- Ƀok ăi, hơtuch sơnăm 2024, Trung Quốc hlôi pơdreo dơ̆ng 1,2 kơ sô̆ tơmam sầu riêng kơ Việt Nam yua đơ̆ng ƀơm Auramine O ( kơchơ̆t dreng O). Ih hơlen lăng thoi yơ găh tơdrong ‘nâu păng Khŭl jang Sầu riêng Đắk Lắk hlôi đei pơm liơ vă vei lăng tơdrong lui đơ̆ng tơmam?

Ƀok Vũ Đức Côn: Ƀơ̆t hơdrol kơ Têt nhôn hlôi hop akŏm trư̆k tuên khŭl vei lăng păng kơ tă ‘noh jĭ dôm bơngai tơm dơnơm tơ̆ Đắk Lắk. Nhôn hlôi athei anih joăt jang ‘noh Anih vei lăng choh pơtăm păng Vei lăng ‘long pơtăm vang hop akŏm. Đơ̆ng rŏng ‘noh drơ̆ng nơ̆r 1,2 tơdrong vă apĭnh. Mĭnh ‘noh jĭ, tơdrong pơgơ̆m kơsô̆ tơring pơtăm păng anih tăh hơmet. Mă ƀăr ‘noh jĭ cadimin păng jơk O, oei đei rơkăh kim loại dêh tŏk bŏk jing tơdrong, trong kiơ kŭm athei hơmet pơ ‘lơ̆ng. Mă pêng, hơtŏk loi dơ̆ng vei lăng ‘lơ̆ng. Păih Việt Nam bơ̆n drơ̆ng ăn, hơdai hăm ‘noh păh teh đak răt tơmơ̆t  đe sư drơ̆ng ăn păng dôm tơdrong ‘noh athei jing anih joăt jang păng trung ương athei đei tơdrong vei sơđơ̆ng.

-Tơ̆ hơnăp dôm nơ̆r athei hơlen lăng roi ‘năr roi dêh đơ̆ng anih răt iŏk, kiơ̆ kơ ih, hơyơ jing dôm trong jang gĭt kăl vă vei sơđơ̆ng sầu riêng Đắk Lắk pơma hơdrô̆ păng sầu riêng Việt Nam pơma atŭm vei kơjăp tơdrong ‘lơ̆ng tĕch tơ̆ teh đak đe?

Ƀok Vũ Đức Côn: Trong jang ‘lơ̆ng hloh oei jing athei tŭn pran asong kơsô̆ tơring pơtăm păng kơsô̆ anih tăh hơmet. Tơdrong tơm hrei ‘nâu ‘noh jĭ kơsô̆ đei asong tôch kơ tŏ sĕt pơting hăm yan âu kơsô̆ tơmam tĕch tơlĕch, kơna hơnat veh ver đei tơdrong tŭn ‘ma ‘ngieo. Mĭnh tơdrong dơ̆ng ‘noh jĭ athei vei lăng ‘lơ̆ng vă kơ mưh tơmam ‘lơ̆ng păng dôm tơdrong athei găh vei lăng ‘long pơtăm hăm oei đei rơkăh tŏ sĕt ƀiơ̆ ‘noh tơdrong pơgơ̆m gô ưh pă tơtăm bơih. Mă 2 ‘noh cadimin păng kơchơ̆t dreng O, đei rơkăh kim loại dêh thoi yơ kŭm athei hơmet pơ ‘lơ̆ng. Anih jang teh đak athei pơm rơđăh tơdrong sư truh đơ̆ng yơ, dang yơ, dôm kơchơ̆t kiơ đei yua păng yua dôm yơ vă pơtho tơtă ‘noh sư gô tơ jur răh. Ƀơ̆t kơplăh bơ̆n tam mă hơmet pơ ‘lơ̆ng hrĕnh đei tơdrong asong kơsô̆ ‘noh athei jang hơdrol 2 tơdrong ‘noh. Mă 3, tơdrong tĕch tơlĕch đei tôch ai sư tơ̆ dôm anih tơm, anih jang trung ương yua kơ ƀơm truh teh đak răt tơmơ̆t. Mă lei tơring kŭm athei hơdrin hloh vă tơƀôh hơdăh anih dơ̆ng đơ̆ng 1 dêh char đei tơmam lơ, thoi noh păng kŭm ưh kơ gơh gô tơdrong atŭm.

-Tơpă hrei ‘nâu, tơdrong pơm kiơ̆ tơdrong hơgăt găh hơlen lăng mă ‘lơ̆ng đơ̆ng dôm anih mơdro sa tĕch tơlĕch sầu riêng tơ̆ teh đak đe lơ liơ hă ƀok?

 Ƀok Vũ Đức Côn: Ĭnh kŭm lăp băt đei kơtơ̆ng ang đơ̆ng dôm anih mơdro sa vang jang lơ̆m khŭl jang. Dôm anih mơdro sa vang jang lơ̆m khŭl jang đe sư kŭm hlôi băt đei dôm tơdrong ‘noh đunh bơih păng lơ̆m kơplăh bơ̆jang đe sư hlôi kơchăng băt hơdăh kơtơ̆ng ang pơgơ̆r bơ̆jang kiơ̆ dôm tơdrong kăl păng ưh kơ sĭ truh dang ei, mă đe hlôi kơchăng lơ bơih vă pơm lăp hăm tơdrong hơtŏk loi dơ̆ng kơjăp đơ̆ng păih teh đak răt tơmơ̆t.

- Tơdrong pơjing dôm anih hơlen lăng tơmam ‘lơ̆ng kơtă hloi tơ̆ Đắk Lắk đei lăng ‘noh jĭ trong jang tơgŭm anih mơdro sa kơchăng ƀiơ̆ lơ̆m tơdrong pơm lăp tơdrong hơgăt ‘lơ̆ng tĕch tơ̆ teh đak đe. Kŭm đei 1,2 anih mơdro sa apĭnh tơpôl vang jang tơdrong ‘nâu. Ih đei tơgop nơ̆r kiơ găh tơdrong ‘nâu păng Khŭl jang đei apĭnh kiơ hăm aih jang kơpal?

Ƀok Vũ Đức Côn: ‘Noh jĭ ‘meh vă đơ̆ng ki bơih, hlôi đei dôm nơ̆r apĭnh tơpă đơ̆ng anih joăt jang păng khŭl kơdră. Mă lei vă gơh tơlĕch jang 1 trong tơtĕnh, jơ̆p jang ƀiơ̆ ‘noh athei đei trong jang đơ̆ng anih jang trung ương, đơ̆ng păih Anih tơm, tơpôl vang jang tơdrong ‘noh đei. lei lăi nhen kŏng chư̆ng sơ̆ teh đak jang đĕch, dang ei ‘noh tơpôl jang. Oei anih tăh hơmet, hnam kơmăy pơm tơlĕch đĭ đei trong jang tơgŭm bơih. Mă lei tơdrong ‘nâu athei đei pơtrŭt, ƀơ̆t lăp athei tơgŭm đe sư lơ tơdrong vă tŭn hrĕnh. Pơm liơ ăn pơđĭ tơmam, pơđĭ cham char adoi bơngơ̆t truh păng adoi hơmet pơ ‘lơ̆ng tơdrong ‘noh tơmam sầu riêng bơ̆n mă gơh hơtŏk tơiung kơjăp ‘lơ̆ng.

- Lei ah bơnê kơih hơ!