Tŏk bŏk tŏ hlơ hlĕng, kial hơhut kơ pơyan tŏ Tây Nguyên, kơmăy re ơ ing chơt hơiă tơ̆ hơnih jang ming man 3, tơdrong jang 3 trong gre kơdâu hrĕnh Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột. ‘Nhŏng Nguyễn Đình Lợi, kang ƀô̆ ki thuơ̆t tơ̆ âu, roi tơbăt, vă jê̆ kơ hrĕng ‘nu kŏng nhân kŭm hăm 60 tong gre rim kơloăi tŏk bŏk pơjei băl tŭn hrĕnh iŏk jang:

“Kiơ̆ jơhngơ̆m đon athei đơ̆ng Thủ tướng ‘noh “ ‘mi pă lăng, prăng pă pơdơh”, ‘nhŏng oh kang ƀô̆, ki thuơ̆t, kŏng nhân, bơngai huơ̆r gre, huơ̆r kơmăy bơ̆jang 3 ‘măng 4 grŭp; jơhngơ̆m đon khŏm jang ‘lơ̆ng păr ang lơ̆m pơđĭ hơnih jang.”

Kŭm tơ̆ tơdrong jang pơm trong gre kơdâu hrĕnh tơƀưh Buôn Ma Thuột hăm Khánh Hòa, dôm jĭt ‘nu kŏng nhân păng gre, kơmăy kơmŏk tŏk bŏk hăt hot koer bŏk kông, pơih trôm klĕch kông krang Phượng Hoàng. Ƀok Ngô Hiểu Khoa, Kơdră vei lăng Grŭp jang Đèo Cả, lui ngeh: trôm Phượng Hoàng kơjung 1,7 km kŭm hăm 10 tŏ gơng đei akŏm kơ jung 11 km gô  jang hrĕnh.

“Hăm tơdrong hiôk nhen dang ei ‘noh nhôn vei sơđơ̆ng hơtuch sơnăm 2025 gô pơm đang trôm Phượng Hoàng, dôm tơdrong jang pơm gơng ‘noh gô jang đang”.

Kŭm hăm tơdrong jang pơm trong gre kơdâu hrĕnh Buôn Ma Thuột - Khánh Hòa (kơjung 117,5km) tŏk bŏk hăt hot kơ pơm, dôm dêh char lơ̆m tơring Tây Nguyên kŭm tŏk bŏk hơmet ăn dôm tơdrong hiôk vă tơlĕch jang lơ trong gre kơdâu hrĕnh tơƀưh lơ tơring. Tơ̆ dêh char Đắk Nông, dôm anih jang, khul kơdră tơring hlôi hơmet tôm ăn tơdrong jang kiơ̆ pơm trong gre kơdâu hrĕnh Bắc - Nam păih pơmơ̆t Gia Nghĩa (Đắk Nông) - Chơn Thành (Bình Phước). Ƀok Hồ Văn Mười, Kơdră Anih vei lăng kon pơlei dêh char Đắk Nông, pơma hơdăh, trong gre kơdâu hrĕnh Gia Nghĩa - Chơn Thành gô jang đang tơmơ̆t lơ̆m bơ̆jang kiơ̆ ƀlep tơdrong jang sơnăm 2027:

“Pă jor sơnăm 2025 tơlĕch jang pơm trong ‘nâu, ‘noh jĭ nơ̆r pơgơ̆r đơ̆ng Đảng, teh đak găh trong gre kơdâu hrĕnh Gia Nghĩa – Chơn Thành. Păih dêh char Bình Phước hlôi tơlĕch jang pơm trong đơ̆ng Chơn Thành năm tơ̆ Bình Dương păng tơƀưh hăm Pơlei tơm Hồ Chí Minh, ‘noh mưh trong gre kơdâu tơƀưh Gia Nghĩa hăm Chơn Thành gô pơih ăn hơyak năm ‘lơ̆ng tôch kơ tih ăn tơdrong hơtŏk tơiung tơpôl kơ dêh char Đắk Nông.”

Păih dêh char Lâm Đồng, khŭl kơdră tơring tŏk bŏk jang hơdai ham dêh char Khánh Hòa păng dôm anih jang ƀơm truh bơ̆jang kiơ̆ dôm hla ar pơjing tơdrong jang pơm trong gre kơdâu hrĕnh Nha Trang - Liên Khương kơjung vă jê̆ 100km. Hơdai hăm, 2 tŏ trong gre kơdâu hrĕnh tơƀưh Lâm Đồng hăm tơring Hơlĕch Pơbăh ‘noh Tân Phú - Bảo Lộc (66km) păng Bảo Lộc – Liên Khương (73km) kŭm tŏk bŏk đei hơmet pơ ‘lơ̆ng dôm tơdrong tơhlăk tphlĭn vă tơlĕch jang yan âu. Ƀok Trần Hồng Thái, Kơdră Anih vei lăng kon pơlei dêh char Lâm Đồng, tơroi rơđăh:

“Trong kơjung ưh kơ đei tơplih mă lei athei hơmet ming yua kơ dôm tơdrong đơ̆ng pơm pơhơi, đei ƀôh ưh kơ thoi ‘meh vă. Hăm pơđĭ 2 tơdrong jang ‘noh dêh char Lâm Đồng hlôi hơdrin pơm bơ̆n hla ar vă gơh tơlĕch jang lơ̆m sơnăm 2025 jang hrĕnh”.

Tŭn pran tơlĕch jang dôm tơdrong jang pơm trong tơƀưh Tây Nguyên jĭ 1 lơ̆m dôm tơdrong jang gĭt kăl đei pơma dơnuh tơ̆ hop akŏm Jơnŭm vei lăng tơring Tây Nguyên ‘nao pơgơ̆r blŭng sơnăm 2025. Ƀok Rah Lan Chung, Kơdră Anih vei lăng kon pơlei dêh char Gia Lai athei trung ương đei dôm trong jang tơgŭm hơdrol hơmet ăn kon jên ăn tơdrong jang tơm kiơ̆ tơdrong tơchơ̆t 23 đơ̆ng Anih tơm Chĭnh trĭ păng Tơchơ̆t 377 đơ̆ng Thủ tướng teh đak:

“Mĭnh ƀar tơdrong jang mă hrei ‘nâu Gia Lai tôch kơ bơngơ̆t truh ‘noh jĭ: pơm hơmet Cham gre păr Pleiku, tơmơ̆t jên jang ming man trong gre kơdâu hrĕnh Pleiku – Quy Nhơn, trong gre kơdâu hrĕnh Bắc – Nam păih Pơmơ̆t, trong gre treng tơƀưh Tây Nguyên, trong nơnăm tơƀưh tơring Ayun Pa (Gia Lai) hăm apŭng Ia Hleo (Đắk Lắk) păng mă 6 ‘noh trong tơƀưh Gia Lai – Phú Yên.”

Tơring Tây Nguyên đei lơ tơdrong pran găh ‘long kăp gĭt hăm dôm tơmam kơ ti đô lar, kŭm hăm tơmam ‘lơ̆ng tơmang lăng tôch kơ tih găh cham char bri brăh, joh ayŏ... Hơdai hăm tơdrong tơmơ̆t jên jang đơ̆ng trung ương, rim tơring kăl kơ hơtŏk đơ̆ng kơdih, jang tŏk pran vă pơm tơdrong ‘lơ̆ng ăn jăl jang hơtŏk tơiung ‘nao, ‘noh jĭ athei đơ̆ng Tổng Bí thư Tô Lâm lơ̆m ‘măng năm bơ̆jang tơ̆ dêh char Gia Lai ‘nao âu:

“Bơ̆n athei băt hơdăh đon pơ hnŏng ‘lơ̆ng, tơchĕng tih, pơm dôm tơdrong kăl iŏk đơ̆ng lơ̆m sơnăm 2025 hloi vă kơjăp yak mơ̆t lơ̆m jăl jang ‘nao, băt hơdăh dôm trong vă jang hơtŏk tơiung ăn jăl jang truh, păng trĕng lăng 2045 teh đak thoi yơ, tơring bơ̆n thoi yơ? Bơn hơdrin athei hơtŏk tơiung Gia Lai, Tây Nguyên đei lơ găh choh jang sa rơgoh, lơ găh cham char bri brăh, lơ găh joh ayŏ, kơjăp găh tơdrong tơpôl păng cham char, tŭn hrĕnh hơtŏk tơiung păng hơtŏk ‘lơ̆ng tơdrong hơrih sa kơ kon pơlei”.

Sơnăm 2024, mŭk drăm tŏk tam mă nhen ‘meh vă, mă lei tơdrong jang GRD kơ tơring Tây Nguyên iŏk đei hloh 484 rơbâu ti hlak jên, GRDP jô̆ pơhlom đei 78,5 triệu hlak jên 1 ‘nu, tŏk 16% pơting hăm sơnăm 2023. Sơnăm 2025 âu, mưh lơ tơdrong jang pơm trong gre kơdâu hrĕnh tơlĕch jang gô jing tơdrong ‘lơ̆ng vă Tây Nguyên pơm đei jang pran lơ̆m hơtŏk tơiung mŭk drăm tơpôl, kơjăp yak lơ̆m jăl jang ‘nao.