Hơnăm 2022, klêi kơ’nâi pơtê cheăng drêng pro Kăn hnê ngăn Khu kuăn pơlê pêi chiâk deăng cheăm Quảng Trực, pôa Điểu Dray pơtối châ rah xo pro Phŏ Kăn hnê ngăn Chi ƀô̆, Kăn pơkuâ ƀon Bu Prăng 1, hlối pro Tôh phŏ pơkuâ troăng tơkăng kong. Hmâ pro ki lâi, pôa pơrá mơdêk hiâm mơno pôu râng hnoăng cheăng, tâi hiâm mơno xua pơlê pơla.

Tung pêi cheăng pêt mơjiâng tơmeăm, pôa Điểu Dray cho ngế ki djâ troăng ahdrối tung pơhlêh hdrê pêt, pơchoh tơnêi pro hơpok lĕm, djâ châ tơƀrê cheăng kâ. Hơnăm 2010, Tơdroăng mơhnhôk pêi chiâk deăng tơnêi têa djâ loăng plâi mắc-ca pêt a kơpong tơkăng kong Quảng Trực. Drêng hên rơpŏng ối tô tuăn, mê rơpŏng pôa pơtối po rơdâ ƀăng pêt loăng plâi mắc ca tơvât pêt kơphế, tiu. Krâ pơlê Điểu Dray tối ăm ‘nâi:

‘’Nôkố, tâi tâng ƀăng deăng plâi mắc ca dêi rơpŏng á cho 8 hectar, tung mê 1,5 ha dế krí, 1 hơnăm krí 2 roh, rêm roh dâng 2 tâ̆n, yă tê dâng 70 rơtuh liăn/tâ̆n a rơnó ki tơ’nôm (khế 3 – 4), ƀă rơnó ki khât ( khế 9 – 10) yă kơnâ tâ’’.

Vâ pêt mơjiâng tơmeăm krá tơniăn, rơpŏng pôa Điểu Dray hiăng veăng tung Khu tơrŭm pêi chiâk deăng a cheăm. Pôa thăm hriâm mơdêk kih thuât, troăng rak ngăn, krí xo, uâ bro tơmeăm pêi lo ing chiâk deăng tiô troăng krá tơniăn. Pôa xuân mơhnhôk kuăn pơlê rơtế veăng tơrŭm cheăng vâ tơdjêp mơnhông cheăng kâ tơniăn.

Troh nôkố, cheăm Quảng Trực, kong pơlê Lâm Đồng hiăng ai dâng 1.500 ha mắc ca, po roh tơ’lêi hlâu pro kro mơdrŏng ăm kuăn pơlê pêi chiâk deăng, ki má lối cho kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo. A ƀon Bu Prăng 1, ai chât rơpŏng pêt plâi mắc ca; hên rơpŏng pêi lo liăn tơniăn rêm hơnăm châ to lâi hrĭng rơtuh liăn. Pôa Đoàn Lê Anh – Kăn hnê ngăn Vi ƀan Măt trâ̆n Tơnêi têa Việt Nam cheăm Quảng Trực tối ăm ‘nâi, vâ ai kơpong pêt plâi mắc ca môi tiah nôkố, ai tơdroăng veăng gum kal khât dêi krâ pơlê Điểu Dray.

‘’Pôa Điểu Dray cho krâ pơlê ki kuăn pơlê loi tơngah, nah cho Kăn hnê ngăn Khu kuăn pơlê pêi chiâk deăng cheăm, xua mê tơdroăng pơtâng tối, hnê mơhno mơhnhôk pêi chiâk deăng ing pôa châ kuăn pơlê loi tơngah. Pôa xuân cho ngế ki veăng tơdroăng pêt plâi mắc ca apoăng a Bu Prăng 1, Bu Prăng 2, ing mê kuăn pơlê hriâm tâp pêi tiô, kum mâu pơlê tơkăng kong rế hía rế pơhlêh hên’’.

Ôh tá xê to ối má môi tung pêi cheăng pêt mơjiâng tơmeăm, krâ pơlê Điểu Dray ối tơmâng rak ngăn ƀă mơnhông khôi túa lĕm hdroâng kuăn ngo M’Nông. Pơla kố nah, klêi kơ’nâi mơgêi rơnó, mơngế M’Nông a cheăm Quảng Trực tơkŭm po Mơdĭng phiu ro pêi lo châ hên tơmeăm ai tôu chêng idrâp phiu ro. Krâ pơlê Điểu Dray eăng sâp ếo hdroâng kuăn ngo djâ khu tôu chêng Bu Prăng 1. Jâ Thị Sư, kăn ƀô̆ Ƀơrô Khôi túa lĕm tro Rêh ối pơlê pơla cheăm Quảng Trực, tối: krâ pơlê Điểu Dray rơtế khu tôu chêng koăng hiăng châ tơƀrê hên a mâu roh tơ’noăng rơhdruê xuăng kuăn pơlê.

“Pôa pêi tá hiâm mơno tung mâu tơdroăng pêi cheăng dêi pơlê, cho ngế ki djâ troăng mơhnhôk kuăn pơlê rak khôi túa lĕm. Cho kăn pơkuâ khu tôu chêng koăng, pôa tơkŭm po mơđah tơbleăng tung mâu roh leh tơbleăng, trâm mâ tơpui tơno, ối tâng hnê ăm rơxông ối nếo ƀă rak khôi túa lĕm hdroâng kuăn ngo’’.

A troăng tơkăng kong Quảng Trực, kong pơlê Lâm Đồng, Krâ pơlê Điểu Dray châ ‘nâi troh môi tiah môi ‘’tơneăn rêh’’. Khế 6 hơnăm nah, pôa châ Khu xiâm pơkuâ tơkăng kong kheăn kơdeăn cho ‘’ngế ki kuăn pơlê loi tơngah kơhnâ rơkê kơpong tơkăng kong, têa kơxĭ rơlố’’, tung tơdroăng ‘’Tíu hgiân dêi pơlê’’. Krâ pơlê Điểu Dray cho Phŏ Tôh pơkuâ troăng tơkăng kong a Quảng Trực. Pôa thăm tơrŭm ƀă mô đô̆i gâk tơkăng kong séa ngăn, gâk kring tơkăng kong ; đi đo pơtâng tối ăm vâi krâ kuăn pơlê ôh tá tơmâng mâu ngế ki ‘mêi, thăm veăng tơdroăng ‘’Tâi tâng kuăn pơlê veăng gâk kring hnoăng pơkuâ tơnêi tơníu, gâk kring tơkăng kong’’.

Pôa Điểu Minh Nhật, Phŏ Kăn hnê ngăn Vi ƀan Măt trâ̆n, Kăn pơkuâ Đoân Droh rơtăm Hồ Chí Minh cheăm Quảng Trực tối ăm ‘nâi, krâ pơlê Điểu Dray cho um méa ki kơhnâ rơkê ăm rơxông ối nếo tiô ƀối.

‘’Đoân cheăm tơrŭm ƀă mâu pơlê, tôh gâk kring troăng tơkăng kong Đông mô đô̆i gâk tơkăng kong gâk pro tơniăn kơpong tơkăng kong. Krâ pơlê Dray ối tơrŭm ƀă Đoân Droh rơtăm cheăm tơkŭm po trâm mâ tôu chêng koăng, pơtâng tối droh rơtăm rak vế khôi túa lĕm, pêi tiô luât, gâk kong, ôh tá tơmâng rơkong pơlông djâ pêi tơdroăng ki ôh tá tro luât’’.

Mâu tơdroăng mơ-eăm krá tơniăn dêi krâ pơlê Điểu Dray hiăng veăng gum pơlê Bu Prăng 1, cheăm tơkăng kong Quảng Trực (kong pơlê Lâm Đồng) rak krá tơniăn gâk kring pơlê pơla, mơnhông cheăng kâ, rak khôi túa lĕm tro. Krê krâ pơlê hên xôh châ mâu khu râ kăn pơkuâ ƀă mô đô̆i gâk tơkăng kong kheăn kơdeăn xua châ tơƀrê tung tơdroăng mơhnhôk kuăn pơlê, mơjiâng thôn pơlê nếo ƀă gâk kring tơkăng kong.