Đơ̆ng rŏng lơ ‘măng pơgơ̆r, tơdrong jang Cheh phe Anih mơdro sa – Bơngai mơdro sa pơgơ̆r rim khei đơ̆ng Anih vei lăng kon pơlei dêh char Kon Tum hlôi jang hơdai hăm dôm anih mơdro sa roi tơbăt găh dôm tơdrong tơƀơ̆p ƀơm lơ̆m pơm tơlĕch, tơmơ̆t jên jang, tĕch mơdro kŭm hăm dôm tơdrong tơhlăk tơhlĭn hành chính kăl kơ hơmet pơ ‘lơ̆ng. Nhen thoi 1 anih jang sir iŏk tơmo, mă đơ̆ng iŏk đei hla ar jang ră mă lei ưh kơ gơh jang yua ưh kơ đei trong tơƀưh mơ̆t lơ̆m trong gre tih 24 vă chơ chuĕn. Ƀok Huỳnh Thanh Tú, tang măt anih mơdro sa tơroi nơ̆r tơgop:

“Tơdrong jang đơ̆ng Kŏng ti Hoàng Khánh Trâm tơ̆ apŭng Kon Plông. ‘Nâu jĭ tơdrong jang sir iŏk tơmam drăm lơ̆m teh jĭ mŭk drăm kơ Teh đak. Anih vei lăng kon pơlei dêh char hlôi chĕng hơmet teh tơmo păng tơlĕch ăn chă anih iŏk jang. Anih mơdro sa iŏk jang sơnăm 2019. Kĭ ăn trong jang tơmơ̆t jên jang tôm đĭ bơih dang ei truh apĭnh hla ar athei sir iŏk tơmo ‘noh Anih vei lăng trong nơnăm gre kơdâu akhan ‘noh jĭ trong ‘nâu ưh kơ gơh pơm tơƀưh na jing ưh kơ gơh asong ăn. Thoi noh mŭk tơmam ‘nâu jĭ mŭk tơmam Teh đak, tĕch ăn kơ đe bơih mă lei ih ưh kơ ăn đe chơ năm.”

Tơdrong jang Cheh phe Anih mơdro sa – Bơngai mơdro sa kơ dêh char Kon Tum jĭ hơnih khŭl kơdră chĕp kơ̆l dêh char răp mơ̆ng păng ƀôh đei yan âu bơ̆jang đơ̆ng khŭl jang hành chính teh đak. Thoi noh nhen thoi hăm Kŏng ti Hoàng Khánh Trâm, ƀok Lê Ngọc Tuấn, Kơdră Anih vei lăng kon pơlei dêh char Kon Tum, ưh khan lăp ƀôh đei tơdrong mơmat đơ̆ng 1 anih mơdro sa mă oei ƀôh đei ưh kơ ‘lơ̆ng lơ̆m tơdrong iŏk jang tơmo tơmam ming man tơ̆ dêh char păng athei hơmet pơ ‘lơ̆ng đơ̆ng tơm:

“Tơdrong ‘nâu ‘nĕ kơ lê̆ bơngai tơmơ̆t jên jang hiong răm. Pơjao ăn Anih vei lăng trong nơnăm pơtho bơngai tơmơ̆t jên jang pơm hla ar liơ vă kơƀônh hloh đang kơ ‘noh tơroi tơbăt dơ̆ng ăn Anih jang. Đơ̆ng âu tơ̆ hơnăp kơnh đĭ đăng dôm anih sir iŏk tơmo, chuơh, tơmam ming man hmă athei vei sơđơ̆ng đĭ đăng dôm tơdrong ‘lơ̆ng đang kơ ‘noh mă gơh tơlĕch ăn iŏk jang.  Gơh jang ‘noh bơ̆jang kiơ̆ đĕch, ưh pă tơvŏk yă kiơ dơ̆ng bơih. Hơdrol sơ̆ iĕm jang tam mă đang, gơh iŏk jang ‘noh tơlĕch jang ‘noh ƀơm truh teh khŭl linh, vei sơđơ̆ng, đang kơ ‘noh ƀơm truh bri, ƀơm truh pơtrơp tơƀưh. Tơdrong ‘nâu ưh kơ lăp iŏk đơ̆ng dang ei truh tơ̆ hơnăp kơnh ưh kơ đei tơdrong ‘nâu đei ƀôh dơ̆ng.”

Kiơ̆ kơ ƀok Trương Lê Mãnh, Kơdră Khŭl jang mơdro sa mơ lôh dêh char Kon Tum, dôm anih mơdro sa tơ̆ dêh char dang ei hlôi đei tơdrong hiôk vă tơƀơ̆p kơdră chĕp kơ̆l dêh char tơchă tơdrong hiôk tơmơ̆t jên jang dăh mă tơlĕch nơ̆r ‘meh vă, tơroi dôm tơdrong tơhlăk tơhlĭn, mơmat tat. Dôm ‘măng tơƀơ̆p thoi noh oei pơgơ̆r hơnơ̆ng rim khei kiơ̆ Tơdrong jang Cheh phe Anih mơdro sa – Bơngai mơdro sa dăh mă ‘moi kiơ̆ tơdrong pơma dơnuh hăm anih mơdro sa đei dêh char pơgơ̆r 6 khei 1 ‘măng. Ƀok Trương Lê Mãnh akhan, ‘nâu jĭ dôm kênh pơma dơnuh đei yua ‘lơ̆ng hơiă:

“Lơ̆m dôm tơdrong jang pơma dơnuh kŭm nhen Cheh phe Anih mơdro sa – Bơngai mơdro sa yua đơ̆ng Anih vei lăng kon pơlei dêh char pơgơ̆r ‘noh jĭ 1 hơnih kơtơ̆ng ang đei yua vă khŭl kơdră chĕp kơ̆l tơtom, băt hơdăh păng hơmet pơ ‘lơ̆ng dôm tơdrong mơmat tat, tơhlăk tơhlĭn mă lăp hloh ăn anih mơdro sa, bơngai tơmơ̆t jên jang. Dôm kơdră chĕp kơ̆l dêh char đei đon jang tơpăt tơpă, ưh kơ đei veh ver hăm dôm tơdrong mơmat tat anih mơdro sa tơƀơ̆p ƀơm, athei hơmet pơ ‘lơ̆ng dôm tơdrong pơgăn bơ̆jang pơm tơlĕch, tĕch mơdro đơ̆ng anih mơdro sa lơ̆m gơh jang đơ̆ng Anih vei lăng kon pơlei dêh char”.

Đơ̆ng sơnăm 2022 truh dang ei ‘moi kiơ̆ dôm ‘măng pơma dơnuh păng Tơdrong jang Cheh phe Anih mơdro sa – Bơngai mơdro sa, kơdră chĕp kơ̆l dêh char Kon Tum hlôi chih iŏk 136 tơdrong mă bơngai tang măt anih mơdro sa apĭnh hăm dêh char.

Hăm dôm tơdrong tơhlăk tơhlĭn ƀônh ƀŏ đei kơdră chĕp kơ̆l dêh char Kon Tum hơmet pơ ‘lơ̆ng kơtă anih hloi. Dôm tơdrong mơmat ƀơm truh lơ jăl, lơ anih jang kơdră chĕp kơ̆l dêh char băt hơdăh hơnăp jang, pơjao hơnăp jang hơdăh ăn rim anih jang, tơring akŏm hơmet pơ ‘lơ̆ng mơmat ăn kơ anih mơdro sa. Pơtôch lơ̆m 136 tơdrong dang ei hlôi đei 126 tơdrong đei hơmet pơ ‘lơ̆ng đang, 10 tơdrong uơ oei dơ̆ng tŏk bŏk đei bơngơ̆t truh hơmet pơ ‘lơ̆ng.

Yă Hồ Thị Kim Oanh, Kơdră vei lăng Kŏng ti jang pơgang hla ‘long Lâm thịnh Kon Tum, tơbăt ‘nao iung jang pơjing Kŏng ti sơnăm 2019 ‘noh tơƀơ̆p mơmat tat yua đơ̆ng jĭ COVID- 19, lơ̆m tơdrong jang yak hloh mơmat tat sơkơ̆t hơdăh tơmam tơm Hla che sâm lơ̆m anih tĕch mơdro, Kŏng ti ling lang iŏk đei tơdrong vang yak hơdai, tơgŭm đơ̆ng khŭl kơdră păng anih jang kơpal dêh char Kon Tum:

“Anih mơdro sa tơiung tơdrong jang sa ‘noh tơƀơ̆p tôch kơ lơ tơdrong mơmat tat mă lei đei tơdrong hiôk ‘noh jĭ tơdrong tơgŭm đơ̆ng dôm trong jang tơgŭm đơ̆ng dêh char. Chơt hơiă dêh khei ‘năr tơ jê̆ âu dêh char hlôi pơgơ̆r dôm tơdrong jang tơgoăt hơdai, pơtrŭt păng mă loi ‘noh jĭ hơmet pơ ‘lơ̆ng dôm tơdrong apĭnh, mơmat tat đơ̆ng anih mơdro sa. Tơdrong jang cheh phe bơngai mơdro sa lơ̆m khei hơdrol Kŏng ti nhôn đei tơlĕch trong jang hơtŏk tơdrong pơm tơlĕch vă vang jang lơ̆m dôm anih mơdro sa hơlen hloh. Kơdră chĕp kơ̆l dêh char hlôi pơtruh tơdrong ‘meh vă đơ̆ng nhôn ăn Anih jang Khoa hŏk păng Kơmăy kơmŏk. Dang ei ‘noh nhôn tŏk bŏk bơ̆jang hăm anih jang gơh pơtho pơhrăm kŭm nhen asong hla ar pơkăp ISO”.

Jơhngơ̆m đon vang yak hơdai hơmet pơ ‘lơ̆ng mơmat tat tơgŭm anih mơdro sa hơtŏk tơiung đơ̆ng dêh char Kon Tum đei tơpôl anih mơdro sa tŏk bŏk pơm tơlĕch, tĕch mơdro păng anih tơmơ̆t jên jang lăng ‘lơ̆ng. Khei 4/2023 tơ̆ Lêh roi tơbăt hơdăh kơ sô̆ kĕ pơ jei kơ dêh char sơnăm 2022 yua đơ̆ng jơnŭm vei lăng Mơdro sa păng Kơmăy kơmŏk Việt Nam pơgơ̆r, Kon Tum pơm ưh kơ ê ƀơ̆t tŏk 24 kơnao pơtêng hăm sơnăm 2021 pơ rĕng dơ̆ng mă 37/63 dêh char, pơlei tơm. ‘Nâu jĭ dơ̆ng pơ rĕng kơ jung hloh dêh char iŏk đei lơ̆m 16 sơnăm âu ki. Vă tơdrong vang yak hơdai hơmet pơ ‘lơ̆ng mơmat tat tơgŭm anih mơdro sa hơtŏk tơiung roi ‘năr roi ‘lơ̆ng, đei yua, dêh char Kon Tum tŏk bŏk akŏm bơ̆jang kiơ̆ lơ trong jang vă hơnơ̆ng hơmet ‘lơ̆ng anih tơmơ̆t jên jang tĕch mơdro, hơtŏk ‘lơ̆ng tơdrong kĕ pơjei. Hơdai hăm ‘noh đei trong jang tơgŭm hơdrol hơtŏk tơiung tơring mŭk drăm jang kơdih, tơiung pơjing tơdrong jang sa pơcheh hơgei; pơm tơdrong hơtŏ băl lơ̆m gơh iŏk yua kon jên jang đơ̆ng dôm anih mơdro sa, bơngai tơmơ̆t jên jang; tŭn pran tơdrong tơlĕch jang iŏk yua kơmăy kơmŏk kơtơ̆ng ang, tơplih kơ sô̆; hơtŏk ‘lơ̆ng khŭl jang kang ƀô̆, bơngai jang teh đak đei jơhngơ̆m tơnăp, ‘lơ̆ng lơ̆m pơvih pơvăn, tơgŭm anih mơdro sa.