Ƀôh hơdăh đơ̆ng ‘măng pơrô̆ pơrôp tơplih jơhngơ̆m đon tơchĕng, trong jang sa tơ̆ tơring kon kông Kon Tum
Thứ năm, 16:33, 31/10/2024 Khoa Điềm/Amazưt tơblơ̆ nơ̆r. Khoa Điềm/Amazưt tơblơ̆ nơ̆r.
VOV4.Bahnar - Dêh char Kon Tum đei hloh 54% măt bơngai kon pơlei ‘noh bơngai kon kông, lơ̆m ou đei 7 hơdrĕch hơdrung kơtă nhen: Xơ Đăng, Bahnar, Gié -Triêng, Jrai, Brâu, Rơ Măm păng Hrê. Iŏk đơ̆ng tơdrong pơkoel yan ou, khei 4/2021, dêh char Kon Tum tơlĕch jang kiơ̆ ‘Măng pơrô̆ “Pơm tơplih jơhngơ̆m đon tơchĕng, trong jang sa kơ kon pơlei kon kông, pơm ăn kon pơlei kon kông hơdrin yak hloh dơnuh hin kơjăp ‘lơ̆ng”. hăm tơdrong vang iung jang đơ̆ng pơ đĭ khul chinh trĭ, truh dang ei hloh 3 sơnăm “tơjê̆ kon pơlei, tơklep hăm ŭnh hnam” păng “nơ̆r pơtho chro jang hloi”, lơ trong tơchĕng, trong jang sa sơ̆ ki kơ kon pơlei kon kông roi năr roi tơplih ‘nao pơjing đei hơyak 'lơ̆ng ăn lơ̆m choh jang sa păng hơrih sa kơ kon pơlei.

 

Hơtăih hăm hnam oei, hơdroong rong nhŭng hmă kơ klo akăn mŏ A Tuấn hăm Y Chek, hơdrung Jeh-Triêng, pơlei Dục Nhầy 3, tơring sơlam teh đak Đak Dục, apŭng Ngọc Hồi đei ming man ‘lơ̆ng hơ iă. Atŭm hăm hơdroong đei man văl tŏk bŏk ăn trong yak chă hiĕm nhŭng rong tĕch păng nhŭng yŏng, ŭnh hnam oei var dur găh ‘ngoăih să 100m2 vă hơchăng nhŭng chă sa kơdih. 'Nhŏng A Tuấn tơbăt, đơ̆ng Khul dro kăn tơring Đak Dục păng kang ƀô̆ Kơđông Ƀô̆ đô̆i vei lăng sơlam teh đak Đak Dục chă tơgŭm, pơtho ăn, unh hnam ‘nhŏng hlôi rong lơ păng pơtôch chă rong hơchăng hơchar:“Pah khul dro kăn tơgum ăn 6 triu hlak jên, klo akăn nhi răt đei nhŭng yŏng. Truh dang ei chông đei 6 ‘măng păng pơđĭ kon nhŭng ou rong ngăl kơna mă đei lơ lou. Klo akăn nhi pơma dơnuh dih băl pơm hơdroong tơ ou. Bơ̆n jang sa jĭ lăp măh tăh sa ăn kơ ŭnh hnam đĕch”.

Jang kiơ̆ ‘Măng hơvơn “Pơm tơplih jơhngơ̆m đon tơchĕng, trong jang sa kơ kon pơlei kon kông, pơm ăn kon pơlei kon kông hơdrin yak hloh dơnuh hin kơjăp ‘lơ̆ng”, 3 sơnăm ou ki, apŭng Kon Plông akom tơ iung pơjing trong jang tơjur dơnuh tơklep hăm tơdrong jang vei răk tơƀăk vei tơdrong oei sa joh ayŏ joăt joe sơ̆ ki vă atŏk tơ iung tơmang pơhiơ̆. Adoi atŏk kơtang pơrô̆ pơrôp kon pơlei bơngai Xơ Đăng, Hrê jang hơmet ming hloh 155ha mir pơgar hmă. Truh đĭ khei 9 ou ki, kơ hrĕng ŭnh hnam kon kông lơ̆m apŭng hlôi hơmet đang hloh 50ha mir pơgar hmă vă chă pơtăm ‘long sa plei, ‘nhot, pơkao tơring tơngiĕt. Ƀok Châu Văn Lâm, Kơ iĕng Kơdră chĕp pơgơ̆r Đảng thĭ trân Măng Đen, apŭng Kon Plông tơbăt, vă pơm tơplih jơhngơ̆m đon tơchĕng, trong jang sa kơ kon pơlei ‘noh jĭ hơnăp jang tôch kơ kăl đơ̆ng rim đảng viên lơ̆m Chi ƀô̆ tơ̆ pơlei pơla:“Chi ƀô̆ rim pơlei chă pơrô̆ pơrôp, pơtho khan ăn kon pơlei jang kiơ̆ hơmet ming mir pơgar hmă chă pơtăm ‘nhot, ‘long sa plei, ƀum tơring tơngiĕt vă hơmet pơ ‘lơ̆ng tơdrong hơrih sa kơ ‘năr adoi nhen pơm hơtŏk jang sa iŏk yua kơjăp ăn kon pơlei. Chi ƀô̆ pơjao ăn rim đang viên iŏk vei lăng rim ŭnh hnam, khul ŭnh hnam. Nhôn iŏk đảng viên ‘noh bơngai kăl hloh, đảng viên chĕp pơgơ̆r khul ŭnh hnam jang hơdrol, đơ̆ng noh rim ŭnh hnam, khul ŭnh hnam vang jang kiơ̆”.

Apŭng Tu Mrông, dêh char Kon Tum đei hloh 95% măt bơngai kon pơlei ‘noh bơngai Xơ Đăng. Vă tơplih kĕ jơhngơ̆m đon tơchĕng, trong jang sa kơ kon pơlei lơ̆m choh jang sa, kơdră chĕp pơgơ̆r păng rim hơnih bơ̆ jang kơ apŭng jang kiơ̆ trong jang “tơjê̆ kon pơlei, tơklep hăm ŭnh hnam” păng “Nơ̆r pơtho, chro jang hloi”. Ƀok Ka Ba Thành, Ƀĭ thư Đảng apŭng, tơbăt, tơdrong iŏk đei jơnei tih tên hloh kơ apŭng ‘noh hlôi pơm tơplih jơhngơ̆m đon jang sa lăp măh tăh sa, ưh kơ pơ̆n tŏk iŏk kon jên hơnih mong jên kơ kon pơlei, mă kăl hăm rim ŭnh hnam dơnuh:“Kon pơlei hlôi pơ̆n atŏk tơ iung choh jang sa. Kon jên ăn tŏk iok đơ̆ng sơnăm 2021 truh sơnăm 2023 ‘noh hloh 280 ti hlak jên. Jô̆ hơtŏ lơ̆m 1 sơnăm đei dang 80 ti hlak jên lơ̆m kon jên tŏk iŏk ‘noh unh hnam dơnuh, vă jê̆ dơnuh păng ŭnh hnam đei iŏk yua ăn teh đak. Đơ̆ng noh hlôi pơm tơplih jơhngơ̆m đon tơchĕng, trong jang sa kon pơlei, pă đei gô chang gơnang yoa mă lei hlôi pơ̆n năm tŏk iŏk kon jên vă pơih să jang sa lơ̆m ou đei pơtăm sâm, pơtăm ‘long pơgang, rong kon tơrong”.

Đơ̆ng rŏng 3 sơnăm tơlĕch jang kiơ̆ ‘Măng hơvơn “Pơm tơplih jơhngơ̆m đon tơchĕng, trong jang sa kơ kon pơlei kon kông, pơm ăn kon pơlkei kon kông hơdrin yak hloh dơnuh hin kơjăp ‘lơ̆ng”, rim hơnih bơ̆ jang kơ dêh char Kon Tum hlôi tơ iung pơjing, atok tơ iung 866 trong jang tơgum djru dih băl jang sa, hơmet ming mir pơgar hơvơn đei vă jê̆ 10.600 ŭnh hnam dơnuh, vă jê̆ dơnu kơ kon pơlei kon kông vang iung jang. Rim trong jang hlôi chă hơvơn đei hloh 96 ti hlak jên tơgŭm ăn hơdrĕch ‘long pơtăm, yŏng kon tơrong, kon jên jang, kih thuơ̆t jang sa tơgum hloh 5.500 ŭnh hnam kon kông dơnuh hơdrin yak hloh dơnuh hin kơjăp ‘lơ̆ng.

Atŭm hăm ‘noh, ŭnh hnam kon pơlei hŭt dôm tơdrong joăt joe pă trŏ lăp, băt jang kiơ̆ khoa hŏk kih thuơ̆t lơ̆m choh jang sa roi năr roi lơ; ŭnh hnam vang mơ̆t lơ̆m hơp tak xah, khul choh jang sa hơdoi hlôi tŏk lơ ƀlep trong tơlĕch ăn... Ƀok Dương Văn Trang, Bí thư Đảng dêh char, Kơdră chĕp pơgơ̆r Jơnŭm vei lăng kon pơlei dêh char Kon Tum tơbăt, mĭnh lơ̆m dôm trong jang kăl mă ‘măng chă hơvơn tŏk bŏk lăng truh ‘noh pơm tơplih jơhngơ̆m đon tơchĕng, trong jang sa kơ hloh 9.700 ŭnh hnam kon kông dơnuh uơ oei vă hơdrin yak hloh dơnuh hin:“Trong pơm tơplih jơhngơ̆m đon tơchĕng, trong jang sa jĭ tôch kơ lơ mă lei lơ̆m ou akŏm lơ̆m choh jang sa. Jang sa gơ̆h iŏk đei kơjăp kơna gô kĕ yak hloh dơnuh hin. Tơring lang să, apŭng lang să, dêh char lang să trong jang păng truh đơ̆ng rŏng iŏk đei jơnei kơ ‘măng hơvơn ‘noh hlôi pơm tơplih jơhngơ̆m đon tơchĕng, trong jang sa kơ kon pơlei kon kông vă kon pơlei hơdrin jang sa yak hloh dơnuh hin kơjăp ‘lơ̆ng”.

Atŭm hăm rim trong jang tơgum djru tơmơ̆t jên jang, tơdrong tơgŭm djru đơ̆ng Đảng, Teh đak, ‘Măng hơvơn “Pơm tơplih jơhngơ̆m đon tơchĕng, trong jang sa kơ kon pơlei kon kông, pơm ăn kon pơlkei kon kông hơdrin yak hloh dơnuh hin kơjăp ‘lơ̆ng” kơ yuơ dêh char Kon Tum tơlĕch jang kiơ̆ tŏk bŏk tơgop pơm tơplih kơtang lơ̆m choh jang sa păng hơrih sa kơ kon pơlei kon kông lơ̆m dêh char. Vă ‘măng hơvơn hơnơ̆ng atŏk tơ iung kơtang hloh dơ̆ng, jơnei hloh dơ̆ng dêh char Kon Tum tơgoăt ‘măng hơvơn hăm jang kiơ̆ rim tơdrong jang, tơdrong tơchơ̆t, nơ̆r athei jang kiơ̆ đơ̆ng Hơnih Đảng dêh char, Hơnih vei lăng kon pơlei dêh char mă kăl ‘noh dôm tơdrong đei ƀơm truh bơ̆ jang tơjur dơnuh păng Tơdrong jang tơm teh đak Tơ iung pơjing tơring tơrang ‘nao lơ̆m tơring kon kông.

 

Khoa Điềm/Amazưt tơblơ̆ nơ̆r.

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC