VOV4.Sêdang - Mâu pơrea\ng châi kơxêng ro\ng, châi kơxêng rơno\ng, châi troăng hveăn [a\ hía hé, nôkố hên ngế ki pêi cheăng tâ châi ó tung châ, tơdjâk troh tơdroăng rêh ối [a\ ivá dêi ngế ki tro tâ pơrea\ng. Mâu pơrea\ng kố tối tơchuôm cho mâu pơrea\ng tơdjâk troh kơxêng ro\ng [a\ kơxêng rơno\ng. Vâ kuăn pơlê [a\ pú hmâ ‘nâi túa hbrâ ví mâu pơrea\ng kố, tung tơdroăng ‘’Ivá [a\ rêh ối hâi kố’’, pó vâi krâ [a\ pú hmâ kô tơmâng roh tơpui tơno pơla ngế chêh hlá tơbeăng [a\ Tie#n sih Phạm Tỵ, [ok thái pơkeăng pơkuâ pơlât hveăn – kơxêng ro\ng, hngêi pơkeăng kân dêi kong pơlê Gia Lai.

*Ô [ok thái pơkeăng, mâu pơreăng ki tơdjâk troh kơxêng miâ [ă kơxêng rơno\ng pro tơpá môi tiah lâi tung rêh ối [ă tơdjâk troh tơdroăng rêh ối môi tiah lâi dêi ivá ngế ki châi?

Tie#n sih Phạm Tỵ: -Tơdroăng châi rơno\ng, rơtá nuih, rơtếo gá tơdjâk kân troh tơdroăng rêh ối, thăm nếo troh tơdroăng hlâ rêh dêi ngế ki châi. Tâng pơlât ôh tá tro tơdroăng lơ ôh tá châ pơlât tro tơdroăng, vâi kô châi ó, tâng râ tâ nếo kô tơdjâk troh ivá. Tơkéa vâ tối, tâng vâi khăng kơbre#n môi pâ ko\ng, môi hơ’răng ko\ng, môi hơ’răng cheâng, môi pâ cheâng, thăm nếo vâi khăng 2 pâ chêng lơ péa pâ ko\ng ôh tá chiâng vâ prôk ti dế. Tâng râ tâ, kô rơ-iô troh ivá. Pơtih tơdroăng châi kơxêng miâ kô pro gu\ng ro\ng, chong kơxêng, kơxêng ôh tá krá, tro tơđôu pro, châi troăng hiâm, lơ pro châi tơdroăng ki ê ‘na kơxêng miâ, kơxêng rơno\ng, lo châi troăng hiâm, châi kơxêng miâ xuân tơdjâk troh hên tơdroăng ki ê. 

*Ai mâu tơdroăng châi ki lâi tơdjâk troh tơdroăng châi kơxêng rơtếo, kơxêng miâ ô [ok thái pơkeăng?

Tie#n sih Phạm Tỵ: -‘Na kơxêng rơtếo [ă kơxêng rơno\ng, gá ối tung to lâi tơdroăng châi ki xiâm kơ’nâi kố. Má môi, cho tơdroăng châi xua tro rong. Pơtih, tu\m tơdroăng xía vâ tung rêh ối, xía vâ tung pêi cheăng, xía vâ drô troăng prôk, maluâ cho mâu ngế ki rơdêi, kố tro châi ó. Tơdroăng châi tung kơxêng kố, ai drêng ‘na kô chiâng tơhneăng, châi ‘lo ‘lok, hêng vâ tiê hmât, pro chiâng khăng kơbre#n, tơdjâk troh tơdroăng hlâ rêh dêi ngế ki châi. Má péa, tơdroăng châi tơpliâ tơkóu kơxêng, kơxêng kô mơdiê hmât troăng hveăn xiâm, tơpliâ kơxêng kơxah. {ă rơtếo, djâ pôa rôh nah tối cho mơ-êi troăng hveăn, gá pro châi ’lo ‘lok, khăng kơbre#n [ă hía hé. Kơxêng miâ xuân châi xua tơpliâ kơxêng miâ, jâ pôa rôh nah tối tơpliâ kơxêng rơno\ng. Mâu tơdroăng châi kơxêng miâ mê tơdjâk troh tơngá kơxêng, pro tơdjâk troh ivá prôk lăm [ă ôh tá tâ klâi. Pak^ng mê, ối mơdiê hmât troăng mơheăm, malối [ă kơxêng rơno\ng kô mơdiê hmât troăng mơheăm vâ to ngin ngôa, pro chiâng châi ko, ôh tá hlâk koi…Kơxêng miâ gá tơdjâk troh troăng mơheăm ki kơtâu trôh a ngôa. Pơtih môi tiah ngế ki châi ‘mêi tung ngôa lơ ngế ki mê khăng kơbre#n châ, tơdjâk troh kơxêng miâ, pro ngế khăng ton hâi chiâng châi ton hâi ah chong kơxêng, tung châ ôh tá tâ ki klâi tô hơngiú pá kong. Khu tơdroăng châi ki má pái cho mâu tơdroăng êi pom. Mâu túa pơreăng ki ê ki ‘mêi ‘na mơheăm xuân ăm hlo cho tơdroăng châi kơxêng miâ.

*Vâ hbrâ mơdât mâu tơdroăng châi ki tơdjâk troh kơxêng rơno\ng, tiô [ok thái pơkeăng tối, thế kâ ôu, pơtê, môi tiah lâi?  

Tie#n sih Phạm Tỵ: Mâu tơdroăng châi hmâ trâm a hơnăm ki dế pêi cheăng. Ing mê, pak^ng tơdjâk troh ivá tơná, mê ối tơdjâk troh cheăng kâ rêh ối. Vâ ví tơdroăng tro tơpliâ kơxêng pin thế pêi pro tro tung rêh ối, ôu kâ ‘ló tơdroăng, pôi tá pêi mâu tơdroăng cheăng ki ôh tá ối tơdrăng. Pơtih, tâng ối ‘nâi hriâm [ai thế ối ‘nâi tro tơdroăng, pin râng kế hơngăm thế pin tro, pôi tá pin lối hngăm luâ ivá, malối pin, râng, xui, tông mâu kế hngăm, klêi mê ‘na kâ trếo kơhiâm thế kâ tơtro, đi đi kơhnâ hriâm tơdro ivá rêm hâi, pơtâp ivá ki tơ’lêi, chôa ‘lâng. La pin thế hbrâ ví tơdroăng châi vâ pôi tá tro. La tâng hiăng tro thế teăm djâ lăm khăm a hngêi pơkeăng ki ai tu\m tơmeăm khăm pơlât tơdroăng châi kố, teăm pơlât tơdrêng. Kơlo ki râ lơ ôh ngăn a tơdroăng ôu pơkeăng, tơdroăng rêh ối, pơtâp ivá, lơ hriâm tơdro mâu [ai pơtâp ki ê vâ pro mo le\m châ. Tâng râ ó thế pâ pơlât, tâng pâ pơlât xuân thế re\ng pâ. Klêi pâ, thế ôu pơkeăng vâ ivá re\ng mo le\m.

*Mâu tơdroăng môi tiah lâi vâ kum mơngế ki châi kô re\ng châ ‘nâi tơná hiăng tơdjâk troh châi rơtếo, châi kơxêng miâ, ô [ok thái pơkeăng?

Tie#n sih Phạm Tỵ: Ki ăm pin re\ng ‘nâi tâ châi. Hmâ hlo, mơngế ki dế tro hơnăm pêi cheăng lơ tơngôu ôh tá vâ re\ng tơmâng pơlât tơdroăng tơná châi. La [ă tơdroăng châi rong râ ki tơ’lêi ‘nâi, hiăng châi gá pro pin châi, kơbre#n lơ pro ôh tá chiâng tơdro, khăng kơbre#n, tôu châi drăng kóu kơxêng, khăng kơbre#n a kơxêng miâ [ă hía hé. {ă tơdroăng châi troăng hveăn, lơ tro tơpliâ kơxêng miâ, mâu tơdroăng châi pro châi rơbe#n lâp châ, hmâ hlo tơdroăng châi apoăng tâ châi ‘mêi. Gá pro châi drô kơxêng miâ, lơ châi tiô xiâm troăng hveăn ngôa drêng kơxêng mơdiê hmât  troăng hveăn ngôa. Ngăn tiô kơlo ki tro rong râ mê gá kô mơhno ăm tâ châi apoăng ó môi tiah lâi.      

*{ok thái pơkeăng hnê tối tiah lâi [ă mâu ngế ki hiăng tơdjâk troh tơdroăng châi kơxêng rơtếo [ă kơxêng rơno\ng?

Tie#n sih Phạm Tỵ: A hnê tối ăm rêm ngế, tâng tâ châi rơtếo, châi kung kui thế lăm khăm a hngêi pơkeăng ki achê vâ châ hnê, túa pơlât ôu pơkeăng, ối pơtê môi tiah lâi ăm ga tơtro. Malối pôi tá kơnhing pêi môi tơdroăng cheăng ki lâi, pôi tá kơdôu mơ-eăm luâ kơ ivá ah lơ rế châi ó. Tơdroăng pro apoăng, ngế ki lâi xuân chiâng pro mê cho thế pơtê. Tâng lơ pâ ‘ló xuân thế re\ng pâ pơtê.

*Hôm mơnê kơ [ok thái pơkeăng.

A Sa Ly prế Gương tơplôu