Lơ̆m hnam bơ̆ jang kơ Hơp tak xăh choh jang sa pơvih pơvăn hơtŏ băl Ea Tu, kơdră vei lăng Trần Đình Trọng pơ ‘lơ̆ng hơlen lăng dơ̆ng rim kơthŭng cheh phe găr hơdrol kơ gơih ăn tơnŏk đak dơsĭ năm tĕch tơ̆ Mi. Tơ jê̆ ‘noh, 2 kŏng nhân tŏk bŏk hăt hot rơih klăih song, tăh hơmet cheh phe pŭk vă pơjao kiơ̆ hla ar tơmoi ‘nao răt kiơ̆ lơ̆m mạng internet. Tăh hơlen pơ ‘lơ̆ng tơmam, yă H’Ban B’Tô, oei tơ̆ plei Ko Tam, xăh Ea Tu, pơlei tơm Buôn Ma Thuột, ăn tơbăt, rim năr jang tơ̆ hơnih jang gô đei kla jên jang 250.000 hlak jên. Oei hmă ‘noh, yă kŭm nhen dôm bơngai jang nai kơ hơp tak xăh akŏm vei lăng pơgar cheh phe vă kơ ‘lơ̆ng.

Yă H’Ban B’Tô chơt hơiă tơroi: “Ĭnh jang lơ̆m hơp tak xăh âu đơ̆ng sơnăm 2015. Ĭnh jang kiơ̆ ki thuơ̆t hơp tak xăh pơtho. Cheh phe ŭnh hnam nhôn kŭm ưh kơ măh lơ mă lei đei kơjă kơna tơdrong hơrih sa ŭnh hnam sơđơ̆ng”.

Tơdrong hơrih sa kơ bơngai Êđê ƀơ̆t vang jang lơ̆m hơp tak xăh ‘noh jĭ tơdrong ƀôh rơđăh, ƀơ̆t ŭnh hnam hơ yơ kŭm đei mŭk drăm lơ gơnang đơ̆ng pơm tơlĕch cheh phe kiơ̆ pơkăp ‘lơ̆ng. Mŏ H’Moan Êban, kơdră grŭp pơm tơlĕch kơsô̆ 2, roi tơbăt, cheh phe đơ̆ng kon pơlei jang đei mưh tĕch ăn hơp tak xăh Ea Tu tă kơ đei akŏm thim 3-4 rơbâu hlak jên 1 kĭ pơting hăm kơjă tĕch tơ̆ ‘ngoăih. Rim sơnăm, kon pơlei hơnơ̆ng đei pơhrăm ki thuơ̆t choh pơtăm, đơ̆ng jang kiơ̆ hla ar truh jang kơtă tơ̆ mir. Bơ̆n jên tơmơ̆t jang blŭng nhen phŏng, pơgang vei lăng ‘long pơtăm ... yua đơ̆ng hơp tak xăh pơtruh, păng bơngai jang lơ̆m hơp tak xăh jang kiơ̆ vei lăng cheh phe kiơ̆ năr tơroi rơđăh vă vei lăng tơdrong ‘lơ̆ng.

Mŏ H’Moan Êban tơroi găh tơdrong vei lăng pơgar ‘long jăl jang âu: “Đơ̆ng rŏng dôm bơngai jang lơ̆m hơp tak xăh athei vei lăng, kăt sơdrai, gơ̆ dơng bluh, truh đơ̆ng rŏng Tết ‘noh tơruih đak păng săy phŏng. Mưh pơyan ‘mi truh ‘noh kŭm kăt sơdrai dơ̆ng păng kăt tơmơ̆ng iĕ. Đei lơ ‘long hơyơ̆l dêh ‘noh cheh phe ưh kơ đei plei lơ kơna ba kŭm athei hơmet ƀiơ̆. Kơna ba kăl athei iŏk yua ki thuơ̆t đơ̆ng blŭng a. Mưh phĕ tĕch ăn hơp tak xăh, cheh phe phĕ đum 85-90% ‘noh kơjă lơ hloh 3000 - 4000 hlak jên 1 kĭ, mă lei cheh phe athei mă ‘lơ̆ng”.

Cheh phe iŏk đei ‘lơ̆ng ‘noh jĭ tơdrong pơm đei jơnei ăn Hơp tak xăh choh jang sa pơvih pơvăn hơtŏ băl Ea Tu, hơnih đei hloh 90% bơngai vang jang ‘noh bơngai kon kông. Kơdră vei lăng hơp tak xăh, ƀok Trần Đình Trọng roi tơbăt, pơjing 10 sơnăm hơdrol, đơ̆ng 49 ‘nu bơngai vang jang blŭng a, hơp tak xăh hlôi tơtĕnh hơtŏk tơiung dơ̆ng 260 bơngai jang hơdai, pơm tơlĕch cheh phe ‘lơ̆ng lơ̆m akŏp hơgăt teh să hloh 300hek tar. Hơdai hăm tơdrong jang hơdai hăm anih mơdro sa Đắk Man pơm jing trong pơm tơlĕch cheh phe tĕch tơ̆ teh đak đe, hơp tak xăh oei chă pơm kơdih cheh phe ƀôt tĕch tơ̆ lơ̆m hơnih tĕch mơdro điện tử, păng pơm cheh phe ‘lơ̆ng. ‘Nao âu, cheh phe ‘lơ̆ng kơ Ea Tu hlôi đei tĕch kơtă truh tơ̆ teh đak Mi, iŏk đei nơ̆r tơroi plơ̆ ‘lơ̆ng hăm dôm tơmam đơ̆ng rŏng dơ̆ng.

Ưh kơ đei pơdơh hơtŏk ‘lơ̆ng kơjă đơ̆ng găr cheh phe, dang ei hơp tak xăh tŏk bŏk pơm tơlĕch 19hek tar cheh phe rơgoh, đei tơdrong tơblang hơdăh kơchơ̆t teh hơlen đơ̆ng anih mơdro sa hơdai.

Ƀok Trần Đình Trọng tơroi, hơp tak xăh ‘meh pơih să hơgăt tĕh cheh phe rơgoh tơ̆ pơđĭ lơ̆m xăh Ea Tu: “Tơdăh 1 pơlei jang cheh phe rơgoh ‘noh hơnat mă lei jang pơđĭ xăh ‘noh ƀônh ƀiơ̆. Jang lơ ƀônh ƀiơ̆ kơ jang tŏ sĕt yua kơ jang lơ ‘noh pơđĭ tơring âu adoi sơđơ̆ng ngăl. ‘Noh jĭ hơp tak xăh hơmĕng thoi noh, yua kơ tơdăh jang mă nŏng kơ hli mơmat tat ‘noh truh dang yơ mă jang đei. Lei lăi nhen ƀơ̆t ‘nao pơjing hơp tak xăh, nhôn tơroi hăm kon pơlei pơtăm hơlam ‘long cheh phe, tiu, sầu riêng. Ƀơ̆t pơtăm hơlam bơih ‘noh tôch kơ sơđơ̆ng, iŏk ‘long ‘nâu tơgŭm ăn ‘long to, jing 1 hơnih bri brăh, tôch kơ sơđơ̆ng mŭk drăm”.

Tơroi găh tơdrong hlôh vao akŏm kon pơlei kon kông vang jang lơ̆m hơp tak xăh, ƀok Trần Đình Trọng akhan, athei tơlĕch tơdrong yua tơpôl mă lei hơdai hăm vang đei yua kơ dih ‘noh mă kơjăp. Kon pơlei tam mă gan hlôh vao găh choh pơtăm, mă lei tơdrong hiôk ‘noh jĭ tôch kơ pôm ƀơ̆r đon. Lăp tơƀôh dôm tơdrong đei yua hơdăh mưh pơm tơlĕch kiơ̆ trong jang, hơdrin lơ̆m krao hơvơn, pơtho, dôm bơngai jang lơ̆m hơp tak xăh hlôi băt vang hơdai băl pơm đei dôm găr cheh phe ‘lơ̆ng yak truh apŭng plĕnh teh.

 ‘Năr 11/12/2024, tơmam Ea Tu Café đei pôk hơnăn tơ̆ lêh pôk pơ ư tơmam ‘lơ̆ng kơ hơp tak xăh păng pơjao tơmam hơpăh Mai An Tiêm ‘măng mă mônh sơnăm 2024, yua đơ̆ng Jơnŭm hơp tak xăh Việt Nam pơgơ̆r. Tơmam pôk hơpăh Mai An Tiêm jĭ tơmam tơgăl hăm kon pơlei Êđê tơ̆ Hơp tak xăh Ea Tu, pôk pơ ư jơnei jang sa pơcheh hơgei đơ̆ng kon pơlei lơ̆m tơring pơtăm cheh phe tơm Buôn Ma Thuột, yak truh tơdrong hơgăt hơtŏk tơiung kơjăp yua kơ 1 apŭng plĕnh teh ‘lơ̆ng hơiă hloh.