Mơjiâng rơlố Trường Sa chiâng tíu xiâm cheăng kâ, mơhno túa lĕm tro, rêh ối pơlê pơla a têa kơxĭ
Thứ sáu, 08:43, 05/05/2023 Thái Bình/Tơplôu: A Sa Ly/VOV Miền Trung Thái Bình/Tơplôu: A Sa Ly/VOV Miền Trung
VOV4.Xơ Đăng - Hiăng 48 hơnăm sap ing rôh châ tơleăng lĕm (29/4/1975-29/4/2023), lối 40 hơnăm mơjiâng tơring chuăn rơlố, troh nôkố, tơring Trường Sa, kong pơlê Khánh Hòa hiăng mơ-eăm xông rơdêi. Tơring Trường Sa, kong pơlê Khánh Hòa dế rế hía rế pêi pro hnoăng cheăng châ Pơkâ 09/2022 dêi Khu xiâm pơkuâ tơdroăng kal kí.

Lâm hriâm a Hngêi trung râ má môi cheăm Song Tử Tây, tơring rơlố Trường Sa cho lâm hriâm tơdjuôm, ai 6 ngế hok tro, klâ chiâng 2 khu ối tung 2 khu lâm. To lâi hơnăm hdrối nah, ối trâm hên pá puât laga tơdroăng hnê hriâm tơring Trường Sa hiăng pêi pro tro pơkâ, tâi tâng hok tro râ má môi châ pơkâ ‘na ivá ƀă hiâm mơno lĕm. Lâp tơring ai 3 hngêi trung râ má môi, khu thái cô châ rah xo, pơtroh hnê hiăng kum Hngêi trung râ má môi Song Tử Tây, tơring Trường Sa tối ăm ‘nâi:

‘’Troăng pêi lâm hriâm tơdjuôm ai hên tơdroăng ki plĕng phá dêi pó, hnê hriâm xuân pá puât, tơbrê tơbrêh tâ hnê a tơnêi tơníu. A rơlố hơngế ing rơpŏng, pâ hngêi cho pâ hên ‘nâng, xua tơdroăng a têa kơxĭ, rơlố a kố. Á pleăng môi iâ dêi tơdroăng cheăng tơná ăm tơnêi têa. Nhŏng o, kăn ƀô̆, mâu lêng, kuăn pơlê a kố xuân tơmâng hên ‘nâng’’.

 

Pơhlêh kân má môi dêi tơring rơlố Trường Sa tung mâu hơnăm hiăng hluâ cho hngêi trăng troăng klông. Pakĭng 3 hngêi trung hriâm, a mâu rơlố hiăng 10 hngêi pơkeăng cheăm, 9 toăng hngêi chuô, 2 hngêi tiô khôi vâi krâ nah, 1 kơno tuk, 1 tơraih tơƀai, 2 pơlê tơnăng ká...100% hngêi ối dêi kuăn pơlê châ mơjiâng krá kâk, kân lĕm rơdâ; phôn râng kŏng, troăng klông, troăng kân châ tôh ƀê tong, tíu hdoăng têa long châ mơjiâng tŭm.

Ki rơhêng vâ tối, cho on tơhrik kruá lĕm ing khía, mâ hâi châ mơ’no liăn mơjiâng pro, pro pơhlêh rơdêi ngiâ méa, tơdroăng rêh ối a mâu rơlố, thăm tơniăn gâk kring cheăng lêng. Trung tă Trần Danh Hoàng, Kăn pơkuâ rơlố Sinh Tồn tối ăm ‘nâi:

‘’On tơhrik krúa lĕm châ mơ’no liăn mơjiâng pro, mơnhông mơdêk châ tơƀrê, kơdroh tơdroăng pơtôu kơmăi tu tuh, kơdroh tơdjâk ‘mêi troh kong prâi xuân môi tiah tơdroăng pêi cheăng dêi tíu cheăng. Kum kuăn pơlê, kăn ƀô̆, mâu lêng a rơlố tơniăn môi iâ cho kal khât, rak tơniăn tơdroăng rêh ối kuăn pơlê, hbrâ rơnáu tơplâ dêi a rơlố’’.

Mâu rơpŏng kuăn pơlê rêh ối a mâu rơlố châ khu râ kăn pơkuâ hnê mơhno, tŏng kum, pro tơ’lêi hlâu mơnhông cheăng kâ, păn mơnăn mơnôa ƀă rak ngăn loăng plâi, tơnăng ká xi xŏng tơtro ƀă kong prâi rơlố. Rêm rơpŏng rêh ối tung môi toăng hngêi kân rơdâ 70 met karê lĕm, krá tơniăn, ai tŭm kơƀong tơdah nhŏng o, 2 kơbong koi, hơpiâp on ƀă tơmeăm xúa tung tơdroăng rêh ối môi tiah xoăng, kơtuh, um tơvi ƀă hía hé.

 

Nâ Nguyễn Thị Lan, kuăn pơlê a cheăm Song Tử Tây, tơring Trường Sa, kong pơlê Khánh Hòa tối ăm ‘nâi: Nôkố a tơring rơlố ai tŭm hngêi trung hriâm, hngêi mơhno khôi túa lĕm tro, châ rak ngăn ivá, kum pơlê pơla châ tơniăn, kum kuăn pơlê hmiân tuăn rêh ối ƀă têa kơxĭ, tơniăn rêh ối a rơlốu:

‘’Ngin tâ tơdroăng rêh ối tơniăn lĕm, á mơ-eăm pêi cheăng kâ, pêt mơjiâng tơmeăm, tơnăng ká xi xŏng kĭng têa kơxĭ, kum ăm tơdroăng rêh ối. Mơnê tơdroăng tơmâng tŏng kum, mơhnhôk dêi mâu kơ koan, khu râ, tơnêi tơníu hiăng mơhnhôk, kum vâ tơdroăng rêh ối ngin a rơlố kố ai tŭm tâ’’.

Tơring rơlố Trường Sa, kong pơlê Khánh Hòa nôkố hiăng châ mơ’no liăn mơjiâng 4 tơmeăm kâng tât têa: Song Tử Tây, Đá Tây, Trường Sa, Sinh Tồn rơtế mâu Tíu xiâm mơdró tŏng kum parŏng tơdroăng tơnăng ká xi xŏng. 5 hơnăm hiăng hluâ, Đông Mô đô̆i gâk tơkăng kong Trường Sa hiăng tơdah vâ chê 390 roh tuk ƀă vâ chê 6.000 ngế pêi cheăng ối tung tíu kâng tât têa dêi mâu rơlố, lối 440 ngế vê tuk châ tŏng xo xua trâm xía vâ drêng pêi cheăng a têa kơxĭ.

Pôa Nguyễn Đức Toàn, kuăn pơlê tơnăng ká xi xŏng a tíu tơnăng ká Trường Sa tối ăm ‘nâi, mâu tíu kâng tât têa châ mơjiâng tơdâng tơ’mô, kum ăm mâu tơdroăng mơdró kum parŏng tơdroăng cheăng ‘na têa kơxĭ, tơdroăng mơdró tŏng kum pa rŏng kih thuât, kum kuăn pơlê tơnăng ká xi xŏng hmiân tuăn rêh ối ƀă têa kơxĭ ton xŏn, kơdroh kơxô̆ liăn hên tung rêm roh prôk lăm tơnăng ká xi xŏng.

‘’Tuk á tơpâ kơmăi, kơtăn rơlố hơngế laga ahdrối á krếo phôn tŏng kum, tŏng xo dêi mơngế a tơnêi tơníu. Tơnêi tơníu kheăn mâu ngế a rơlố, kơnôm rơlố, tuk dêi rơlố troh toi vâ rơnêu. Laga mâu tơdroăng mê cho hên’’.

Pơtối pêi pro mơjiâng khu cheăng kal kí ƀă tơkŭm po tơdroăng rêh ối a  mâu cheăm, pơlê kân ối tung tơring Trường Sa cho môi tung mâu pơkâ vâ mơnhông tâi tâng kong pơlê Khánh Hòa. Pêi pro Pơkâ kơxô̆ 09/2022 dêi Khu xiâm kal kí ‘na mơjiâng, mơnhông kong pơlê Khánh Hòa troh hơnăm 2030, tơmiât pêi troh hơnăm 2045, tơring rơlố Trường Sa tơkŭm mơ’no liăn mơjiâng on tơhrik, kơmăi hrik chuâ têa long ki kân hlối mơjiâng hngêi trăng, troăng klông mâu kơpong mơdró tŏng kum parŏng ‘na tơdroăng tơnăng ká xi xŏng.

 

Ing mê, mơjiâng xiâm kối ăm kuăn pơlê a tơring rơlố tơnăng hên ká xi xŏng, mơnhông mơdêk cheăng kâ; tơdrêng amê mơhnhôk mâu khu tơnăng ká xi xŏng tung dế têa kơxĭ dêi mâu kong pơlê peăng Tơdế tơnêi têa troh ƀă Trường Sa. Kong pơlê Khánh Hòa tơrŭm ƀă Khu xiâm pơkuâ ‘na pêi chiâk deăng ƀă mơnhông mơdêk thôn pơlê mâu kơ koan, khu tơrŭm cheăng ki tơdjâk mơhnhôk ƀă pêi pro mâu troăng hơlâ tŏng kum kuăn pơlê tơnăng ká xi xŏng rêh ối ƀă tơkŭm mơjiâng pro tơmeăm ing ká a pơlê tơnáng ká xi xŏng mâu cheăm rơlố.

Pôa Lê Đình Hải, Kăn hnê ngăn Vi ƀan tơring Trường Sa, kong pơlê Khánh Hòa tối ăm ‘nâi, tơring Trường Sa xo mơjiâng khu cheăng kal kí pro xiâm kối vâ mơdêk ki dâi lĕm dâi tâi tâng, tơdrêng amê mơnhông mơdêk cheăng kâ, khôi túa lĕm, rêh ối pơlê pơla, rak tơniăn tơdroăng rêh ối, hbrâ ví kong prâi pro hơ’lêh, tŏng xo mơngế hliăng tiâ:

‘’Khu lêng ƀă kuăn pơlê tơring Trường Sa mơnhên pơtâp tơdroăng ki khŏm mơ-eăm, rak tơniăn hiâm mơno loi tơngah rơtế lâp tơnêi têa tung tơdroăng lo a têa kơxĭ kân. Tơxâng ƀă tơdroăng loi tơngah dêi Đảng ƀă Tơnêi têa ƀă kuăn pơlê lâp tơnêi têa. Ki rơhêng vâ tối, khu lêng ƀă kuăn pơlê tơring rơlố Trường Sa khŏm mơ-eăm hlê plĕng tŭm ƀă pêi pro ƀlêi trâng Pơkâ kơxô̆ 09 dêi Khu xiâm kal kí, tung mê, tơkŭm pêi pro tơrŭm krá tơniăn mơnhông mơdêk cheăng kâ – rêh ối pơlê pơla ƀă cheăng lêng – gâk kring.

Thăm pêi pro rơdêi mơjiâng ƀă mơnhông mơdêk tơring Trường Sa chiâng tíu xiâm cheăng kâ, mơhno khôi túa lĕm, rêh ối pơlê pơla a têa kơxĭ dêi tơnêi têa, cho kơnâng krá kâk gâk kring hnoăng pơkuâ têa kơxĭ, rơlố dêi Tơnêi têa’’.

 

Thái Bình/Tơplôu: A Sa Ly/VOV Miền Trung

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC