Dak Nông păng Dak Lak tơgŭm ăn kon pơlei tang găn đak lơ̆p
Thứ sáu, 10:39, 04/08/2023 VOV Tây Nguyên/Dơ̆ng tơblơ̆ VOV Tây Nguyên/Dơ̆ng tơblơ̆
VOV4.Bahnar - Tơ̆ 2 dêh char Dak Nông păng Dak Lak, lơ̆m dôm năr âu ki hơnơ̆ng đei ‘mi tih, pơm ăn đak lơ̆p tơ̆ 1,2 tơring. Dôm khul jang kơpal kŭm hăm kon pơlei oei hăt hot bơ̆ jang lơ trong jang kăl vă tang găn sar bar, tŏ ‘mi kial kơnê̆, vei lăng 'lơ̆ng tơdrong arih păng tơmam drăm.

Kiơ̆ Anih vei lăng kon pơlei plt Gia Nghĩa, dêh char Dak Nông ‘măng ‘mi tih âu pơm ăn đak lơ̆p tŏ sĕt hlŏh ‘nŏh 64 unh hnam, akŏm tơ̆ dôm phường: Nghĩa Tân, Quảng Thành, Nghĩa Trung. Kŭm hăm ‘nŏh, lơ tơmam, ‘nhot, ƀum hơƀo dai hư răm ‘năi. Lơ̆m nŏh, đei hlŏh 40 tŏ hnam đak lơ̆p truh 50cm.

‘Nhŏng Trần Văn Hoàng, tơ̆ Kueng kơphô̆ 2, phường Nghĩa Tân, plt Gia Nghĩa, tơroi, đak lơ̆p pơm ăn ‘nhŏng tam mă gơ̆h vih tơ̆ hnam păng tam mă băt tơmam hiong răm thoi yơ: “Ƀât mă hnam rông ƀôt đak tŏk vă lơ̆p ‘nŏh ‘nhŏng ŏh chă tơgŭm băl pơdŭ đĭ tơmam tŏk tơ̆ kông, ‘nŏh jĭ hnam ma Năm. Truh 8h gơmăng đak tŏk lơ̆p truh tơ̆ hnam ma Năm, kơplăh âu hnam nhôn đak lơ̆p hlŏh kơ̆l bơih, oei hnam ma Năm ‘nŏh lăp dang 40cm, ‘nhŏng ŏh gơn ‘long pơm hơdrơ̆h ming tơmam tơ̆ hnam ma Năm, tơmam ming hơdrom kơjung ƀiơ̆.”

Ƀok Thạch Cảnh Tịnh, Phŏ Kơdră vei lăng kon pơlei plt Gia Nghĩa ăn tơbăt, adrol kơ đei đak lơ̆p, plt pơtho ăn dôm xăh, phường, dôm khul jang kơpal kơchăng gak tơjră păng chă tơgŭm chông hơnhăk kon pơlei, pơdŭ tơmam tŏk tơ̆ tơring sơđơ̆ng 'lơ̆ng: “Đĭ đăng unh hnam tơ̆ tơring găh pơbăh nhôn đei nơ̆r khan hơdrol păng vang tơgŭm pơdŭ tơmam tŏk tơ̆ tơring groi kông, mă lei đak tih truh, đak tŏk tôch dêh, dêh hlŏh kơ dôm sơnăm kơna 1 kơsô̆ tơmam kon pơlei tơ̆ tơring pơbăh hư răm. Dang ei nhôn oei hơnơ̆ng chă hơlen năng tơ̆ rim tơring krê hơmơt, mă loi ‘nŏh tơter thong đak Dak Nông: tơ̆ plei Nâm Rạ (xăh Đắk Nia), phường Quảng Thành, găh tu dơnâu Thượng, jĭ dôm tơring tôch hơmơt.”

Kŭm tơ̆ dêh char Dak Nông mơ̆n, ‘mi tih đak lơ̆p oei đei tơ̆ dôm xăh Đắk R’măng, Quảng Hòa (apŭng Đak Glong) găn lơ jăl trong yak vih vât. Tơ̆ hơnăp tơdrong krê hơmơt đơ̆ng ‘mi, kơdră chĕp kơ̆l Anih vei lăng kon pơlei dêh char Dak Nông hlôi jur lăng tơ̆ 1,2 tơring đak lơ̆p jrŭ tơ̆ plt Gia Nghĩa.

Tơ̆ âu, ƀok Lê Trọng Yên, Phŏ Kơdră vei lăng kon pơlei dêh char Dak Nông athei dôm tơring vei kơjăp tơring, kơchăng bơ̆ jang lơ trong tang găn tŏ ‘mi kial kơnê̆, kiơ̆ trong 4 kơtă, vei lăng sơđơ̆ng ‘lơ̆ng tơdrong arih păng tơmam ăn kon pơlei: “Mă loi ‘nŏh jĭ tơdrong pơchŏh đak đơ̆ng nơnâu, jang hơdoi hăm tơ ‘ngla tơmât jên jang kơ dôm công ty man hnam kơmăy unh điên păng dôm dơnâu mong đak athei jang mă sơđơ̆ng ‘lơ̆ng. Păng nhôn oei hơnơ̆ng hơlen năng, chih iŏk dôm tơdrong kăl đơ̆ng tĕh hơlih sơnăm 2018 tơ̆ Đắk Sin (Dak Nông) păng tơ̆ dêh char boăl nhen Lâm Đồng, vă pơjing trong jang mă lăp tơ̆ yăn âu, pơm thoi yơ vă vei lăng ‘lơ̆ng hlŏh hăm kon pơlei, hăm kon bơngai, jô̆ hloi tơmam drăm kon pơlei. Chih hơdăh năr trư̆k, roi tơbăt mă tơtom, chĕp kơ̆l pơgơ̆r mă hrĕnh, păng kơchăng lơ̆m tơdrong tang găn, roi tơƀôh ăn kon pơlei adrin vang bơ̆ jang, kơchăng tang găn tơdrong sar bar, dôm anih krê hơmơt, dôm anih hơmơt đei tĕh hơlih, mă loi ‘nŏh tơ̆ tơring găh pơbăh.”

Tơ̆ Dak Lak, lơ năr ‘mi tih đunh pơm ăn đak lơ̆p kơhrĕng ha ‘long pơtăm tơ̆ dôm apŭng Krông Ana, Krông Bông, Lắk păng Ea Súp. Dôm khul jang kơpal kŭm hăm kon pơlei oei adrin tang găn đak lơ̆p ăn ‘long pơtăm, hơdai hăm ‘nŏh pơgơ̆r kăt ƀa tơ̆ dôm chŭn na ƀa đum hrôih vă pơm tơjur ƀiơ̆ hiong răm.

Tơ̆ dôm xăh Buôn Tría, Buôn Triết, Đắk Liêng (apŭng Lắk) păng dôm xăh Quảng Điền, Duar Kmăl (apŭng Krông Na) găh tơring đak krong Krông Na, đak tih tŏk lơ̆p vă jê̆ 2.000 hecta ƀa. Ƀok Phi Văn Mỹ, tơ̆ xăh Quảng Điền, apŭng Krông Na, đei hlŏh 1 ha ƀa tơ̆ tơring âu pơma: “Mi blŭng pơyan đa đei đak lơ̆p. 1,2 chŭn na ƀa đak oei hnông, hiong răm đĭ, 1 kơsô̆ chŭn na ƀa đum bơih ‘nŏh oei iŏk đei 20 – 30% kon pơlei akŏm jơ hngâm tơgĕch kăt yoă ƀa.”

Găh tơdrong ‘mi tih đak lơ̆p tơ̆ tơring, ƀok Nguyễn Minh Đông – phŏ Kơdră vei lăng kon pơlei apŭng Krông Na, tơroi: “Đak tơ̆ đak krong dang ei tŏk tôch dêh, rŏ năng gô blai bơnơ̆ găn đak tơ̆ dôm tơring thŭng. Yoa thoi nŏh hrei ‘nâu, Anih vei lăng kon pơlei apŭng oei adrin pơtho ăn dôm tơring, jang kiơ̆ trong 4 kơtă vă hơmet mă tơtom, dôm anih yơ đei tơdrong ‘lơ̆ng gơ̆h ming dơ̆ng kơmăy ƀôm đak vă tang găn đak lơ̆p ‘nŏh athei dôm tơring hơnơ̆ng tơgŭm ăn kon pơlei vă tang găn đak lơ̆p.”

Kiơ̆ kơsô̆ chih jô̆ hrĕnh đơ̆ng Anih pơgơ̆r jang tang găn sar bar tŏ 'mi kial kơnê̆ păng chă dŏng bơngai răm kơ dêh char Dak Lak, tơ̆ dêh char đĭ đei 1 pôm hnam păk, 128 tŏ hnam đak lơ̆p, hlŏh 5.000 ha 'long pơtăm đak lơ̆p; 1,2 tŏ trong gre, dơnâu mong đak hư. Ƀok Mai Trọng Dũng, Phŏ Kơdră vei lăng tơdrong choh jang xa păng atŏk tơiung tơring tơrang dêh char Dak Lak tơroi găh tơdrong tang găn sar bar, tŏ 'mi kial kơnê̆, tơgŭm ăn kon pơlei:

“Kiơ̆ trong jang tơjră hăm sar bar, tŏ ‘mi kial kơnê̆ đơ̆ng dêh char, dôm tơring hlôi pơjing trong jang kiơ̆ tơring kơdih, păng kơchăng tơgŭm ăn kon pơlei mưh đei đak lơ̆p. Lơ̆m nŏh, dôm tơring đak lơ̆p tơ̆ lăm bơnơ̆ găn đak ‘nŏh kơchăng iŏk kơmăy ƀôm hŭt đak tơ̆ đak krong vă găn ƀiơ̆ hiong răm lơ̆m hơgăt tĕh đak lơ̆p; dôm tơring chŭn na thŭng ƀa đum vă jê̆ kăt yoă bơih ‘nŏh tơgŭm ăn mih ma duch nă kơchăng kăt yoă ƀa hrôih kiơ̆ trong “pơđum tơ̆ hnam păi ƀiơ̆ kơ lê̆ tơ̆ chŭn” vă găn tôch ai tơdrong hiong răm.”.

VOV Tây Nguyên/Dơ̆ng tơblơ̆

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC