Gia Lai: Hâk păng ‘nâng tơdroăng phiu ro hluăn ing kơtiê
Thứ tư, 07:00, 25/01/2023 Tơplôu: A Sa Ly/Nguyễn Thảo/VOV Tây Nguyên Tơplôu: A Sa Ly/Nguyễn Thảo/VOV Tây Nguyên
VOV4.Xơ Đăng - Pơla hdrối kố nah, pơtối mơdêk hnoăng cheăng cho ngế pú hmâ ƀă mơngế kơtiê, Hngêi rak liăn kum mâu kơtiê dêi Gia Lai hiăng pơkâ pêi pro hên tơdroăng  tŏng kum ăm mâu rơpŏng  kơtiê, ki rơhêng vâ tối cho hdroâng kuăn ngo, veăng kum rak vế, pêi pro lĕm tro mâu tơdroăng ki xiâm tung kơdroh kơtiê, mơjiâng thôn pơlê nếo.

Mâu hâi mơ’nui hơnăm 2022, nâ Kpă Xê Ra, kot mâ hơnăm 1993, thôn Ia Mua, cheăm Bầu Cạn, tơring Čư̆ Prông xuân teăm pêi kêi đeăng toăng hngêi nếo tơdah Têt. Hngêi râ má 4, kân bu 60 met karê, laga nâ xuân hiăng hâk phiu. Xua tơdah hơnăm nếo 2023, ai hngêi nếo, xuân cho hdró hâi khế rơpŏng nâ hluăn ing rơpŏng kơtiê. Ki kal tâ mê nếo, tơdroăng mơjiâng toăng hngêi ối ăm hlo rơpŏng nâ hiăng ‘nâi xúa kơxô̆ liăn mung châ tơƀrê.

Nâ Xê Ra hâk phiu tối:

“Hơnăm kố cho hơnăm apoăng rơpŏng á châ hluăn ing kơtiê. Kố cho tơdroăng pêi cheăng kâ dêi on veăng á, ƀă tơdroăng tŏng kum kơxô̆ liăn kơjo. Á ôh tá mơdrếo tơdrêng hlối, mê mơdrếo chôa ‘lâng, xua mê kô mơ’no liăn rak ngăn kơphế, mơdêk pêt mơjiâng tơmeăm. Á hâk phiu ro ‘nâng”.

 

‘Nâi xúa kơxô̆ liăn mung, ngoh Rơmah Ƀyă, kot mâ hơnăm 1972, ối a tôh 6 pơlê kân Čư̆ Prông, tơring Čư̆ Prông xuân hiăng phiu ro hluăn ing kơtiê. Ngoh tối ăm ‘nâi, roh apoăng ngoh khên mung liăn a hơnăm 2008, ƀă kơxô̆ liăn bu bê rôe môi ro ro. Hlo păn mơnăn châ liăn rơkâ, roh mung pơtối nếo, Rơmah Ƀyă khên mung 30 rơtuh liăn, klêi mê 50 rơtuh liăn vâ mơ’no rak ngăn kơphế, păn pu pái.

Nôkố, hvái ngăn lối chât hơnăm xúa kơxô̆ liăn mung, ngoh hlo dêi tơdroăng ki khên dêi tơná hơnăm mê nah hiăng djâ châ tơƀrê lĕm:

“Á mung liăn ki kơjo hên hơnăm kố. Apoăng mê mung iâ, klêi mê chôa ‘lâng mung hên, xua á hlo kơxô̆ liăn châ tơƀrê ăm rơpŏng kơtiê môi tiah á. Mâu hơnăm hiăng hluâ, kơnôm kơxô̆ liăn mung, á hiăng châ mơjiâng pro hngêi, păn ro, pu pái, ƀă rôe tơmeăm khoăng xúa tung rơpŏng hngêi’’.

Tiô riân ngăn dêi Hngêi arak liăn kum rêh ối Pơlê pơla kong pơlê Gia Lai, klêi lối 20 hơnăm pêi cheăng, hngêi arak liăn hiăng pêi pro mâu tíu pro mơ-éa vâ ăm mung rơdâ troh lối 220 cheăm, tung tâi tâng 17 tơring, pơlê kong krâm, pơlê kong kơdrâm a kong pơlê Gia Lai. Rơtế ƀă mê, cho lối 3.300 tôh kơdĭng ƀă mung liăn. Ƀă troăng pơtâng trâu hơngế, achê, mâu troăng pêi kơdĭng cho kơpeăng kŏng tơdjêp xŏn kum ăm kơxô̆ liăn mung kơjo dêi tơnêi têa troh kŏng mơngế kơtiê.

 

Ing 17 tơdroăng ăm mung liăn hên, tíu cheăng hiăng pêi pro ăm lối 225.000 roh rơpŏng kơtiê, vâ chê kơtiê pơtối châ mung lối 16.800 rơtal liăn. Pôa Lê Văn Chí, Kăn pơkuâ tíu pêi cheăng hngêi arak liăn kum rêh ối pơlê pơla kong pơlê Gia Lai tối ăm ‘nâi, nôkố, hngêi arak liăn dế mơ-eăm kơjo pơtroh kơxô̆ liăn ngân kong pơlê pơcháu ăm Hngêi arak liăn kum rêh ối pơlê pơla vâ ăm mâu rơpŏng kơtiê ƀă mâu ngế ai troăng hơlâ tŏng kum mung:

‘’Hngêi arak liăn kum rêh ối Pơlê pơla kong pơlê Gia Lai mơhnhôk rêm khu râ vâ po rơdâ ăm mung mâu khu rơpŏng kơtiê, mâu ngế ai troăng hơlâ tơnêi têa tŏng kum ki ê tung pơlê. Hngêi arak liăn xuân kô tơrŭm ƀă mâu khu cheăng, kơvâ cheăng, mâu khu cheăng kal kí pơlê pơla vâ pơtroh kơxô̆ liăn ăm mung troh rêm ngế ki châ ăm mung''.

Pơkuâ tơtro kơxô̆ liăn ăm mung, hnê mơhno, mơhnhôk rơpŏng khên mung liăn vâ pêi kâ vâ mơdêk pêi cheăng. Hnê rơpŏng mung xúa kơxô̆ liăn tro tơdroăng, châ tơƀrê, kum ăm mơngế kơtiê ƀă mâu ki ai troăng hơlâ tơnêi têa tŏng kum ki ê mơnhông mơdêk pêt mơjiâng tơmeăm khoăng, tơniăn tơdroăng rêh ối ƀă mơ-eăm hluăn ing kơtiê krá tơniăn’’.

Kô chiâng mơnhên, tung plâ mâu hơnăm hiăng hluâ, kơxô̆ liăn mung kum ‘na kơdroh kơtiê pơlê pơla hiăng mơnhông châ tơƀrê hnoăng cheăng, mơjiâng pơ’lêh tơtro ƀă tơdroăng rêh ối cheăng kâ – rêh ối pơlê pơla a Gia Lai, ki rơhêng vâ tối tung kơpong hdroâng kuăn ngo. Tung la ngiâ, kố xuân kô pơtối cho môi tung mâu trăng râng vâ kong pơlê pêi pro châ tơƀrê mâu troăng hơlâ kơdroh kơtiê, mơjiâng thôn pơlê nếo; tơdrêng amê cho ngế pú hmâ rơtế dêi mơngế kơtiê, kum vâi mơ-eăm tung tơdroăng rêh ối, mơjiâng tơdroăng la ngiâ hơtôu, hơniâp lĕm tâ.

 

Tơplôu: A Sa Ly/Nguyễn Thảo/VOV Tây Nguyên

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC