Kơpong pro kăch măng Plei Pông chiâng tíu ki bâ thôn pơlê nếo
Thứ bảy, 05:00, 25/10/2025 Tơplôu: Katarina Nga/Dơng - Quốc Học/VOV Tây Nguyên Tơplôu: Katarina Nga/Dơng - Quốc Học/VOV Tây Nguyên
VOV.Xơ Đăng -  Plei Pông, cheăm  Chư A Thai, kong pơlê Gia Lai hdrối nah cho kơpong pro kăch măng. Pêi pro troăng hơlâ mơjiâng thôn pơlê nếo tung kơpong hdroâng kuăn ngo, Plei Pông châ rah xo pro tíu vâ chiâng pơlê thôn pơlê nếo tiô pơkâ. Mâu hơnăm hdrối, rơtế ƀă tơdroăng tơmâng ngăn tŏng gum dêi Đảng ƀă Tơnêi têa, kuăn pơlê a kơpong pro kăch măng Plei Pông mơnhông hiâm mơno tơrŭm, mơeăm mơnhông.

Ngăn lĕm apoăng drêng troh a Plei Pông, cheăm Chư A Thai, kong pơlê Gia Lai cho kuât ki châ pro a tơdế pơlê. Tâ tá cho mâu toăng hngêi trá chal krâ dêi mơngế Bơhnéa. Troăng prôk tung pơlê hiăng châ tôh chhá kơxu lơ ok ƀê tong, tơdjêp troh a klâng ƀă chiâk. Pôa Đing Pơr rế vê rơčế kong nong lo ing chiâk vêh a hngêi, ăm ‘nâi rơpŏng ai 8 to ro rơtế ƀă 2 ha chiâk, pêi lo liăn tơniăn.

“Vâi krâ kuăn pơlê ngin hiăng chía niân tâ hdrối nah hên. Hên hngêi vâi pêi báu châ poê xo hên. Krê rơpŏng á mê pêi châ liăn chía tơniăn, ôh ti xê môi tiah hdrối nah bu to kơklêa kơtiê athế kâ alâi, kâ pôm teăng ăm hmê. Nôkố kuăn ‘nĕng tung pơlê châ lăm hriâm tŭm, hngêi trung hriâm mê xuân achê pơlê ngin kố há. Hiăng ai to lâi ngế muăn hriâm rơkê hiăng lăm hriâm a Gia Lai”.

Toăng hngêi trá loăng dêi rơpŏng pôa Đinh Mlanh a tíu pŭn hơlâ troăng, a kĭng plông kuât dêi pơlê. Tung kơdâm hngêi ‘măn pêng mâu kế tơmeăm xúa tung pêi chiâk, kơmăi kơmok xúa tung pêi chiâk, hbrâ rơnáu ăm rơnó pêi ki nếo. Rơpŏng ai 3 ha tơnêi pêt pôm ló ƀă kơtếo, păn 16 to ro, 3 to kơpôu ƀă hên í peâp. Kơnôm kơhnâ pêi cheăng ƀă ‘nâi kơdĭng, mê rơpŏng pôa chiâng môi tung mâu rơpŏng ki chía niân a Plei Pông. Pôa Đinh Mlanh hâk tơngăm:

“Kơpong ki rêh ối kố, hdrối nah cho kơpong pro đông, tro xâ plâ ‘nhiê, pơlông djâ la ngin ôh tá tiô, pơtối pêi cheăng kăch măng a kơpong pro đông kố. Klêi tơleăng mê pêi cheăng kâ, rêh ối akố, ôh tá tiô Fulro, ôh tá hmâng mâu rơkong khu ‘mêi pơlông djâ pro tơdroăng ôh tá tro, bu tơkŭm pêi chiâk deăng, păn kơpôu ro chu í peâp xo. Hdrối nah, tơdroăng rêh ối dêi vâi krâ kuăn pơlê ối xơpá khât. Châ Tơnêi têa gum ăm mung liăn, hbru ăm ro kăn, pu pái vâ vâi krâ păn, mê nếo gum pro troăng ƀê tong tung pơlê, tung hơlâ, tơdroăng prôk lăm pơto chơ tơmeăm pêi lo ing chiâk deăng chiâng tơ’lêi, gum ăm vâi krâ kuăn pơlê pêi cheăng kâ tưƀrê tâ, tơdroăng rêh ối hiăng pơhlêh hên khât”.

Kơnôm ing tơdroăng tơmâng ngăn tŏng gum dêi Tơnêi têa, kuăn pơlê châ gum ăm hdrê loăng pêt, châ mung liăn kơjo vâ mơnhông cheăng kâ, păn kơpôu ro chu í, tơdroăng rêh ối dêi vâi krâ rế hía rế mơnhông.  Khu ngăn vâi kơdrâi cheăm Chư A Thai kơhnâ hnê tối ăm mâu vâi nâ o veăng tung túa kơdĭng, păn chu tơnêi. Bu tung 1 hơnăm, ai rơpŏng kơdĭng châ vâ chê 25 rơtuh liăn, rơpŏng ki iâ má môi cho 8 rơtuh liăn.  Nâ Byơnh, ngế ki ối a Plei Pông ăm ‘nâi, kơnôm ing kơhnâ pêi chiâk ƀă kơdĭng liăn, mê tơdroăng rêh ối dêi vâi krâ nhŏng o hiăng châ mơnhông khât. Pơtih môi tiah rơpŏng nâ Siu H’Oan ai 1 ha 5 sào pôm loăng, 8 sào klâng, păn lối chât to ro, chiâng rơpŏng ki chía niân tung pơlê.

“Ngin cheăng tung Hô̆i Vâi kơdrâi, đi đo gum dêi rơpó pêi chiâk pêi deăng, pơhlêh hâi lăm ƀă dêi rơpó, gum dêi rơpó cheăng ƀă hên ki ê. Á hlo mâu rơxông ối nếo nôkố vâi ƀĕng ƀeăn, ‘nâi túa pêi cheăng kâ, pêt pôm, pêt kơtếo ƀă mâu hdrê loăng pêt ki ê hía. Pêi cheăng klâi xuân hlo tơƀrê tâ hdrối nah hên. Ro tâ nếo cho mâu rơxông hơnăm ối nếo nôkố vâi đi đo pêi pro tro tiô troăng pơkâ, tơdroăng hnê mơhno dêi kăn ƀô̆”.

Pôa Đinh Tuy, Ngế ki pơkuâ Plei Pông ăm ‘nâi, pơlê ai vâ chê 150 rơpŏng, ƀă dâng 700 pơ’leăng mâ mơngế, ki hên cho mơngế Bơhnéa. Tơdroăng rêh ối cheăng kâ dêi kuăn pơlê tung pơlê hiăng hlo pơhlêh khât sap ing kong pơlê Gia Lai tơbleăng pêi troăng hơlâ mơjiâng thôn pơlê nếo a kơpong hdroâng kuăn ngo a hơnăm 2017. Tung mê Plei Pông châ cheăm Chư A Thai, tơring Phú Thiện hdrối nah, kong pơlê Gia Lai châ rah xo pro tíu xiâm, ƀă pơkâ pêi chiâng pơlê thôn pơlê nếo tiô túa pơkâ. Mâu kơpong kuăn pơlê rêh ối tung pơlê châ pơkâ pro lĕm krúa, tiô tơdroăng pơkâ. Troăng prôk môi tiah on tơhrik, troăng prôk, têa ôu kâ châ ‘no liăn pro tơniăn. Kuăn pơlê kơhnâ veăng pêt loăng ngiât a plông kuât ƀă kơpong tíu hôp tơdjuôm dêi pơlê, pro ngiâ méa plei Pông nôkố chiâng lĕm. Pôa Đinh Tuy, ngế pơkuâ thôn tối:

“Pơlê ngin châ Tơnêi têa ‘no liăn pro on tơhrik, troăng prôk, hngêi trung hriâm tŭm, tơdroăng rêh ối dêi vâi krâ kuăn pơlê ôh ti ai xếo kơklêa pá môi tiah hdrối nah. Kuăn ‘nĕng mê châ hriâm tâp. Mơnê Đảng, Tơnêi têa hiăng tơmâng ngăn tŏng gum, ‘no liăn pro mâu hngêi trăng troăng klông ăm pơlê Plei Pông ngin, gum ăm tơdroăng rêh ối rế hía chía niân. La ngiâ ah, vâi krâ nhŏng o kô pơtối mơeăm pêi cheăng, tơrŭm tiô Đảng, Tơnêi têa, mơjiâng tơdroăng rêh ối rơpŏng hngêi rơkê plĕng, kuăn pơlê tung pơlê rêh ối hơniâp lĕm, tơdroăng rêh ối tơniăn”.

Plei Pông (cheăm Chư A Thai, kong pơlê Gia Lai) hâi kố hiăng xâp ăm dêi tơná ngiâ méa nếo; lĕm, kro ƀă tơniăn. Mâu troăng prôk tôh ƀê tong krúa lĕm, mâu toăng hngêi trá châ pro pơla mâu mơngiơk ngiât dêi klâng báu cho mơhno nhên ăm tơdeoăng ki pơhlêh kơpong tíu pro đông kăch măng hơnăm ki mê nah. Sap ing tơdroăng tơmâng ngăn dêi Đảng, Tơnêi têa rơtế ƀă hiâm mơno tơrŭm, kơhnâ pêi cheăng dêi vâi krâ nhŏng o Bơhnéa, Plei Pông dế rế hía rế mơnhông, chiâng tíu bâ tung mơjiâng thôn pơlê nếo.

 

 

Tơplôu: Katarina Nga/Dơng - Quốc Học/VOV Tây Nguyên

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC