Khei ‘năr âu ki, Ƀok soi Hoàng Văn Số, tơ̆ Hnam khop Thanh Hà, xăh Ia Đrăng, apŭng Chư Prông, dêh char Gia Lai hlôi jang ‘lơ̆ng hơnăp jang jĭ gơng tơƀưh đơ̆ng dôm khul jang chinh trĭ tơpôl hăm kon pơlei kiơ̆ khop tơ̆ tơring. Kiơ̆ ƀok, vă dôm trong jang 'lơ̆ng, hơiă gơ̆h păr ang 'nŏh kăl đei trong jang mă đei yoa ‘mơ̆i.

Yoa thoi noh, lơ̆m dôm jơ hơkŭm, pơtho tơdrong lui, ƀok soi tơ̆ Hnam khop Thanh Hà hơnơ̆ng tơroi hơdai hloi dôm tơdrong găh đon lui, tơdrong mât 1 ƀơ̆r đon, tơgŭm băl lơ̆m tơdrong arih xa, vei kơjăp tơdrong sơđơ̆ng, pơjing unh hnam hiôk chơt. Mă loi jĭ athei pơtho ăn kôn mon kon sâu băt tơdrong ‘lơ̆ng, tơdrong hơiă, tơƀôh ăn chăl mơlôh năm truh tơdrong arih xa tơpăt ‘lơ̆ng, lui kơjăp.

“Hăm hnam khop, mă loi jĭ lơ̆m jơhngâm đon kơ 1 ‘nu bơngai lui công giáo, nhôn hơnơ̆ng bơ̆ jang rim tơdrong ‘lơ̆ng hlŏh ăn kon pơlei, đơ̆ng tơdrong arih xa, ngôi pơchơt, dăh mă pơngơ̆t ăn kon mon hŏk pơhrăm, hơnơ̆ng đei pơlung pơm kiơ̆. Păng ‘nâu ưh lăp tơdrong pơjei kơtă lơ̆m hnam khop đĕch, mă mưh năm tơ̆ hnam trưng, lĕch hăm tơpôl athei pơm kiơ̆ ‘năi, vă jang tŏk ăn kon bơngai găh rim tơdrong.

Hăm trong jang “pơma ăn kon pơlei mơ̆ng, jang ăn kon pơlei hlôh, tơƀôh trong ăn kon pơlei kiơ̆ păng bơ̆ jang ăn kon pơlei lui”, Anih chĕp kơ̆l Đảng, khul kơdră pơgơ̆r, Anih Mặt trận Tổ quốc jơ̆p tơring păng dôm khul grŭp vang jang hơdoi hăm đe ƀok soi, ƀok pơtho lui khop, bơngai đei grih tih đei kon pơlei kui yom lơ̆m tơpôl tơlĕch lơ trong jang tôch đei yoa, nhen: kueng lui khop ưh đei tơdrong yoch, vei lăng cham char, chĕp vei dôm tơdrong juăt 'lơ̆ng kơ hơdrĕch kon kông, pơjing tơring tơrang 'nao roi đunh roi đei yoa păng bơ̆ jang roi kơjăp ‘lơ̆ng.

Hăm trong jang ‘nŏh, kon pơlei kiơ̆ khop đei pơjao vei lăng rim tơdrong ăn kơdih. Đơ̆ng noh tưk tơiung đei jơhngâm đon păng tơdrong pran tơ̆ tơring kon kông kiơ̆ lui khop. Dôm bơngai jang rơgei lơ̆m tơdrong pơjei băl ‘mêm kơ teh đak  roi đunh roi lơ tơ̆ tơring kon kông kiơ̆ lui công giáo tơ̆ dêh char Gia Lai.

Nhen thoi kră pơlei Siu Vớt tơ̆ kueng khop Ia Đreng, apŭng Chư Pưh. Tưk tơiung hơnăp jang đơ̆ng đảng viên, 1 ‘nu bơngai lui giáo dân ‘mêm kơ teh đak, dôm nơ̆rpơtho đơ̆ng Ƀok Hô găh tơdrong mât 1 ƀơ̆r đon kơplăh bơngai lui khop hăm bơngai ưh đei lui, lui kơ Ƀă yang, ‘mêm kơ teh đak hơnơ̆ng đei ƀok chĕp ră vă bơ̆ jang, plang pơyơ̆r.

“Inh chă pơma truh dôm tơdrong tam mă ‘lơ̆ng. Et tơdrô, gô kơdroh, pơm văn ƀai ‘nŏh jĭ tơdrong glăi. Đảng viên bơ̆n kŭm pơma thoi noh. Đơ̆ng đei Đảng ‘nŏh đei trong ‘lơ̆ng, đei unh điên, hnam pơgang, dang ei đei ngăl bơih. Inh pơma thoi noh ‘nŏh kon pơlei lui kiơ̆.”

Mă tơpă tơdrong krao hơvơn kon pơlei, pơm ‘lơ̆ng ăn tơdrong lui khop mơ̆ng kơ vă tơ̆ tơring kon kông đei lui khop tơ̆ dôm tơring tơ̆ dêh char Gia Lai ăn ƀôh, anih jang đảng, khul kơdră tơring, anih Mặt trận păng dôm khul grŭp hlôi jang ‘lơ̆ng hơnăp jang krao hơvơn kon pơlei kiơ̆ đơ̆ng bơngai pơtho tơdrong lui khop vă roi tơbăt, krao hơvơn kon pơlei đei lui pơm kiơ̆ păng bơ̆ jang kiơ̆ trong jang, tơdrong tơgŭm đơ̆ng Đảng, Teh đak, tơgop ăn tơdrong jang atŏk tơiung atŭm kơ tơring.

Dăh mă nhen dêh char Sóc Trăng jĭ tơring đei lơ kon pơlei Khmer arih xa, đơ̆ng rŏng kơ Luơ̆t lui khop đei chih tơlĕch păng tơmât yoa, Anih vei lăng tơdỏng lui khop kơ teh đak adrin jang hơdoi hăm dôm Anih tơm, anih jang kơpal, tơring tơrang ƀơm truh tơdrong krao hơvơn kon pơlei pơlei Khmer bơ̆ jang kiơ̆ dôm trong jang đơ̆ng Đảng, tơdrong tơgŭm, khôi luơ̆t đơ̆ng teh đak găh tơdrong lui khop kiơ̆ lơ trong. Lơ hnam chuơ Khmer đei răt hơmet tôm hla ar Luơ̆t pơyoa ăn đe ƀok chuơ, bơngai lui Phât đŏk lăng. Tơ̆ 1,2 tơring lơ̆m dêh char Sóc Trăng tơring đei lơ kon pơlei Khmer arih xa, anih chĕp kơ̆l đảng, khul kơdră tơring hơnơ̆ng tơrek truh, pơtho tơƀôh, tơgŭm păng jang hơdoi hăm Khul tơguăt đĭ đăng ƀok chuơ ‘mêm kơ teh đak vă pơm ‘lơ̆ng ăn tơdrong ‘mĕh lui khop trŏ luơ̆t, tôch tơgăl đơ̆ng kon pơlei Khmer, hơnhăk ba jơhngâm đon chơt hơiă, lui ngĕh ăn bơngai kiơ̆ lui.

Ƀok Danh Cụng Long, jang lơ̆m Khul pơgơ̆r lui phât Việt Nam dêh char Sóc Trăng ăn tơbăt: “Teh đak kŭm tôch pơngơ̆t hăm tơdrong, đe ƀok chuơ ‘mĕh năm hŏk tơ̆ teh đak đe, kŭm pơjing tơdrong ‘lơ̆ng, pơm ăn hla ar năm hŏk tơ̆ teh đak đe, găh noh dơ̆ng, Sóc Trăng kŭm đei hnam trưng trung cấp Pali Nam Bộ, jĭ anih pơtho pơhrăm ăn đe ƀok chuơ oei hŏk pơhrăm. Hơdai hăm ‘nŏh, teh đak oei pơjing tơdrong ‘lơ̆ng păng tơgŭm, pơtho tơƀôh ăn dôm hnam chuơ ‘mĕh răt iŏk kơsơ̆p hla ar phât, tơmam pơyoa ăn tơdrong lui khop. Rim sơnăm, Đảng, Teh đak păng Anih vei lăng joh ayŏ kơ dŏ xoang, tơplŏng kơdâu păng chă tơmang lăng dêh char hơnơ̆ng pơgơ̆r pơm lêh, hrŭk pơrŏ hơbăn ao kon kông. Găh noh dơ̆ng, teh đak kŭm pơngơ̆t ăn dôm tơdrong lêh tih kơ dêh char, thĭ xăh, phường, pơlei pơla vang truh ngôi pơchơt păng hmach thơ thou Têt ăn đe ƀok kơdră vei lăng hnam chuơ.”

Dang ei, oei đei hlŏh 100 ‘nu bơngai lui phât Nam Tông Khmer tơ̆ Sóc Trăng pơma hơdrô̆ păng tơring teh tơmăn đak krong Cửu Long pơma atŭm oei kiơ̆ hŏk tơ̆ dôm lăm hŏk thak si, tiến sỹ găh tơdrong lui phât tơ̆ dôm teh đak nhen Thái Lan, Campuchia, Myanmar, Sri Lanka, Ấn Độ… Hăm tơdrong tơrek đơ̆ng khul kơdră tơring, vă rim hnam chuơ Khmer tơ̆ Sóc Trăng đei man lơ lăm pơtho chư, pơtho tơdrong jang ăn kon pơlei. Hơdai hăm hnam trưng, 92 tŏ hnam chuơ Khmer tơ̆ Sóc Trăng dang ei kŭm hơnơ̆ng pơih lơ lăm pơtho chư Khmer.

Kiơ̆ Ƀok chuơ Trần Văn Tha, Phŏ Kơdră Anih pơgơ̆r Lui Phât dêh char Sóc Trăng, tơdrong pơtho chư Khmer tơ̆ dôm hnam chuơ Nam Tông đĭ jing tơdrong juăt bơih vang tơgŭm ăn lơ jơhnơr mơlôh gơ̆h đŏk chư, chih chư hơdrĕch kơdih, tơgop vang vei kơjăp nơ̆r pơma, chư chih, dôm tơdrong juăt lui khop ‘lơ̆ng hơiă đơ̆ng kon pơlei Khmer.

“Hnam chuơ kŭm jing 1 anih vă pơtho pơhrăm găh tơdrong juăt, joh ayŏ kơ dŏ xoang, pơtho pơhrăm chư chih, pơtho tơƀôh găh jơhngâm đon ‘lơ̆ng păng pơtho tơdrong jang ăn bơngai lui phât hai. Hăm đe hơioh lơ̆m pơyan he âu ki, hnam chuơ đei pơih lăm hŏk chư Khmer ăn đe oh đơ̆ng lăm 1 truh lăm 5. Hăm dôm bơngai oei hŏk tơdrong lui tơ̆ hnam chuơ, hơdai hăm hŏk nơ̆r Khmer oei đei hŏk nơ̆r Pali, hŏk tơdrong lui, hŏk dôm tơdrong juăt ‘lơ̆ng đơ̆ng hơdrĕch hơdrung.”

Gơh pơma, dôm tơring đei lơ kon pơlei kon kông arih xa hlôi păng tŏk bŏk bơ̆ jang hrơ̆ch 'lơ̆ng dôm trong jang vă pơm 'lơ̆ng ăn tơdrong lui khop mơ̆ng kơ vă. Dôm khul lui khop, mât 1 ƀơ̆r đon, hơtŏ băl lơ̆m tơdrong hơkŭm, krao khan kiơ̆ nơ̆r pơtho “Arih xa 'lơ̆ng, lui kơjăp, vang yak hơdoi hăm hơdrĕch hơdrung”. Gơnơ̆m thoi noh tơdrong lui khop mơ̆ng kơ vă kiơ̆ Luơ̆t teh đak, tơgop 'lơ̆ng vei lăng sơđơ̆ng chinh trĭ, sơđơ̆ng lơ̆m tơpôl păng jang tŏk mŭk drăm, tơpôl tơ̆ tơring.

Tơdrong pơm ‘lơ̆ng ăn tơdrong lui khop mơ̆ng kơ vă ưh lăp tơƀôh tơdrong tơrek, đon pơngơ̆t đơ̆ng Đảng, Teh đak hăm tơdrong arih xa lơ̆m jơhngâm đon kơ kon pơlei đĕch, mă oei kiơ̆ đơ̆ng noh vang tơgop vei lăng ‘lơ̆ng tơdrong pơm tơm kơ kon bơngai, vei lăng dôm tơdrong ‘mĕh vă tôch tơgăl găh tơdrong lui khop đơ̆ng kon pơlei kon kông lơ̆m teh đak hai./.