Rêm hâi, idrâp kế ki pơtâ prế vâ teăn chuât a kuât. Kố cho tíu ki trâm mâ tơpui tơno dêi pơlê, xuân cho tíu ki teăn ếo pơtâk dêi mâi vâi nâ o tung Kâu lak ƀô̆ teăn pơlê Kép 2, cheăm Ialy, kong pơlê Gia Lai, rế cho tíu ki mơđah tơbleăng mâu ếo pơtâk ki vâi hiăng klêi teăn. La ngiâ kố ah, tơmối châ ngăn mâu ếo pơtâk ki vâi teăn rơneăm pro lĕm a ếo, pơtâk, kơtong ƀă hên ki ê, mơnúa teăn a kế ki teăn ƀă roê xo tơmeăm ki chôu vế ki lĕm ‘na Tây Nguyên. Nâ H’ Uyên Niê, ngế ki pơkuâ kâu lak ƀô̆ ăm ‘nâi, pơlê Kép 2 nôkố cho tíu troh ngăn ki kal tung tour ôm hyô pơlê pơla dêi kong pơlê Gia Lai, ƀă mâu ếo pơtâk, kơtong dêi mâu vâi nâ o teăn hiăng ai tíu tê tơniăn, mê rế ro xua hiăng châ rak cheăng teăn ếo pơtâk hdroâng kuăn ngo, rế châ tê ai liăn dâng 5 rơtuh liăn tung môi khế:

“Khu ngăn vâi kơdrâi ngin kố pơhlêh túa pêi, teăn mâu tơmeăm chal krâ chiâng mâu tơmeăm chôu vế. Pơtih, teăn pơchế hdroâng kuăn ngo môi tiah kố gá chiâng vâ pro kơtong, kơtê̆p, ếo ƀă hên ki ê châ tiô pơkâ dêi tơmối drêng vâ troh akố ngăn. Ngê̆ nhân châ xo tơdrêng tơdroăng ƀlêi chiâng dêi tơná, sap ing mê ai tơ’nôm hiâm mơno, tơdroăng hâk vâ tâ vâ rak vế túa lĕm tro”.

Tâng a pơlê Kép 2, mâu pơchế hdroâng kuăn ngo châ teăn hên túa môi tiah pro kơtong, ếo, pơtâk ƀă hên ki ê  mê a cheăm An Lão, kong pơlê Gia Lai, loăng hâng akố xuân dế châ uâ pơliê pro hên tơmeăm. Kong tôu mơ’nui rơnó, nâ Võ Minh Mơ dế séa ngăn tơrêm to tơxui loăng hâng têng a plông, klêi mê chêh ‘mot tung mơéa, hbrâ vâ tê. Cheăng kố hiăng chiâng hmâ ƀă nâ vâ chê péa hơnăm hdrối, sap ing pơkâ pơxiâm pêi cheăng ing loăng hâng dêi pơlê.

Xúa mâu tơmeăm ki ai hlâu ai kơpong An Lão, nâ Mơ tơmiât pro chiâng hên tơmeăm môi tiah: tơxui loăng hâng, quế thanh, on trĭng xú lĕm; hơ’lâk pro chiâng kế ki vâ xúa tung pế pơchên kơchâi kâ ƀă hên ki ê. Tơmeăm kố hiăng châ mơnhên OCOP 3 hơlŏng ƀă châ tê a mâu tíu tê mơdró điê̆n tưh. Nâ Mơ loi tiah kố, ƀlêi chiâng apoăng kố kô gum An lão ai rôh vâ mơeăm tê troh hngế, tơdrêng amê hlối tăng cheăng pêi tơniăn ăm mâu ngế ki pêt loăng hâng a kong pơlê:

“An Lão cho môi tung mâu cheăm kơtiê. Droh rơtăm a cheăm kố pêi lo mâu tơmeăm sap ing mâu kế tơmeăm ki hiăng ai hlâu, mơjiâng pro xêh ôh ti kal troh kơxô̆ liăn tŏng gum ki lâi ôh. Drêng ăm tơmeăm kố, tơmeăm kô châ tê troh a hngế tâ, tơdroăng cheăng kâ tơniăn tâ ƀă liăn ngân pêi lo xuân hên tâ há. Kố cho ivá vâ vâi krâ kuăn pơlê po rơdâ ƀă rak vế kơpong pêt loăng hâng. Tơdroăng ki roê xo xuân môi tiah ivá vâ vâi krâ kuăn pơlê pơtối rak vế ƀă pêi pro tro”.

A pơlê pro tơmeăm ƀă tơnêi hneăn Vân Sơn, bêng An Nhơn, kong pơlê Gia Lai, túa pro Đỗ Thanh Vân dế kơhnâ tăng túa ki vâ mơnhông pơlê cheăng khôi hmâ ƀă tơdroăng ki pro mâu tơmeăm ing tơnêi hneăng xúa tung mơjiâng. Châ hnê ăm kơvâ cheăng kố, ai 20 hơnăm pêi cheăng kơchuâ pro ƀă djâ tơdroăng ki hâk vâ phá tơviah ‘na tơmeăm pro ƀă tơnêi hneăng, nâ Vân hiăng tơmiât pro hên túa gât ki lĕm, gât ki krâ pro lĕm ƀă tơnêi hneăn Vân Sơn.

Nâ kơhnâ djâ mâu tơmeăm ki kố lăm tơbleăng a mâu tíu tơkŭm po tơdroăng dêi kơvâ cheăng, mê rế hía rế tơ’mot tơmối tung tơnêi têa ƀă kong têa ê châ kuăn pơlê hâk vâ roê. Troh nôkố, hên túa gât ki pro lĕm  gá châ pro krê hiăng pơxiâm châ xo tơdroăng ki kok roê dêi tơmối, tăng cheăng pêi ăm hên ngê̆ nhân tung pơlê ki tơmeăm ƀă tơnêi hneăng Vân Sơn:

“Á pơxiâm pro sap ing hơnăm 2023. Péa hơnăm hdrối, á lăm mơđah tơbleăng a lâp lu, teăng mâ ăm kong pơlê lăm veăng tung mâu rôh po festival tơmeăm pro ƀă tơnêi hneăn. Kế tơmeăm kố châ hên ngế ki ‘no liăn pro resort hâk vâ roê, tơdjêp á ƀă mâu túa ki kơchuâ chêh kong têa ê vâ mơjiâng pro kơchuâ”.

Pôa Nguyễn Hữu Hà, Phŏ kăn pơkuâ Khu ngăn Khoa hok ƀă Kong ngê̆ kong pơlê Gia Lai ăm ‘nâi, kong pơlê đi đi kơjo tŏng gum mâu tơdroăng tơkêa pơxiâm vâ pêi cheăng tơmiât pêi rơkê tro ƀă tơmeăm chal krâ, rế tăng cheăng pêi ăm kuăn pơlê, rế rak vế ki kơnía ‘na túa lĕm tro dêi kong pơlê. Rêm hơnăm, khu tơbleăng po hên tơdroăng vâ mơjiâng ƀă mơnhông mâu kế tơmeăm kố, sap ing hnê hriâm, mơjiâng mâu ngế ki gum cheăng a kong pơlê, troh tơdjêp ƀă mâu khu ki ‘no liăn pro. Ki xiâm dêi kong pơlê cho mơjiâng dâng 25 khu mơdró kâ pơhlêh nếo tơmiât pêi rơkê, tung mê ai iâ hlái cho 20% kơxô̆ liăn krếo thế veăng tơlo châ ƀlêi chiâng. Nôkố, Khu dế pêi pro klêi tơdroăng pơkâ tŏng gum ‘na tơdroăng pơxiâm vâ pêi cheăng pơhlêh nếo, tơmiât pêi rơkê pơla hơnăm 2026 – 2030, pro chiâng ivá krá rơdêi vâ mâu tơdroăng tơkêa bro châ tê troh a mâu kong têa ki kân.

“Tung mâu tơdroăng cheăng, ngin pơkâ mơ’no tơdroăng ki mơjiâng pro tŏng gum tơdroăng ki vâ pơxiâm pêi cheăng dêi kong pơlê Gia Lai châ mơnhông tơƀrê. Khu xiâm pơkuâ tơdroăng kal kí nếo pơtroh Pơkâ 68 ‘na tŏng gum khu mơdró kâ krê. Kố cho khu ki xiâm vâ ngin mơjiâng pro túa pơkâ pêi tơtro, tŭm ivá mơnhông tơdroăng pơxiâm pêi cheăng tơmiât pêi rơkê dêi kong pơlê tung la ngiâ, gum mâu vâi pú pơxiâm pêi cheăng chiâng vâ hơgiên amê, mơjiâng pro mâu kế tơmeăm, túa pơkâ tê mơdró rơdêi, tơxup a kơchô tê mơdró”.

Pơxiâm pêi cheăng ƀă cheăng chal krâ, ƀă túa pêi ki nếo, pro chiâng kế tơmeăm ki tơtro ƀă kơchô tê mơdró mê ối rak vế ki kơnía mê cho troăng prôk ki hên ngế hơnăm ối nếo Gia Lai dế mơeăm pêi, rế pro kro ăm dêi tơná, rế po troăng mơnhông krá tơniăn ăm mâu pơlê pêi cheăng dêi pơlê cheăm.