Pakĭng mâu rơkong ki tơpui tối, pâ thế ‘na tơdroăng ki troăng kân 27 hiăng tơ’nhiê, toăng têa drêng ai kong mê, ôh tá ai kơƀeăng têa tơbleăng tối ‘na rơ-iêo ăm kuăn pơlê ƀă rơxế ki kơtâu a troăng; mâu trăng, kơxái on tơhrik a kong pơlê hên luâ râ, on tơhrik ôh tá kâi mơ’no têi tiô tơdroăng púi vâ tung pêi cheăng kâ ƀă tơdroăng ki xúa rêm hâi; xok hvât hmâng vâ pêng păm pro ‘mêi troh kong prâi tơnêi tơníu; tơdroăng ki tê hdrong păn ôh tá dâi lĕm, ôh tá chiâng ai prế pro lup kân ‘na liăn ngân ƀă hên tơdroăng ki ê. Kuăn pơlê cheăm Bình Thạnh, tơring Đức Trọng kal vâ ‘nâi khât troh tơdroăng ki ‘mot tơkŭm kong pơlê, ‘mot tơkŭm cheăm, pro lê lĕm kơ koan cheăng Tơnêi têa, pơtê lôi kơ koan cheăng tơring.

Pôa Đinh Công Hoán, thôn Thanh Bình 3, cheăm Bình Thạnh, tơring Đức Trọng, kong pơlê Lâm Đồng tối tiah kố, troăng pơkâ ‘mot tơkŭm tíu pêi cheăng râ cheăm, râ kong pơlê, tung pơla klâ xoăng, khu tơrŭm kơ koan cheăng tơnêi têa kal athế rah xo mâu kăn ƀô̆ ki ai ivá khât ƀă túa rêh ối hiâm mơno lĕm.

“Troăng pơkâ ‘mot tơkŭm tíu pêi cheăng vâ ăm tíu pêi cheăng Tơnêi têa iâ, kơdroh ki pá pyât, kơxô̆ liăn ‘no hrê mê á môi tuăn khât. La, vâ kơ koan cheăng ki nếo pêi cheăng châ tơƀrê, mê hnoăng cheăng ki mơnhên tối ivá cheăng dêi mâu kăn ƀô̆ athế châ tiô tơdroăng púi vâ ƀă xoăng tro ivá pêi cheăng vâ pôu râng dêi hnoăng cheăng pơkuâ chiâng tơƀrê lĕm. Tơdroăng ki ê nếo cho hnoăng cheăng hnê hriâm ‘na tuăn mơno tơmiât, tơdroăng cheăng, túa rêh ối athế lĕm, vâ tơxâng ƀă hnoăng cheăng tiô pơkâ thế ‘na kal kí kal pơkâ mơ’no”.

Kuăn pơlê cheăm Bình Thạnh, tơring Đức Trọng, kong pơlê Lâm Đồng rơhêng vâ Kuô̆k hô̆i, Tơnêi têa rĕng chêh pro klêi ‘mâi pơhlêh, chêh pro Luât, luât tơnêi têa ƀă hên ki ê vâ pro châ tơdroăng púi vâ tơnêi têa mơnhông nếo, xêt tro ƀă ki ai khât a kong pơlê. Kuăn pơlê tối vâi môi tuăn ƀă Tơnêi têa ‘na tơdroăng ki pro iâ, tơkŭm tíu pêi cheăng 2 nrâ, pêi pro ‘mot tơkŭm kong pơlê, pơtê lôi râ tơring. Laga, vâi krâ kuăn pơlê xuân tối ối tơmiât hên ‘na tơdroăng ki tiô tối hdrối ‘mot tơkŭm râ cheăm tung la ngiâ gá môi tiah lâi, tối tôu tuăn ‘na ‘mot tơkŭm kong pơlê xua gá kân luâ râ, ôh tá tơniăn ‘na gâk kring tơniăn.

Teăng mâ Khu kăn Kuô̆k hô̆i kong pơlê Lâm Đồng, pôa Phan Đình Trạc mơnhên tối khât mâu rơkong ki veăng tơpui tối tơdrăng dêi kuăn pơlê. Tơdrêng amê hlối tơmâng xo mâu rơkong tơpui tối ki kuăn pơlê ai tối troh ƀă pơkâ thế khu kăn pơkuâ kong pơlê tŏng gum mâu tơdroăng ki kal ối tung hnoăng pơkuâ. Ƀă tơdroăng ki ‘mot tơkŭm kong pơlê, ‘mot tơkŭm cheăm, pôa Phan Đình Trạc tối rơdêi troăng pơkâ kố ôh ti xê to pro iâ, tơkŭm kơ koan cheăng Tơnêi têa, pêi cheăng xêt tơƀrê mê ối pro ivá mơeăm nếo vâ mơnhông tơnêi têa.

‘Na tơdroăng ki ối tôu tuăn dêi kuăn pơlê ‘na ivá pêi cheăng dêi mâu kăn ƀô̆ vâ pêi châ tiô tơdroăng púi vâ klêi kơ’nâi ‘mot tơkŭm, pôa Phan Đình Trạc, ngế xiâm pơkuâ cheăng Tơnêi têa phiu ro hlo tơdroăng kố dêi kuăn pơlê ƀă kố cho môi tung mâu tơdroăng ki kal ki Khu xiâm pơkuâ tơdroăng kal kí, Khu pơkuâ ngăn xiâm Đảng kal vâ ‘nâi plĕng ƀă pơkâ troăng tơmiât pêi. Tiô tơdroăng ki rế pêi rế tơkôm la xuân ối rak tơniăn tro pơkâ, rơkê, malối cho ‘mâi rơnêu mâu tơdroăng ôh tá tro tung túa pơkâ; klâ xoăng râ klâ xoăng hnoăng pơkuâ rơdêi a kong pơlê, pêi athế chiu pôu hnoăng, khên tơmiât – khên pêi – khên chiu pôu râng dêi hnoăng, dêi ngế ki ối a ko, ‘mâi rơnêu tơdroăng ki tơpôu ăm dêi rơpó, ôh tá vâ pôu râng dêi tơdroăng. Pôa Phan Đình Trạc tối rơdêi:

“Klâ xoăng môi tiah mê Tơnêi têa xoăng hnoăng pơkuâ têi ăm kong pơlê ƀă kong pơlê vâ kong pơlê khŏm mơeăm, kong pơlê pêi ƀă kong pơlê chiu pôu râng dêi hnoăng. Râ kong pơlê kơvâ cheăng ki ai tơdjâk rế pêi pro troăng pơkâ, troăng tŏng gum sap ing Tơnêi têa, rế cho khu râ pơkâ troăng tŏng gum, rế cho ngế ki hnê mơhno tơdrêng, pơkuâ ngăn tâi tâng tơdroăng cheăng râ cheăm a kong pơlê. Râ cheăm pêi pro troăng hơlâ tŏng gum sap ing Tơnêi têa ƀă sap ing kong pơlê pơkâ mơ’no, ƀă châ thăm mơdêk xoăng râ, xoăng hnoăng, tŏng gum mâu tơdroăng ki ối tung hnoăng pơkuâ dêi râ cheăm. Râ cheăm pơkâ thế cho athế achê ƀă kuăn pơlê, pơkâ tơleăng mâu tơdroăng ki kuăn pơlê pâ thế tiô túa ki teăm tơdrêng”.

Rôh kố, drêng tơbâ 50 hơnăm Hâi Tơleăng peăng hdroh, pro tơnêi têa tơrŭm môi lơ 30/4, pôa Phan Đình Trạc, Ngế xiâm pơkuâ cheăng Tơnêi têa teăng mâ Khu kăn Kuô̆k hô̆i kong pơlê Lâm Đồng hiăng diâp 10 kơxuô tơmeăm, rêm kơxuô kơnâ 1 rơtuh liăn, ăm mâu rơpŏng ki châ tơnêi têa gum, rơpŏng ai hnoăng ƀă kăch măng, mố đô̆i tro rong a cheăm Bình Thạnh, tơring Đức Trọng. Tơmeăm ki diâp mê cho vâ mơhnhôk, hơlêm, mơnê tơdroăng ki hlâ rêh dêi mâu ngoh khên tơnôu mố đô̆i ki hiăng hlâ, mố đô̆i tro rong, mố đô̆i châi tamo, rơpŏng ki ai hnoăng ƀă kăch măng ăm tơdroăng rêh ối tơniăn lĕm, phâi hơtôu, hơniâp ro hâi kố.’