1- Bơngai Jrai jei nhen mĭnh ƀar hơdrung kon kông anai đei năr têt Tết Nguyên đán joăt joe mă lei ưh kơ ƀlep lơ̆m năr Têt kơ bơngai Yuăn. Mă lei năr Têt Nguyên đán kơ bơngai Yuăn đei kon pơlei rim hơdrung lăng Têt au ‘noh Têt atŭm kơ tơpôl ŭnh hnam Việt Nam. Jei mơdŭk mơdăk pơvih pơvăn por ‘nhot et sa hơdoi lơ̆m ŭnh hnam, pơvih pơvăn trong hnam rơgoh ‘lơ̆ng. Yă Rmah H’Bloi, pơlei Mok Đen, tơring Ia Dom, apŭng Đức Cơ, dêh char Gia Lai tơroi: “Vă hơmet ăn sơng sơnăm ‘nao, hăm bơngai Jrai bơ̆n tơdăh ŭnh hnam ayơ đei phe tơyông ‘noh pai por tơyông, ŭnh hnam đei nhŭng, iĕr ‘noh chă ket ƀuh nhŭng iĕr, đơ̆ng rŏng ‘noh bơ̆n ‘nŭng ƀĕng chư̆ng, lơ̆m dôm năr au bơ̆n jei chă pơvih pơvăn cham hnam rơgoh ‘lơ̆ng, ôp hơmet rơgoh rup hơtol lơ̆m hnam vă sơnăm ‘nao sơng đei tơdrong hle, tŭk hŭt dôm twodrong ưh kơ ‘lơ̆ng hơ iă sơnăm so, hơvơh hơvơi hơpơi đei tơdrong hơnih sa phĭ tiwtŏ dơnŏ ‘lơ̆ng dơ̆ng kơjăp, hơnŭk hơnoa.”

2 – Kră pơlei Rahlan Kil, tơ̆ pơlei Mlah, xah Phú Cần, apŭng Krông Pa, dêh char Gia Lai ăn tơbăt, lơ̆m tơdrong juăt jue joh ayŏ kơ bơngai Jrai, hơdrol ki ưh đei Têt. Bơngai hơdrô̆ đei tơdrong et xa, hơnơ̆ng đei pơgơ̆r ah pơyan puih mak, ah kon pơlei hlôi iŏk yua đang pơyan jang xa. Mă lei lơ sơnăm kơ âu, bơngai Jarai đei tơdrong hrơ hrau joh ayŏ hăm dôm hơdrung ‘nhŏng oh nai, noh adoi pơdơh pơdơi, pơchơt Têt Nguyên đan. Khei năr âu, kon pơlei hơnơ̆ng pơ-‘nguaih pơrŏ hnam oei, hơmet trong glung păng hơmŏ dôm tơmam xa ‘lơ̆ng, pai tơdrô ge, vă atŭm hăm unh hnam, kơtum kơtŏng, bôl boăl akŏm et xa: “Kiơ̆ khôi juăt yă ƀok sơ̆ noh đơ̆ng rŏng kơ et xa phĭ noh rim bơngai vih tơ̆ hnam kơdih. Tơdrong pơgơ̆r et xa hrei âu pă đei rơ-ông tih nhen sơ̆ ki bơih, kon pơlei hlôi băt hơdah, athei mong ƀiơ̆, pă đei oei tơdrong đei dôm yơ xa đĭ dôm ăi bơih ôh, ưh pơhuach kư̆ kă, kăp gĭt noh kon pơlei đei akŏm đih băl noh hơ-iă bơih”.

3-Tơ̆ pơlei Kon Hoa, tơring H’Ra, apŭng Mang Yang, dêh char Gia Lai, sơnăm 2023 đei 10 ŭnh hnam dơnuh đei teh đak tơgŭm pơm hnam. Mĭnh pơbung hnam să 36m2, kơjă kơjên 84 triu hlak jên, lơ̆m au Teh đak tơgŭm ăn 44 triu hlak jên, ŭnh hnam tŏk iŏk jên đơ̆ng Hơnih mong jên tơgŭm djru tơpôl apŭng 40 triu hlak jên vă pơm hnam să ‘lơ̆ng kơjăp hloh dơ̆ng. Hơdrol kơ Têt Nguyên đán, dôm pơbŭng hnam au hlôi pơm đang păng pơjao ăn ŭnh hnam. Têt truh, klo akăn mŏ Mech atŭm hăm 3 ‘nu kon hơ ‘lơ̆p oei lơ̆m pơlei Kon Hoa, tơring H’Ra chơt hơ iă ‘nă hal đei mơ̆t oei lơ̆m hnam ‘nao păng sa têt lơ̆m hnam ‘mao kơ dih. Mŏ Mech chơt hơ iă pơma: “Têt au đei hnam ‘nao gơnơm đei Đảng, teh đak tơgŭm djru, ba chơt dêh. Hnam so đĭ hiăh hiok, pơyan ‘mi ‘noh hnăt hnot, ưh kơ đei hơnih hrĕng, mơnat kơ đe kon hơ ‘lơ̆p dêh. Đei Teh đak tơgŭm djru, đơ̆ng jnoh ăn ŭnh hnam tŏk iŏk jên hăm jên cheh tŏ sĕt dơ̆ng kơna klo akăn nhi chơt dêh, bơnê kơ Teh đak. Đơ̆ng dang ei, đei hnam kơjăp ‘lơ̆ng bơih, ŭnh hnam nhôn gô hơdrin chă pơtho khan dih băl pơnam jang sa atŏk tơ iung mŭk drăm, hơmet pơ ‘lơ̆ng hơrih sa.”

4 – Đei yua lơ, kaphê đei kơjă dơ̆ng, unh hnam ƀok Hmou tơ̆ pơlei Groi Wêt, xah G’Lar, apŭng Đak Đoa, dêh char Gia Lai sơng sơnăm ‘nao hăm tơdrong chơt hơ-iă ‘nă hal. Sơnăm 2023 âu ki, kơjă kaphê tŏk hloh 70.000 hlj 1 kĭ, pơyua lơ ăn unh hnam đei tơmam sŏng xa păng hơmet sơng sơnăm ‘nao. Năr tơjê̆ têt, unh hnam ƀok Hmou pơgenh ot đĭ dôm kơƀao kaphê kro kơ unh hnam vă hơmet sơng Têt. Ot rah kaphê, ƀok Hmou tơroi rah tơdrong chơt hơ-iă kơ po thi âu: “Têt âu chơt hơ-iă dêh. Unh hnam adoi pai hơmŏ tơdrô ge, đei iĕr păng răt ‘măn ‘nhĕm nhŭng, tơmam xa, đak nhă đơ̆ng ‘nguaih ‘măn ăn unh hnam pơchơt têt. Sơnăm âu kaphê đei kơjă kăp ƀiơ̆, đe kon inh rim ‘nu adoi đei kaphê, tŏ sĕt hloh noh adoi đei 01, 02 tâ̆n, kơjă tŏk kăp noh bu bu adoi chơt hơ-iă ‘nă hal”      

5-Tây Nguyên sơnăm au ki jang sa iŏk yua đei lơ, kơjă măt, kơna jơhngơ̆m đon sơng Têt chơt hơ iă ‘nă hal hloh. Ŭnh hnam ‘nhŏng Y Lỹ, hơdrung M’Nông oei tơ̆ bon Bu Ndrung, tơring Dak Ndrung, apŭng Dak Song đei 1ha chehphe păng tiu. Khei pơyan au ki, mă đơ̆ng ƀơm kơnê̆ đơ̆ng tŏ phang pơđang, chehphe ưh kơ gan plei mă lei kơjă măt kơna jang sa iŏk đei oei sơđơ̆ng. Kơjă chehphe măt ‘noh jei jing jơhngơ̆m pran vă mơ̆t lơ̆m sơnăm ‘nao ŭnh hnam hơnơ̆ng hơdrin jang sa hloh dơ̆ng: “Khei pơyan au ki ‘noh kơjă chehphe tôch kơmăt, kon pơlei jei chơt hiôk dêh. Lơ̆m sơnăm ‘nao ba jei hơdrin hloh dơ̆ng vă iŏk đei trong tơlĕch jang choh jang sa atŏk mŭk drăm kơ ŭnh hnam. Mơ̆t lơ̆m sơnăm ‘nao ‘noh ŭnh hnam bơ̆n gô hơdrin jang sa hloh dơ̆ng, tơmơ̆t jên jang lơ ƀiơ̆ vă ‘long pơtăm jing ‘lơ̆ng plei lơ. Jei ƀlep lơ̆m sơnăm ‘nao ba jei ‘meh vă pơtruh nơ̆r ƀơ̆r pơma hmach thơ thâu ăn sơnăm ‘nao đĭ đăng kon pơlei pơla pran jăng grăng akai, jang sa iŏk yua kơjăp.”

6 – Unh hnam ƀok Điểu Gưu, tơ̆ pơlei Srê, xah Đăk Gru, apŭng Đăk R’lấp đei  5ha teh pơtăm kaphê păng sâu riêng. Tơm sâu riêng ‘nao pơtăm, tŏk bŏk lơ̆m khei năr vei lăng. Oei tơm kaphê hlôi đei yua sơđơ̆ng. Pơyan kaphê sơnăm âu ki kơjă kăp pơm ăn bơngai pơtăm kaphê nhen Điểu Gưu chơt hơ-iă hloh: “Unh hnam inh ‘nao pơtăm sâu riêng 100 tơm, pơtăm kaphê păng găr sơlơ̆k noh đunh sơnăm bơih, pơyan kaphê âu ki kơjă kăp, kon pơlei pơtăm kaphê tôch chơt hơ-iaw, đei jên vă sơng Têt, ‘măn ăn tơdrong hơrih xa. Unh hnam inh 1 sơnăm đei yua đơ̆ng kaphê păng găr sơlơ̆k pơhlom 300-400 trĭu. Yak ah sơnăm ‘nao noh unh hnam inh gô hơdrin vei jang pơgar ‘long pơtăm mă tơnăp vă đơ̆ng noh hơtŏk iŏk yua”

7- Đơ̆ng mĭnh ‘nu kon pơlei choh jang sa, rim năr chă jang ăn kơ đe man hnam, ‘nhŏng Y-Noan Ayun (joăt krao akhan Ama Hy), oei tơ̆ buôn Čuôr Dăng B, tơring Čuôr Dăng, apŭng Čư̆ Mgar, dêh char Dak Lak hlôi hơdrin jang sa đei jing bơngai tơm iŏk jang pơm hnam đe, tơgŭm ăn kon pơlei jang keh đang lơ hnam oei, tơgop lơ̆m pơjing đei tơdrong jang ăn vă jê̆ 20 ‘nu bơngai lơ̆m pơlei. ‘Nhŏng Y-Noan Ayun tơbăt jơhngơ̆m đon chơt hơ iă tơ̆ hơnăp yak mơ̆t lơ̆m puih mak ‘nao: “Ĭnh ƀôh sơnăm au ki đei lơ tơdrong chơt hơ iă. Rim ‘long pơtăm nhen nhen chehphe, sâu riêng đei kơjă măt kơna kon pơlei chơt hiôk dêh. Ŭnh hnam ba jang sa iŏk đei đơ̆ng chehphe jei ưh kơ măh dôm yơ mă lei ŭnh hnam ba jang sa iŏk đei dơ̆ng đơ̆ng chă pơm hnam đe, đơ̆ng chơ đe tơmang pơhiơ̆ ham gre 16 tang dŏ, 7 tang dŏ kơ ŭnh hnam. Hơpơi sơnăm ‘nao ŭnh hnam păng pơđĭ lơ̆m pơlei bu bu jei pran jăng grăng au, hơrih sa hiôk jơnap hloh dơ̆ng.”          

8 – Lơ pơlei pơla Tây Nguyên, kon pơlei pơgơ̆r pơchơt Têt lơ̆m pơlei pơla, atŭm hăm tơdrong sơng Têt. Tơ̆ xah Ea Tar, apŭng Cư Mgar, sơng Têt sơnăm âu lơ̆m pơlei ‘nao et hơtŏk Hnam hơkŭm tơpôl. Hnam hơkŭm tơpôl kơ pơlei Kđoh đei pơm ah cham hơnê̆ pơlei, să hloh 100m vuông, đei pơm nhen hnam kơjung Êđê, bơbŭng kem, chơnĕng gŏch păng drơh ƀê tŏng gŏch ‘lơ̆ng. Yă Ra lan H’Tưởng, Kơdră pơlei Kđoh tơroi gah tơdrong đei tơgŭm pơm hnam hơkŭm tơpôl să păng ‘lơ̆ng âu jing tơdrong chơt hơ-iă kơ kon pơlei. ‘Nâu gô jing anih akŏm hŏk hôp, joh ayŏ kơdŏ suang, tơplŏng kơdâu, tơroi tơbăt gah trong tơchơ̆t jang đơ̆ng Đảng, khôi lươ̆t teh đak truh hăm kon pơlei. Têt truh, pơlei rơ-ông rơ-ang pơrŏ hnam hơkŭm tơpôl, pơgơ̆r sơng kơmăng tơkuh sơnăm hăm tơdrong pơsuh joh ayŏ kơdŏ suang păng pai xa...

9- Atŭm hăm kơdră đảng, kơdră chĕp pơgơ̆r rim tơring, kang ƀô̆, ƀô̆ đô̆i rim kơđông vei lăng sơlam tehb đak găh rim dêh char Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk păng Đắk Nông jei hlôi năm truh rim pơlei pơla tơring sơlam teh đak vei lăng năng tông Têt ăn ŭnh hnam đei iŏk yua ăn teh đak, bơngai dơnuh. Tơ̆ apŭng Ia Hơdrai, dêh char Kon Tum, Ban Bí thư Trung ương Đoàn Hơdruh tơdăm Cộng sản Hồ Chí Minh hlôi pôk ăn trong jang sa kơjă kơjên 2 ti hlak jên tơgŭm djru vă đoàn viên, hơdruh tơdăm tơring atŏk tơ iung muk drăm; pôk ăn 20 tơnô̆ kon jên hŏk pơhrăm, mĭnh tơnô̆ kơjă 2 triu hlak jên ăn rim oh hŏk tro dơnuh hŏk hơgei; 30 tơnô̆ tơmam drăm ăn kŏng nhân Kŏng ty ksu Chư Mo Ray păng Kŏng ty Ksu Sa Thầy păng hmach Têt ăn kon pơlei tơring sơlam teh đak dêh char Kon Tum. ‘Nhŏng Ngô Văn Cương, Bí thư Trung ương Đoàn, Kơdră Hơnih bơ̆ jang Dăr lăng Trung ương Đoàn, tơbăt: “ ‘Moi kiơ̆ rim tơdrong jang au vă tơgŭm ăn bơngai jang, hơdruh tơdăm, bơngai tơnap tap đei rơvơn sa Têt phĭ tơtŏ dơnŏ ‘lơ̆ng, ŭnh hnam chơt hơ iă ‘nă hal hloh dơ̆ng. Đơ̆ng rŏng sa Têt ‘noh đei jơhngơ̆m hlŏh dơ̆ng vă tơgŭm ăn bơngai jang adoi nhen hơdruh tơdăm kŏng nhân păng hơdruh tơdăm ŭnh hnam tơnap tap iung jang pran hloh dơ̆ng mưh sơng đei Têt chơt hơ iă ‘nă hal”.

10 – Lơ pơlei pơla lơ̆m ‘măng âu adoi pơgơ̆r akŏm puih mak hăm et sŏng ƀa ‘nao (et jur xa). Lơ̆m ‘măng âu, rim unh hnam adoi hăt hot ‘nhăk ƀa vih tah lơ̆m sum, atŭm hăm noh pơgơ̆r et sŏng ƀa ‘nao vă pôk bơnê kơ yang hơpang, yang hri, yă ƀok dơnơm hlôi asong ăn minh pơyan jang ƀa đei yua lơ păng hơpơi ‘meh đei pơyan jang ƀa ƀenh hnam. Đơ̆ng rŏng kơ et xa ƀa ‘nao, rim pơlei pơla pơgơ̆r et soi tơnglang đak, vă apinh gơh đei ‘mi kial sơđơ̆ng, đak jrah jrai, rim bơngai grăng pran, rim unh hnam đei lơ ƀa hơƀo, kơpô rơmo nhŭng iĕr. ‘Nâu jing minh tơdrong et xa tih kơ rim pơlei pơla, vă tơgop vei sơđơ̆ng cham char, vei lăng tơdrong hơrih kơ pơlei pơla, atŭm hăm noh tơbăt ăn rim bơngai athei băt vei lăng bri, teh, thong đak... kơlih noh jing mŭk drăm kăp gĭt hloh đơ̆ng kră sơ̆ mă yă ƀok pơsư̆ ăn. Yă H’Pen Mjâo, tơ̆ pơlei Ea Sup A, thĭ trâ̆n Ea Sup, apŭng Ea Sup, dêh char Dak Lak tơroi, sơnăm ‘nao kon pơlei adoi chơt hơ-iă Têt sơng puih mak păng hơpơi ‘meh đei tơdrong ‘lơ̆ng hơ-iă lơ̆m sơnăm ‘nao: “Sơ̆ ki, kon pơlei hơnơ̆ng pơgơ̆r lơ tơdrong et xa, phŏ noh minh khei minh ‘măng. Pơtih nhen blŭng sơnăm ‘nao hơnơ̆ng pơgơ̆r et sŏng ƀa ‘nao vă pôk bơnê kơ yang hơpang asong ăn kon pơlei đei tơdrong hơrih phĭ tơtŏ. Hrei âu, tơdrong hơrih kon pơlei hlôi đei tơplih, hơpơi ‘meh sơnăm ‘nao grăng pran, tơdronghơrih tơplih, pơtăm ƀa hơƀo đei yua lơ, jang xa sơđơ̆ng”

11- Pơlei pơla bơngai K’ho lăp đơ̆ng rŏng chă kĕch phĕ ‘long pơtăm đang, jơ ‘năr hơtuch sơnăm pơgơ̆r kơ̆m kang kơnang giĕng Ñô năng - bơnê kơ yang hlôi lăng tông nông gia tơpơng ăn mĭnh pơyan jang sa iŏk yau kơjăp. Kră pơlei ‘noh bơngai tang măt kon pơlei chă rơih mĭnh hơnih teh tơnă păng să vă pơgơ̆r soi tơbeh. Kiơ̆ đơ̆ng ƀok Ông Rơ Ông Ha Jràng oei tơ̆ tơring Liêng Srônh, apŭng Dam Rong, dêh char Lâm Đồng, pơgơ̆r kơ̆m kang kơnang giĕng au hơvơn rim ŭnh hnam vang chă tơra đei mĭnh reo ƀa, mĭnh tŏ iĕr, mĭnh tŏ ge tơdrô vă et sa păng răt mĭnh tŏ kơpô păh kơchoong dăh mă rơmo vă soi tơbeh ăn kơ yang, vă bơnê kơ yang lăng tông nông gia kon pơlei pran jăng grăng akau, jang sa iŏk đei kơ jăp lơ̆m prăt sơnăm au ki, adoi hơvơ̆h hơvơi hơpơi yang vei lăng năng tông ăn kon pơlei lơ̆m sơnăm ‘nao pran jăng grăng akau, pơjing đei ‘mi rŏ tŏ hơlăng jang sa iŏk yua kơjăp: “Mưh hmŏ đei kơpô, ‘nou pơm gơ̆ng ga lơ̆m 15 năr vă chô̆ kơpô soi tơbeh kơ yang, pơm gơ̆ng ga au vă tơbăt ăn kon pơlei pơla bơ̆n vă jê̆ pơgơ̆r ñô năng, kon pơlei tơbăt jơhngơ̆m đon chơt hơ iă kơ yuơ jang sa lơ̆m sơnăm iŏk đei kơjăp, tơbăt jơhngơ̆m đon bơnê kơ yang hri, yang kông yang đak, yang bri lăng tông nông gia ... kơ yuơ yang hri tơpơng ăn phe sa ƀa sŏng măh mai. Đơ̆ng rŏng ‘noh đĭ đăng hơdruh tơdăm, đe hơ ioh păng đe kră vang tôn chĭng chêng, joh asoang dăr gơ̆ng ga đang ‘noh mă koh sa kơpô. Lăp đơ̆ng rŏng ƀuh kơpô ‘noh chă kăt klăh asong rim ŭnh hnam lơ̆m pơlei, lăp hơdrô̆ kơl kơpô ‘noh pai ‘nhot sa atŭm kơ pơlei, đơ̆ng rŏng ‘noh bu bu jei jôr tơdrô lơ̆m get đak chă huch păng joh hơri prăt măng hloi...”