Đăk Lăk: Ƀenh đon bơnôh kăn ƀô̆, khul linh păng kon pơlei pơla
Thứ hai, 10:29, 19/06/2023 H’Xíu/Lan tơblơ̆ H’Xíu/Lan tơblơ̆
VOV4.Bahnar – Khei năr âu, kon pơlei dêh char Đăk Lăk yak hadoi hăm khul jang kơdră kơpal lơ̆m tơdrong tơchơ̆t khŏm mă rôp đei dôm bơngai pơnăh phao tơdrŭt 2 anih jang vei lăng kon pơlei xăh tơ̆ apŭng Cư Kuin, dêh char Đăk Lăk. Tơƀôh tơdrong lui ngeh đơ̆ng kon pơlei ăn kơ Đảng, Jơnŭm pơgơ̆r teh đak, khul linh kon pơlei, mă kăl noh khul kŏng an.

Dôm năr kơ âu yă H'Juaih Mlô (amĭ Oanh), tơ̆ pơlei Pưk Prong, xăh Ea Ning, apŭng Cư Kuin, dêh char Đăk Lăk, hăt hot đơ̆ng pơgê hrôih, hơmet pai por 'nhot ăn khul jang gak vei tơ̆ anih hơlen vei xơđơ̆ng tơpôl ăh tôch pơlei. Găh tơmam pai xa mă tơm noh jơnŭm pơgơ̆r tơring pơtruh ăn, găh ƀoh hơmrĕ âu to noh kon pơlei chă axong. Vang atŭm chă pai xa đei lơ đe hơ-ioh lơ̆m hnam, lơ̆m kueng, noh 'măng xŏng xa yơ adoi tơnŏ 'lơ̆ng đei pơtruh tơ̆ anih gak hơlen. 'Nâu jing đon bơnôh đe 'nhŏng pơmai oh lơ̆m pơlei, hơlêm hăm đe kăn ƀô̆, khul linh tŏk bŏk oei pơm kiơ̆ xơnong jang vei xơđơ̆ng tơpôl lơ̆m tơring khei năr âu ki: “Tơ̆ kơpal axong tôm tơmam pai xa âu, păng kon pơlei adoi chă tơgŭm tŏ xĕt dôm tơmam drăm vă pai xa, vă tơgŭm hơlêm đon bơnôh đe 'nhŏng oh linh, dân kuân tư̆ vê̆ adoi nhen kŏng an lơ̆m pơlei, hơlêm pơchhơp đon bơnôh vă vei lăng xơđơ̆ng tơpôl ăn pơlei pơla adoi nhen ăn tơring tơrang kơdih gơh xơnêp xơnoi”.

Ưh hơdrô̆ kiơ hnam yă H'Juaih, lơ unh hnam nai lơ̆m xăh Ea Ning adoi chih măt hăm jơnŭm pơgơ̆r tơring chă pai por 'nhot tơgŭm ăn khul pơm jang vei xơđơ̆ng tơpôl tơ̆ apŭng Cư Kuin. Pơmai Nguyễn Thị Nhị, Kơdră Jơnŭm đe Drăkăn xăh Ea Ning ăn tơbăt, jơnŭm jang đe drăkăn hlôi tơlĕch jang vă đe pơmai oh vang chă tơgŭm tơmam drăm păng đon bơnôh gơh đei por 'nhot xŏng xa tôm 'lơ̆ng hăm jơhngơ̆m jăn ăn đe kăn ƀô̆, khul linh pơm jang. Dôm năr âu, hlôi đei kơ hrĕng suâ̆t por 'nhot, tơmam xa đei kon pơlei hơmet păng pơtruh tơ̆ anih jang vei lăng kon pơlei xăh vă pơtruh ăn anih gak vei hơlen: “Pơmai oh tơ̆ jơnŭm jang thôn, pơlei hăt hot vang atŭm jơhngơ̆m tơgŭm tơmam vă pai por 'nhot, đăk nhă. 'Nguaih chă tơgŭm pai xa đei minh ƀar pơmai adoi vang jang lơ̆m khul dân kuân tơ̆ minh ƀar thôn, pơlei. Nhen lĕ tơ̆ dôm jơnŭm jang noh đe yĕt đei yă kiơ pơtruh tơ̆ Anih jang hloi, bơngai đei phe, đei 'nhot plei 'long xa, hăm jên hu hloi vă tơgŭm. Lơ̆m dôm năr kơ âu noh pai pơhlom 500 suâ̆t por 'nhot. 'Nguaih kơ dôm anih gak vei tơ̆ xăh oei pơtruh đe linh kơ apŭng adoi nhen đơ̆ng dêh char vih tơgŭm ăn tơring”.

Đơ̆ng rŏng đei tơdrong tơ̆ tơring, kon pơlei adoi ưh lăp hăm tơdrong pơm teh dong pơlôch kon bơngai, pơm glăi khôi lươ̆t đơ̆ng dôm bơngai chư̆ kơnê̆, đe adoi tơroi dih băl athei kơchăng, tơguăt tơguăl atŭm hăm jơnŭm pơgơ̆r tơring păng khul juăt jang kơpal gak vei xơnêp xơnoi ăn kơ thôn, pơlei, hăm tơdrong hơpơi ‘meh đei xơđơ̆ng thoi đêl. Tơ̆ rim pơlei pơla, kueng ƀôt, rim bơngai adoi kơchăng jang hadoi hăm khul juăt jang kơpal tơlĕch pơm kiơ̆, tơroi tơbăt tơtom mưh đei bơngai ưh kơ juăt năm truh tơring. Ƀok Nguyễn Thừa Đức, tơ̆ thôn 22 xăh Ea Ning, apŭng Cư Kuin tơroi: “ ‘Nguaih kơ tơroi tơbăt, hơvơn kon pơlei noh kơdih inh adoi tơgop tŏ xĕt vă atŭm hăm khul kŏng an, khul dân kuân păng anih jang chĭnh trĭ vă atŭm băl chă ƀa trui rôp dôm bơngai pơm glăi, keh đang xơnong vei xơđơ̆ng tơpôl lơ̆m tơring gơh tơnăp hloh”.

Mă tơmam xa tŏ xĕt dăh mă kơchai đak, kơhôp ƀanh, mă lei rim kon pơlei adoi pơtruh tơ̆ noh đon bơnôh kăp gĭt, hơlêm đe kăn ƀô̆, khul linh tŏk bŏk oei pơm kiơ̆ xơnong jang. Pơmai H’Nalin Mlô, tơ̆ pơlei Pưk Prong, xăh Ea Ning, apŭng Cư Kuin tơroi: “Dang ei kon pơlei tơguăt tơguăl, lui ngeh kơjăp hăm trong tơchơ̆t khôi lươ̆t teh đak, adrin jang mŭk drăm lơ̆m unh hnam. Mưh ƀôh đei bơngai mă nhôm pơm glăi noh athei tơroi hloi hăm anih jang kơ teh đak vă dăh atŭm pơm jang, vei xơđơ̆ng tơpôl pơlei pơla”.

Jăh vă xơkơ̆t hơdăh, tơdrong kăp gĭt chơ chă ƀa trui rôp đe pơm glăi hăm lơ trong jang tơtom, tơnăp, lơ̆m tŏ xĕt năr, xơđơ̆ng hlôi chôt vih hăm rim thôn, pơlei kơ tơring Ea Tiêu păng Ea Ktur. Adoi đơ̆ng đon lui noh hlôi tơgŭm kon pơlei atŭm hăm khul juăt jang kơpal chă rôp khul pơm glăi, jing anih tơgŭm kơjăp ăh mă ‘nhăk por ‘nhot ăn khul jang gak vei dăh mă atŭm vang glơng, chă tơgop tơgŭm unh hnam kăn ƀô̆, khul linh, kon pơlei ƀơm răm lơ̆m tơdrong pơm chư̆ kơnê̆ noh ki .

H’Xíu/Lan tơblơ̆

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC