tê mơdró phon ôh tá le\m, phon ôh tá xê khât, pôa Huỳnh Quốc Thích, kăn pho\ pơkuâ ngăn ‘na chiâk deăng [ă mơnhông mơdêk thôn pơlê Dak Lak ăm ‘nâi, vâ rak ngăn tro khât ‘na ki le\m dêi phon tối phá xêh [ă tơmeăm xúa tung pêi chiâk deăng tối tơchuôm, kal veăng tơru\m dêi hên khu râ, kơvâ cheăng ki ai tơdjâk troh:  Kuăn pơlê cho mâu ki rôe xúa rơvât kô tơdjâk troh hên tâng xúa rơvât phon ki ôh tá dâi le#m, hâi teăm tối phon ki ôh ta xê khât. Nôkố tơdroăng cheăng rak ngăn phon dế ai pơkâ 202 dêi khu xiâm ngăn ‘na tê mơdró, khu xiâm ngăn ‘na chiâk deăng hiăng ai tơdroăng hnê mơhno pêi pro tiô pơkâ [ă kơvâ ngăn ‘na chiâk deăng nôkố dế tơru\m [ă Khu ngăn ‘na tê mơdró mơjiâng tơdroăng hnê mơhno ‘na rak ngăn tung tơdroăng pêi pro tê mơdró phon lâp kong pơlê. Nôkố hiăng xo hên tơdroăng veăng hnê tối dêi mâu Khu râ, kơvâ cheăng [ă dế pơtroh hlá mơ-éa ăm khu ngăn ‘na luât séa ngăn [ă kô pơkâ tung la ngiâ, kô kum tơdroăng rak ngăn phon krâu khât tâ.

Tung pơla pro tơdroăng vâ khh châ mơdât tê phon ki ôh tá dâi le\m, phon ôh tá xê khât dế tơkôm khu râ kơvâ cheăng pêi pro kơtăng tâ mê [ă mâu ki rôe xúa drêng rah rôe phon thế tơtro\ng ngăn nhên tem ki te#m tíu mơjiâng pro, kơxo# ki chêh a kơxâk [ă ki tro tâ thế rah rôe mâu phon ki vâi ôu-eăng tê hiăng ton hơnăm vâ pôi tá tro lu\p.

Gương tơplôu