Huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh có chiều dài bờ biển gần 24km của 3 xã Kỳ Xuân, Kỳ Phú và Kỳ Khang; có hơn 650 tàu cá các loại của bà con ngư dân thường xuyên hoạt động trên biển. Hải sản ở vùng biển Kỳ Anh rất đa dạng, được người tiêu dùng trong cả nước đánh giá ngon và chất lượng tốt. Trong đó, thương hiệu “mực nhảy” Vũng Áng đã trở thành nổi tiếng khắp cả nước được khai thác từ khu vực biển này.

Nhiều năm qua, hoạt động đánh bắt thủy sản quanh ngư trường ở đây đã thu hút ngư dân nhiều nơi đến khai thác, đánh bắt. Cũng chính vì vậy mà tình trạng đánh bắt kiểu tận diệt, bất hợp pháp diễn ra thường xuyên đã kéo theo tình trạng mất an ninh trật tự trên biển, phát sinh nhiều vụ việc vi phạm pháp luật, tai nạn trên biển khá nghiêm trọng. Mặc dù cấp ủy, chính quyền huyện Kỳ Anh đã quan tâm nhưng do thiếu phương pháp và cách làm bài bản; sự phối hợp giữa các cấp, các ngành cũng thiếu đồng bộ, chưa tạo được sự đồng hành của các tầng lớp nhân dân; trong khi các hộ ngư dân ven biển chủ yếu là đánh bắt hải sản gần bờ nên tình trạng đánh bắt tận diệt ngày càng nghiệm trọng.

Nhận thức rõ việc khai thác thủy sản là ngành kinh tế mang lại thu nhập chính cho bà con ngư dân các xã ven biển huyện Kỳ Anh, với tinh thần thực hiện thắng lợi các nghị quyết, chỉ thị của Đảng về chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển; nhất là Nghị quyết số 52 của Chính phủ về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp; Ban Thường vụ huyện ủy Kỳ Anh đã chỉ đạo Ban dân vận Huyện uỷ phối hợp với MTTQ và các tổ chức đoàn thể, UBND nhân huyện, Lực lượng vũ trang trên địa bàn huyện và UBND các xã ven biển xây dựng Mô hình dân vận khéo: “Phối hợp tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện tốt quy định phòng, chống khai thác thuỷ sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định; phòng chống tai nạn và tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn trên biển”.

Tại Lễ ra mắt mô hình này vào ngày 21/6, ông Hồ Huy Thành, Bí thư Huyện ủy Huyện Kỳ Anh cho rằng: Đây là cuộc vận động mang tính toàn dân, toàn diện, có ý nghĩa quan trọng; góp phần bảo vệ, bảo tồn, tái tạo và phát triển bền vững nguồn lợi thủy sản, hệ sinh thái môi trường biển và sinh kế lâu dài cho cả thế hệ hôm nay và mai sau. Đồng thời hỗ trợ nâng cao năng lực chủ động ứng phó thiên tai, tai nạn và tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn trên biển cho các lực lượng chức năng và bà con ngư dân.

Thực tế thời gian gần đây, trong khi chưa được trang bị phương tiện, các điều kiện đảm bảo khác để hoạt động, nhưng để triển khai Mô hình này hiệu quả; huyện Kỳ Anh đã chỉ đạo mỗi xã hợp đồng sử dụng tàu thuyền với 2-3 hộ ngư dân để khi cần phải điều động làm nhiệm vụ trên biển. Huyện cũng đã tổ chức phân định, định vị, bàn giao khu vực biển bảo vệ nguồn lợi thủy sản cho từng xã và các lực lượng phối hợp trên biển; chỉ đạo sơn, kẻ vẽ tàu thuyền, đăng ký, đăng kiểm, lắp biển số, cấp phép tàu thuyền đảm bảo điều kiện hoạt động. Đông thời, triển khai hàng loạt giải pháp như: lắp đặt các bảng hiệu pano tuyên tuyền, hộp thư tiếp nhận tin báo người vi phạm; kiện toàn Tiểu đội dân quân biển; Tổ đồng quản lý nghề cá; thành lập các Tổ xung kích tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn trên biển, Và tới đây sẽ tổ chức gặp gỡ chủ phương tiện tàu cá, thuyền trưởng để tuyên truyền, vận động ký cam kết không vi phạm khai thác thuỷ sản bất hợp pháp.

Tại Lễ ra mắt, đại diện các cấp ủy đảng, chính quyền, lực lượng vũ trang, MTTQ, các đoàn thể trong huyện và đông đảo bà con ngư dân tham dự đã thể hiện ý chí, thống nhất hành động để thực hiện tốt mô hình này. Trong đó, tiếp tục tăng cường quán triệt, tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân về ý nghĩa, mục đích, yêu cầu và nội dung phòng, chống chống khai thác thuỷ sản bất hợp pháp; phòng, chống tai nạn và tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn trên biển. Để cho công tác quản lý, theo dõi, kiểm tra, xử lý tàu cá trên biển đạt hiệu quả và mang tính khả thi, các ngành chức năng sẽ tập trung chỉ đạo sơn, kẻ vẽ tàu thuyền, đăng ký, đăng kiểm, lắp biển số, cấp phép tàu thuyền đảm bảo điều kiện hoạt động trong thời gian chậm nhất là cuối tháng 8/2024.

Đông thời, thường xuyên tổ chức kiểm tra, rà soát toàn bộ các tàu cá trên địa bàn, đảm bảo nắm chắc thực trạng (số lượng tàu, danh sách tàu đã hoặc chưa hết hạn đăng ký, đăng kiểm, cấp phép; tàu cá đã chuyển nhượng, mua bán, xóa đăng ký; tàu cá hoạt động trên địa bàn ngoài tỉnh, tàu cá chưa lắp thiết bị VMS...); lập danh sách những tàu cá thường có hành vi vi phạm, tiềm ẩn vi phạm khai thác IUU gửi các cơ quan chức năng và phân công cụ thể đơn vị, cá nhân theo dõi, quản lý. Thiết lập cơ chế chia sẻ, trao đổi thông tin giữa các địa phương có liên quan để kịp thời ngăn chặn, xử lý các trường hợp vi phạm khai thác IUU.

Bên cạnh đó, cần kiên quyết ngăn chặn các tàu cá xuất bến không đủ các thủ tục, giấy tờ, các trang thiết bị theo quy định; phối hợp với các đơn vị có liên quan thực hiện các biện pháp điều tra, xác minh tàu cá ngắt kết nối thiết bị giám sát hành trình; xử lý nghiêm theo quy định đối với các hành vi vi phạm. Đồng thời, các ngành chức năng mở các đợt cao điểm tuần tra, kiểm soát trên biển; kiểm soát tàu cá xuất, nhập bến; kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi vi phạm; không để tàu cá của ngư dân Kỳ Anh khai thác hải sản bất hợp pháp ở các vùng biển khác; điều tra, truy tố, xét xử các vụ việc môi giới, móc nối đưa tàu cá, ngư dân Kỳ Anh đi khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển khác.

Tại Lễ ra mắt mô hình này, đông đảo bà con ngư dân, các nhà hàng, khách sạn tham dự cũng đã biểu thị sự cam kết; nêu cao ý thức, trách nhiệm, không tham gia đánh bắt, vận chuyển, tàng trữ, mua bán, tiêu thụ sản phẩm thủy sản bất hợp pháp; tích cực phối hợp với chính quyền địa phương, với các cấp, các ngành thực hiện nghiêm các quy định chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định; tham gia tích cực phòng, chống tai nạn và tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn trên biển./.