5 sơnăm adrol sơ̆, ‘nhŏng Phan Hữu Trung tơ̆ plei ĐhaMi, xăh Ba, apŭng groi kông Đông Giang, dêh char Quảng Nam găh unh hnam pơmat tat, ưh đei tơdrong jang sơđơ̆ng. Đơ̆ng rŏng đei tơdrong jang năm jang tơ̆ teh đak đe, ‘nhŏng Phan Hữu Trung đei khul kơdră tơring tơgŭm pơm hla ar asong tŏk iŏk 200 triu hlak jên đơ̆ng Anih mong jên tơgŭm ăn tơpôl vă năm jang tơ̆ teh đak đe. Đơ̆ng rŏng 3 sơnăm bơ̆ jang tơ̆ teh đak Nhật Bản, ‘nhŏng mong đei kơsô̆ jên pôm păi mơ̆n. ‘Ngoăih kơsô̆ jên mong đei, tơdrong jang đơ̆ng ‘nhŏng Phan Hữu Trung kŭm roi gơh. Đei jên, ‘nhŏng Phan Hữu Trung vih tơ̆ pơlei tơlĕch jên bơ̆ jang chă chơ chuĕn ăn đe, iŏk yoa sơđơ̆ng ‘lơ̆ng.

‘Nhŏng Phan Hữu Trung tơroi: “Adrol sơ̆ hnam nhôn tôch pơmat tat, gơnơm đei khul kơdră tơring pơlung păng tơgŭm, ăn năm jang tơ̆ teh đak Nhật Bản. 1 khei inh jang đei 32 triu. Dang ei tơdrong arih xa ưh pă pơmat tat nhen adrol sơ̆ bơih. Hrei ‘nâu tơ̆ tơring đei lơ bôl boăl năm jang tơ̆ teh đak đe.”

Bơ̆ jang tơdrong jang 3 “Hơtŏk pơtho tơdrong jang păng chă tơdrong jang ăn bơngai jang tơ̆ tơring kon kông păng groi kông", apŭng Đông Giang đei tơgŭm hlŏh 3 ti hlak jên. Tơring âu năng kăl truh tơdrong ăn bơngai năm jang tơ̆ teh đak đe. Kiơ̆ kơ ‘nŏh, bơngai jang đei tơgŭm jên hŏk tơdrong jang, jên hŏk nơ̆r teh đak đe, khăm hơlen jơhngâm pran păng pơm dôm hla ar năm jang tơ̆ teh đak đe, đei tơgŭm jên kiơ̆ đơ̆ng tŏk iŏk tơ̆ anih mong jên tơgŭm tơpôl. Vang năm jang tơ̆ teh đak đe, bơngai kon kông ưh lăp oei iŏk yoa sơđơ̆ng, tŏk klăih đơ̆ng tơnuh hin hrĕnh đĕch mă oei hŏk đei lơ tơdrong kăl vă vih jang xa kơtă tơ̆ tơring kơdih.

Đơ̆ng sơnăm 2022 truh dang ei, apŭng Đông Giang hlôi ăn hlŏh 150 ‘nu bơngai năm jang tơ̆ teh đak đe. Ƀok Đỗ Hữu Tùng, Phŏ Kơdră vei lăng kon pơlei apŭng Đông Giang, dêh char Quảng Nam ăn tơbăt, lơ̆m apŭng Đông Giang đei 15.000 ‘nu bơngai lơ̆m sơnăm bơ̆ jang, mă lei kơsô̆ bơngai năm jang tơ̆ teh đak đe tam mă lơ: “Tơdrong jang găh hơtŏk pơtho tơdrong jang păng chă tơdrong jang ăn kon pơlei tơ̆ tơring kon kông păng groi kông” găh Tơdrong jang tơm kơ teh đak atŏk tơiung mŭk drăm, tơpôl tơ̆ tơring kon kông păng groi kông, kiơ̆ inh ‘nâu jĭ tơdrong jang tôch đei yoa, gĭt kăl. Mih ma duch nă hlôi hlôh vao ‘lơ̆ng găh tơdrong năm jang tơ̆ teh đak đe đei iŏk yoa lơ, đei tơdrong arih xa sơđơ̆ng ‘lơ̆ng ƀiơ̆. ‘Nâu jĭ tơdrong tôch hơiă. Truh âu kơnh, apŭng Đông Giang hơtŏk tơdrong roi tơƀôh, pơgơ̆r chă tơdrong jang tơ̆ dôm anih jang lơ̆m teh đak păng tơ̆ teh đak đe vă ăn bơngai năm jang.”

Khei ‘năr âu ki, dôm apŭng groi kông dêh char Quảng Nam roi tơbăt păng pơih lơ lăm pơtho tơdrong jang păng tơgŭm ăn bơngai jang năm jang tơ̆ teh đak đe. Đơ̆ng sơnăm 2022 truh dang ei, dêh char Quảng Nam ăn hlŏh 4 rơbâu ‘nu bơngai năm jang tơ̆teh đak đe, mă lơ ‘nŏh năm jang tơ̆ Hàn Quốc, Nhật Bản, Lào, Đài Loan. Vă tơgŭm ăn bơngai jang năm jang kiơ̆ khei ‘năr pơkăp tơ̆ teh đak đe, dôm anih jang kơpal tơ̆ dêh char Quảng Nam pơgơ̆r lơ ‘măng chă tơdrong jang, hơlen năng tơdrong ‘mĕh vă năm bơ̆ jang tơ̆ teh đak đe vă roi tơƀôh ăn bơngai jang.  

Dêh char Quảng Nam chih hơdăh, năm jang tơ̆ teh đak đe jĭ 1 lơ̆m dôm trong jang tôch đei yoa vă chă tơdrong jang, pơm hơtŏk iŏk yoa. Yoa thoi nŏh, rim sơnăm, dôm anih jang kơpal, tơring tơrang hơtŏk tơdrong roi tơbăt trong jang, tơdrong tơgŭm đơ̆ng teh đak găh năm jang tơ̆ teh đak đe. Dêh char 'nâu oei pơjing trong hơlen năng, chih jô̆ hơnăn dôm bơngai oei lơ̆m sơnăm choh jang, hơlen năng tơdrong 'mĕh vă năm jang tơ̆ teh đak đe. Kiơ̆ kơ 'nŏh, kơchăng bơ̆ jang hăm dôm anih đa ăn bơngai năm jang tơ̆ teh đak đe, pơgơ̆r ăn bơngai năm jang tơ̆ teh đak đe mă lăp hăm tơdrong gơ̆h jang đơ̆ng rim bơngai.

Ƀok Nguyễn Qui Quý, Phŏ Kơdră Anih vei lăng bơngai jang xa, linh jĭ rơka păng tơpôl kơ dêh char Quảng Nam tơroi: “Găh tơdrong ăn bơngai năm jang tơ̆ teh đak đe, khei ‘năr âu ki đei kơdră chĕp kơ̆l dêh char Quảng Nam tôch tơrek. ‘Nâu jĭ tơdrong jang gĭt kăl vă tơjur tơnuh hin kơjăp ‘lơ̆ng kŭm nhen jang tŏk pơm pơdrŏng ăn unh hnam kon pơlei, mă loi jĭ tơ̆ dôm apŭng groi kông. Tơdrong ăn bơngai năm jang tơ̆ teh đak đe kiơ̆ hla ar pơkăp đei lơ tơdrong tơplih 'lơ̆ng păng păr ang tơ̆ lơ tơring, kơsô̆ bơngai năm jang tơ̆ teh đak đe roi đunh roi tŏk 'năi, tơdrong arih xa kơ đe sư păng unh hnam tơplih ‘lơ̆ng, hơdai hăm 'nŏh jĭ tơplih đei tơdrong jang păng pơih xă tơdrong jang xa".

Gơ̆h pơma, kiơ̆ đơ̆ng ăn bơngai năm jang tơ̆ teh đak đe kiơ̆ hla ar pơkăp hlôi pơjing đei tơdrong ‘lơ̆ng ăn bơngai jang tơ̆ dêh char Quảng Nam pơm hơtŏk iŏk yoa, vei sơđơ̆ng tơdrong arih, vang tơgop pơm hơtŏk khul bơngai jang rơgei, tơjur tơnuh hin hrĕnh păng kơjăp.